ÖZEL HABER - Leyla DAĞ
Berat kelimesi, Arapça kökenli olup “berâe” veya “berâet” kelimesinden türemiştir. Bu kelime, bir yükümlülükten kurtulma, günahlardan arınma, temize çıkma ve bağışlanma gibi anlamlara gelir. Kur’an’da “berâe” kökünden türemiş 25 kelime bulunmakta olup, bunlardan ikisi doğrudan “berâet” şeklinde geçmektedir. Dini literatürde berat, Allah’ın affı ve mağfiretiyle kişinin günahlarından arınmasını ifade eder.
BERAT GECESİ NE OLDU?
Berat Gecesi, İslam geleneğinde önemli bir gece olarak kabul edilir ve hicri takvime göre şaban ayının 15. gecesine denk gelir. Bu gecede Allah’ın kullarını bağışladığına inanılır ve bu yüzden “Berat” yani “günahlardan kurtuluş” gecesi olarak adlandırılmıştır.
Rivayetlere göre Berat Gecesi’nde, insanların bir yıllık kaderi yazılır, rızık, ömür ve çeşitli olaylar takdir edilir. Ayrıca, Allah’ın rahmetinin yeryüzüne indiği, bol bol dua edilmesi ve ibadet edilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Hz. Muhammed’in, “Allah Teâlâ -rahmetiyle- şaban ayının on beşinci gecesi dünya semasına tecelli eder ve Kelb kabilesi koyunlarının kılları sayısından daha fazla kişiyi bağışlar” (Tirmizî, “Ṣavm”, 39; İbn Mâce, “İḳāmetü’ṣ-ṣalât”, 191) dediği rivayet edilmiştir.
Bazı kaynaklarda, Berat Gecesi’nde kıblenin Kudüs’teki Mescid-i Aksa’dan Mekke’deki Kâbe istikametine çevrildiği de ifade edilmektedir.
BERAT KANDİLİ’NİN ANLAM VE ÖNEMİ
Berat Kandili, affın ve bağışlanmanın gecesi olarak kabul edilir. İslam alimleri, Hz. Peygamber’in bu geceyi ibadetle geçirdiğini belirterek, Müslümanlara da namaz kılmalarını, Kur’an okumalarını ve dua etmelerini tavsiye etmişlerdir. Ancak bu geceye özel olarak farz kılınan bir ibadet şekli bulunmamaktadır.
Berat Kandili’nde, özellikle şu ibadetler tavsiye edilmiştir:
• Namaz kılmak: Kaza namazı veya nafile namaz kılmak önerilmektedir.
• Kur’an okumak: Özellikle Yasin Suresi ve diğer surelerin okunması teşvik edilmiştir.
• Tövbe ve istiğfar etmek: Günahlardan arınma niyetiyle bolca tövbe edilmelidir.
• Oruç tutmak: Hz. Peygamber’in, “Şabanın ortasında gece ibadet ediniz, gündüz de oruç tutunuz.” (İbn Mâce, “İḳāmetü’ṣ-ṣalât”, 191) dediği rivayet edilmiştir.
