Fuat Bulut/Özel Haber
Diyarbakır’a 28 kilometre uzaklıkta bulunan Urfa yolu üzerinde ve Karacadağ eteklerinde yer alan Oğlaklı Mahallesi’nin kaderi, 6 Şubat’ta Maraş merkezli depremle bir anda değişti.
Oğlaklı, merkez Bağlar ilçesine bağlı uçsuz bucaksız bir mekanda. 2012’deki yasa değişikliğinden sonra köy iken mahalle statüsüne alınan mahallenin nüfusu bin 600. Volkanik Karacadağ eteklerinde bulunduğu için arazilerin yüzde 100’ü taşlar ve kayalıklarla kaplı. Mahallenin temel geçim kaynağı hayvancılık. Çok az olsa da arazilerini taşlardan temizleyen vatandaş, buğday ve arpa ekimi yapıyor.
KÖYLÜNÜN YOL, OKUL, SAĞLIK SORUNU ORTADAN KALKACAK
Mezrik, Küpbaşı, Karaduman, Şahintepe ve Alkaş mezraları bulunan mahallede sadece bir ilkokul bulunuyor. Yıllarca ihmal edilen mahalleye ulaşım ise tek bir yoldan yapılıyor. Mahalleli, özellikle acil sağlık sorunu yaşandığında, şehre ulaşımı 7 km kısaltacak güzergah bulunmasına rağmen yıllarca kapısını çaldıkları yetkililerin ilgisizliğinden dem vuruyor.
Oğlaklı’nın Mezrik mezrasındayız. Bu mezranın hepsi akraba. Gezen ailesinin misafiriyiz. Üstelik röportaj yapacağımız ev, TOKİ’nin projelendirdiği 313 nolu 422 dönümlük mera arazisi içerisinde yer alıyor.
Bu mezranın temel geçim kaynağı hayvancılık. Mahalledeki 20 bin hayvanın 10 bini bu mezrada. Süt, peynir, et satarak geçimlerini sağlayan Mezrik mezrası sakinleri ile bir aradayız.
“TOPRAĞIN YARIM METRESİNDEN SONRASI SARP KAYALIK”
İlk sözü, 1999-2014 tarihleri arasında Oğlaklı Mahallesi Muhtarlığı yapan Mustafa Gezen alıyor. Diyarbakır ile birlikte 11 kentte yıkıma ve can kayıplarına yol açan depremden etkilenmediklerini, birkaç eski evde hasar oluştuğunu ifade eden Mustafa Gezen, TOKİ’nin konut kararı yer seçimini yerinde bulduğunu anlatıyor. Gezen, “Bu arazilerin yarım metre altı sarp kayalık. Arazilerin büyük bir bölümü zaten taşlarla örtülü. Burada meyve ağaçları yeşermez. Kök kayalıktan beslenemediği için bir süre sonra kuruyor. Sondaj için kuyu açmak isteyenler, 80 metre derinlikte bile kütle kaya parçalarını tespit etti” diye konuştu.
“ARSA FİYATLARI YÜKSELDİ, KÖYÜMÜZ ŞEHRE DÖNÜŞECEK”
TOKİ’nin konutlar için Oğlaklı’da karar kılmasından sonra bir dönüm arazinin değerinin 300-400 bin TL’den 800-900 bin TL’ye yükseldiğini ifade eden Mustafa Gezen, şunları söyledi:
“Diyarbakır’da yakınlarını kaybeden, evleri yıkılan hemşerilerimize başsağlığı ve geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum. TOKİ’nin konut kararı için bizim mezrayı tercih etmesi bir yandan bizi sevindirdi. Çünkü yollarımız yoktu yol gelecek, eğitim açısından sadece ilkokulumuz vardı, diğer eğitimler taşımalı yapılıyordu. Şimdi köyümüze ortaokul ve lise gelecek. Hastaneye gitmek eziyetti, şimdi sağlık ocakları ve hastanelerimiz olacak. Köyümüz bir anda şehre dönüşecek. Diğer yandan da temel geçim kaynağımız hayvancılık, mera arazileri konutlar için kullanacağı için bir yandan da olumsuz etkileyecek. Ancak hükümetimizin kararını destekliyoruz. Sadece hayvancılığın tamamen ölmemesi için mera alanlarından biraz daha bizlere pay bırakılmasını istiyoruz.”
