Okul alışverişlerinin yoğunlaştığı bugünlerde saha denetimlerine hız verildi. Bakanlık, denetimlerini, okulların başlamasıyla talebi artan ürünlerin çocukların sağlığına zarar vermesini engellemek amacıyla "güvensiz ürüne karşı sıfır tolerans" prensibi ile yürütüyor.
Kırtasiye, okul kıyafetleri, çocuk çantaları ve ayakkabılarında özellikle imalatçı ve ithalatçıların yoğun olduğu illerde kapsamlı denetim yapılıyor. Tüketicilere güvenli ürün arzının sağlanabilmesi için bölge müdürlükleri tarafından kırtasiye ve okul malzemelerinin satış yerlerinde ürün güvenliğine ilişkin rehberlik faaliyetleri gerçekleştiriliyor.
Kimyasal ve fiziksel testler yapılıyor
Denetimlerde, ticaret denetmenleri tarafından riskli görülen ürünlerden numune alınıyor ve akredite laboratuvarlarda çeşitli kimyasal ve fiziksel testler yapılıyor. Bu kapsamda, AB mevzuatıyla uyumlu teknik mevzuat çerçevesinde yapılan kimyasal testlerde başta fitalat, kadmiyum, kurşun ve azo boyar maddeler olmak üzere, kullanımı kısıtlanmış kimyasalların bulunup bulunmadığı kontrol ediliyor.
Fiziksel testlerde, ürünün içerebileceği riskler değerlendirilerek üç yaş altı çocukların güvenliği açısından küçük parça testlerinden, tekstil ürünlerindeki kordon ve bağcıkların gerekli standartlara uygunluğuna kadar kapsamlı analizler yapılıyor. Ürünlerde bulunması gereken uyarılar ile tekstil veya ayakkabı ürün etiketlerinde gerekli içerik bilgilerinin bulunup bulunmadığı gibi bilgilendirme gereklilikleri de denetleniyor.
Uygunsuz ürünlere ilişkin bilgilerin paylaşımı
Test veya muayene işlemleri sonucunda kimyasal ve fiziksel testlerden geçemeyen kırtasiye ve okul malzemeleri, piyasadan toplatılarak bu ürünlerin imalatçı ve ithalatçılarına idari para cezası kesiliyor. Etiket denetimlerinde eksiklik tespit edilen ürünlerde ise ilgili mevzuat kapsamındaki düzeltmeler ve idari yaptırımlar uygulanıyor.
Uygunsuzluğu tespit edilen ürünlere ilişkin bilgiler, Bakanlıkça devreye alınan Güvensiz Ürün Bilgi sistemi (GÜBİS) aracılığıyla tüketicilerle ayrıca paylaşılacak. Söz konusu sisteme, tüketiciler www.guvensizurun.gov.tr ve www.gubis.gov.tr adresli internet sitelerinden ulaşabiliyor.
Diğer taraftan tüketicilerin okul alışverişlerinde arz-talep dengesiyle uyuşmayan fiyat artışlarından olumsuz etkilenmemesi amacıyla da gerekli önlemler alınırken, gerçekleştirilecek saha denetimlerinde bu spekülatif fiyat hareketlerine de özellikle dikkat ediliyor.
Okul alışverişi sırasında dikkat edilecek hususlar
Bakanlık, tüketicilerin ürün satın alırken dikkat etmeleri gereken hususlara ilişkin de uyarıda bulundu. Buna göre, dikkat edilmesi gereken hususlar şöyle sıralandı:
- Öncelikle satın alınan her ürünün ambalajı dikkatle incelenmeli. Yaşanan kazaların birçoğu yanlış veya hatalı kullanımdan kaynaklanıyor. Bu tür olayların önüne geçebilmek amacıyla ürün ambalajları üzerinde yer alan uyarılar dikkatle okunmalı, kullanım talimatları doğrultusunda hareket edilmeli.
- Kırtasiye ürününü seçerken üretici/ithalatçısının açık adının ve adresinin bulunduğu ürünler tercih edilmeli. Markası ve modeli belli olmayan, üzerinde Türkçe uyarılar bulunmayan ürünler satın alınmamalı. - Oyuncak şeklinde veya oyuncak niteliği taşıyan kırtasiye ürünlerinde ise hangi yaş grubuna yönelik olduğuna dair ibarelerin ve diğer uyarıların bulunup bulunmadığına bakılmalı. Bu kapsamda, 36 aydan küçük çocuklar için risk oluşturan kırtasiye malzemelerinde bulunan uyarılar dikkate alınmalı.
- Boya malzemeleri, oyuncak görünümlü birtakım silgilerde, kalemtıraşlarda, oyun hamurlarında, parmak boyalarında CE işaretinin bulunup bulunmadığı kontrol edilmeli.
- Tekstil ve ayakkabı ürünlerinde, ürünlerin içeriğini gösteren etiketler ve işaretlemelerin Türkçe ve kolay okunabilir şekilde olması zorunluluğu bulunuyor. Tüketiciler bu ürünleri satın alırken etiketlerinde yer alan bilgiler çerçevesinde satın alma kararını vermeli. Satın aldığı ürünün güvensiz olduğunu düşünen tüketiciler, Alo 175 Tüketici Hattı’ndan ve web sayfası üzerinden Bakanlığa ulaşabiliyor.
