ÖZEL HABER - Faruk BALIKÇI
Elazığ-Diyarbakır karayolu üzerinde bakır yatakları üzerinde kurulu Maden İlçesi, 1936 yılında Türkiye’nin ilk ağır sanayisi olan Etibank Bakır Fabrikası işletmeye açılarak, sadece Maden’e değil, bölgeye önemli istihdam imkânı yarattı.
4 bin işçinin çalıştığı fabrikada bakırla birlikte sosyal ve kültürel faaliyetlerin yoğun yaşandığı ilçe, Doğu ve Güneydoğu’da ilk ve tek tenis kortunun bulunduğu unvanını aldı. 5 hamamın, 3 sinemanın, havuzlu villaların bulunduğu ilçede, bakır işletmesinin 1996 yılında Özer Çiller'in de ortağı olduğu Beroner firmasına satılarak özelleştirmeden sonra ilçede kötü gidişin başlangıcı oldu.
NÜFUSU YÜZDE 70 AZALDI
90’lı yıllarda Maden Bakır işletmesinin özelleştirilmesi ve iki ünitesinin kapatılmasıyla bakırla hayat bulan ilçede işçi sayısı 4 binden 100’e düştü. Fabrika borusu sustu. İlçede büyük bir göç yaşanırken, 30 bin olan nüfus 5 bin 300’e düştü. Bir zamanlar çocukların sokakta koşturduğu Maden artık, emeklilerin ve ekonomik nedenlerden dolayı göç edemeyenlerin yaşadığı, kapalı kepenkleriyle boşaltılan ve viraneye dönen evleriyle adeta hayalet bir kasabaya dönüştü.
Bir zamanlar ekonomik istihdamı ve sosyal yaşamı nedeniyle göç alan ilçe, giderek göç verdi, nüfusu yüzde 70 azaldı. Tüm bunlar yaşanırken bu kez heyelan riski nedeniyle 510 konut ve işyeri boşaltılınca tamamıyla hayalet bir kente dönüştü. İlçenin taşınacağı gündeme gelirken, belirsizlik sürüyor.
ESNAFLAR NEDİYOR?
Daha önce market işleten ancak şu anda bir kahvehanede çay dağıtan esnaf, “Maden ilçesi öldü. Bir zamanlar kalabalık nedeniyle yolda bile rahat yürüyemezdik. Şimdi ise dükkanlar, mahaller, evler bom boş. Eskiden işyerleri gece 12’ye kadar açıktı. Burada kalan memurlarda yatıya kalmıyorlar ya Elazığ, ya da Diyarbakır’a gidiyorlar” dedi.
Bir lokanta sahibi ise eskiden 50-60 kilo et tüketilirken, şimdi ise 5-6 kg. et tüketildiğini anlatıyor. Kasap ise günde 50-60 hayvan kestiğini, şimdi ise bir gövde et satmakta zorlandığını ifade ediyor.
