Dicle Elektrik Ar-Ge Merkezi, son olarak hibrit soğutma teknolojisi ile oluşan ısıyı hızlıca tahliye edebilen Hibrit Soğutmalı Trafo projesini hayata geçirdi. EPDK (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu) tarafından onaylanan projenin pilot bölge saha uygulaması, Mardin’in Midyat ilçesinde gerçekleştirildi.
EPDK tarafından onaylanan proje kapsamında peltier soğutma sistemi tasarladığını belirten Dicle Elektrik Genel Müdürü Yaşar Arvas, “Söz konusu sistem, enerjisini trafo binasına yerleştirilecek güneş panelinden karşıladığından, trafo soğutma süresince ekstra bir şebeke teknik kaybına neden olmayacak. Ayrıca bu sayede, yenilenebilir enerji kullanarak çevre dostu ve sürdürülebilir bir hizmet vermiş olacağız.” dedi.
Pilot uygulama Midyat’ta yapılıyor
Dicle Elektrik Ar-Ge Merkezinde üretilen hibrit soğutma sistemine sahip 630 KVA gücündeki ilk trafo, pilot uyulama kapsamında Midyat’ın Bahçelievler Mahallesi’nde kullanılmaya başlandı.
Türkiye’de ilk olma özelliğine sahip olan ve enerjisini güneşten alan Hibrit Soğutmalı Trafo projesi hakkında bilgi veren Dicle Elektrik Genel Müdürü Yaşar Arvas, şu açıklamalarda bulundu:
“Bir Ar-Ge projesi olarak üretilen yeni nesil trafo projemiz ile mevcut trafolardaki hava, su veya yağ soğutmalı sistemlerin aksine, güç trafolarında kullanılan yeni nesil bir hibrit soğutma sistemi geliştirdik. Proje kapsamında, transformatör sargılarının dış kısmında yer alan izolasyon yağı emdirilmiş kraft kağıdın dış çevresine ve trafo kazanının iç kısmına, ısıl iletkenlik katsayısı yüksek özel grafen alaşımlı kaplama uygulayarak yeni bir transformatör tasarımı ve soğutma teknolojisi geliştirdik. Ayrıca, yoğun ısı yüklenmesiyle karşılaşan transformatör kazanının hızla soğutulması için hibrit soğutma unsurlarımızdan olan peltier soğutma sistemi tasarladık. Bu peltier soğutma sistemi, enerjisini trafo binasına yerleştirilecek olan güneş panelinden karşıladığından, trafo soğutma süresince ekstra bir şebeke teknik kaybına neden olmayacak. Ayrıca bu sayede, yenilenebilir enerji kullanarak, çevre dostu bir hizmet vermiş olacağız.”
Arıza kaynaklı elektrik kesintileri azalacak
Projenin trafo patlamalarına yönelik olumlu etkilerine de değinen Genel Müdür Arvas, “Hibrit Soğutmalı Trafo projesinin hayata geçmesi ile birlikte özellikle kırsalda ve tarımsal sulamada kayıt dışı tüketimin de etkisi ile ortaya çıkan aşırı yükten dolayı ısınan trafolar, artık eskisi kadar yanmayacak. Dicle Elektrik’in dağıtım bölgesinde sadece 2023 yılında 563, 2024 yılının ilk 6 ayında ise 234 trafo aşırı yüklenmeden kaynaklı ısınma yüzünden patladı veya yandı. Bu sayede trafo patlamaları ve yanmaları daha az yaşanacağından arıza kaynaklı elektrik kesintileri de azalacak.” ifadelerini kullandı.