“HAYVANLARIMIZ İÇİN BİZE MERA ALANI BIRAKILSIN”
Mezrik mezrası sakinlerinden Abdurrahman Gezen de hayvancılığa devam edebilmeleri için mera alanından kendilerine pay bırakılmasını istedi. Gezen, “Biz asla burada konut yapılmasın demiyoruz. Hatta yapılmasına çok sevindik. Ancak bizim temel geçim kaynağımız hayvancılık. Ve biz hayvancılığa bu konutlar yapılsa da devam edeceğiz. Yarın sorun olmasın diye bize mera alanlarından biraz daha pay bırakılmasını istiyoruz. Çünkü yarın burada konutlar yapılınca ve ikamet olunca halk bizden rahatsız olabilir. Belki de hayvanlarımızın otlamasına izin vermeyecek” diye konuştu.
Mehmet Gezen adlı vatandaş da depremden sonra köyde hasar gören bazı evler için yapı izninin verilmesini istedi.
“5 MEZRANIN ORTASINDA YAPILMASI DOĞRU DEĞİL”
Kenan Ak isimli mahalleli de söz konusu konutların 5 mezranın ortasında yer alan mera arazisinde yapılmasının doğru bir karar olmadığını, halkın tek geçim kaynağı olan hayvancılığı olumsuz etkileyeceğini söyledi. Bu kararın gözden geçirilmesini yine Oğlaklı sınırları içerisinde farklı bölgelere konut yapılmasının kaydırılmasını isteyen Ak, “Mesele zeminin sağlam ve kayalık olması ise buranın her tarafı kayalık. Meyve ağaçları için toprağı kazdığınızda yarım metre sonra kayalık çıkıyor. Ağaçlar bir iki sene sonra zaten kuruyor. Dur ağacı dışında burada bir şey yeşermiyor zaten” diye konuştu.
40 GÜN GEÇTİ KAZI ÇALIŞMASI HENÜZ BAŞLAMADI
Türkiye’nin 11 kentinde etkili olan Maraş merkezli deprem, Diyarbakır’da da can ve mal kaybına yol açtı. 400’ü aşkın kişinin hayatını kaybettiği 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki iki depremde merkez Bağlar ilçesinde beş ve Yenişehir ilçesinde ise iki bina yıkıldı. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nün hasar tespit çalışmaları tamamlandığında, evleri yıkılan veya ağır hasar görenler için Urfa Yolu üzerinde ve Karacadağ eteklerinde bulunan bin 600 nüfuslu Oğlaklı Mahallesi’nde 21 bin konut inşa edilecek.
Depremde etkilenen ve “orta hasar” raporu bulunan Bağlar ve Yenişehir ilçelerindeki 1999 öncesi yapıların da askıya çıkacağı ve güçlendirme yapılmadan yıkılacağı, depremden etkilenen kırsaldaki köylerde ise tek katlı köy evlerin inşa edileceği öğrenildi.
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, 11 Mart’ta Diyarbakır’da düzenlediği basın toplantısında, “Uzman ekipler TOKİ ile birlikte bir master plan çerçevesi içinde Diyarbakır'ın kültür ve ruhunu bu plana yansıtacağız. Toplamda 27 bin 253 konutun sahada fiilen yapımına başlamış olduk” dedi. Ancak Bakan Kurum’un basın toplantısından sonra konutların inşa edileceği alan tespitinin dışında herhangi bir adımın atılmadığı öğrenildi. Oğlaklı Mahallesi sakinleri, depremden sonra herhangi bir yetkilinin köye gelmediğini, sadece ev yapmak isteyen bir köylünün inşaat kazısı için jandarmanın gelip müdahale ettiğini söylediler.
TOKİ KONUTLARI 6 BİN 317 DÖNÜM ÜZERİNE İNŞA EDİLECEK
TOKİ konutları, Oğlaklı Mahallesi sınırları içerisinde yer alan Hazine’ye ait 313 nolu parseldeki 422 dönüm, 338 nolu parseldeki 5 bin 895 dönümlük mera alanına inşa edilecek.
