Türkiye’de ortaokullarda, Kürtçenin de yer aldığı seçmeli dersleri tercih için tanınan süre bitti. Bu yıl, Kürtçe derslerin tercih edilmesi için yoğun bir kampanya yürütüldü. Sadece bazı illerden elde edilen ve resmi olmayan sonuçlar, bu yıl Kürtçeyi tercih eden öğrenci sayısının geçen yıla oranla daha fazla olduğunu gösteriyor.
Türkiye Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ilkokul 4 ve ortaokulların 5, 6 ve 7. sınıflarında seçmeli ders tercih süresi dün sona erdi. Yaşayan Diller ve Lehçeler (5, 6, 7 ve 8. sınıflar) dersi kapsamında, Kürtçenin Kurmancî ve Zazakî lehçeleri de seçmeli dersler arasında yer alıyor.
Bu yıl, öğrenci ve ailelerin Kürtçe dersleri tercih etmesi için başlatılan kampanyaya sanatçılardan akademisyenlere, aydınlardan siyasetçilere, partilerden sivil toplum kuruluşlarına kadar birçok kesim destek verdi.
Bu yıl tüm okullarda kaç öğrencinin Kürtçe seçmeli dersleri tercih ettiği bilinmiyor. Bu konuda Bakanlığın önümüzdeki dönemde bir sayı verip vermeyeceği henüz bilinmiyor.
Rûdaw muhabirinin çeşitli kaynaklardan derlediği verilere göre, bu yıl 9 il ve 39 okulda Kürtçeyi tercih edenlerin sayısı geçen yıla oranla arttı.
İşte elde edilen ilk rakamlar;
DİYARBAKIR:
Bağlar (3 Okul)
Geçen Yıl: 1030 Bu Yıl: 1050
Kayapınar (1 Okul)
Geçen Yıl: 250 Bu Yıl: 250
Lice (3 Okul)
Geçen Yıl: 561 Bu Yıl: 591
Silvan (4 Okul)
Geçen Yıl: 576 Bu Yıl: 624
Yenişehir (1 Okul)
Geçen Yıl: 150 Bu Yıl: 150
AĞRI:
Doğubayazıt: (2 Okul)
Geçen Yıl: 478 Bu Yıl: 588
BATMAN:
Merkez Kösetarla Köyü: (1 Okul)
Geçen Yıl: 0 Bu Yıl: 50
Merkez (3 Okul)
Geçen Yıl: 1290 Bu Yıl: 1310
Qubîn (1 Okul)
Geçen Yıl: 85 Bu Yıl: 85
BİTLİS:
Adilcevaz (1 Okul)
Geçen Yıl: 0 Bu Yıl: 32
HAKKARİ:
Şemdinli (3 Okul)
Geçen Yıl: 770 Bu Yıl: 820
Yüksekova (1 Okul)
Geçen Yıl: 190 Bu Yıl: 225
MARDİN:
Artuklu (2 Okul)
Geçen Yıl: 330 Bu Yıl: 500
Kızıltepe (7 Okul)
Geçen Yıl: 1715 Bu Yıl: 1900
Nusaybin (2 Okul)
Geçen Yıl: 170 Bu Yıl: 216
SİİRT:
Merkez (1 Okul)
Geçen Yıl: 325 Bu Yıl: 335
URFA:
Ceylanpınar (1 Okul)
Geçen Yıl: 0 Bu Yıl: 137
Viranşehir (1 Okul)
Geçen Yıl: 150 Bu Yıl: 150
MERSİN:
Akdeniz (1 Okul)
Geçen Yıl: 120 Bu Yıl: 450
TOPLAM (39 Okul):
Geçen Yıl: 8190, Bu Yıl:10 bin 63
10 yıldır Kürtçe seçmeli ders hakkı var
Türkiye’de, Eylül 2012’de yayımlanan yönetmenlikle, yabancı dil kontenjanında yaşayan dil ve lehçe adı altında Kürtçe seçmeli dersi Milli Eğitim Bakanlığının (MEB) müfredatına girdi.
Müfredat, 12 yıllık mecburi Türkçe eğitiminin 5, 6, 7 ve 8’inci sınıflarında, öğrencilerin bir sınıf ya da yeterli grup oluşturacak sayıya ulaşması halinde haftada 2 saat Kürtçe (Kurmancî, Kirmançkî) ders alınabileceği yönündeydi.
Aynı yıl 28 ilde Kürtçe (Kurmanci-Zazaki) dersini 18 bin 847 öğrenci seçti.
Ancak geride kalan zaman içerisinde değişik gerekçelerle özel Kürtçe kurslar engellendiği gibi okullarda da Kürtçe seçmeli derslere devam edilmedi.
MEB’in “Kürtçe seçmeli ders haritası”na göre, birçok illerde 10 rakamına ulaşılamadığı için Kürtçe seçmeli ders olarak okullarda yerini alamadı.
Fakat seçmeli Kürtçe dersini talep eden öğrencilerin ailelerine göre, kimi okul müdürleri yeterli derslik olmadığı için öğrencilere Kürtçeyi seçtirmedi, kimilerine göre de Kürtçe öğretmeni olmadığı için Kürtçe’yi seçenler başka derslere kaydırıldı.
Şu anda Türkiye’nin genelinde sadece 79 Kürtçe öğretmeni ders veriyor.
Öğretmen açığı başka bir sorun
2011 yılında Mardin Artuklu Üniversitesi'nde Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümü açıldı.
Daha sonra Bingöl Üniversitesi, Muş Üniversitesi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi ve Diyarbakır Üniversitesi'nde de aynı bölüm açılarak derslere başlandı.
Bu üniversitelerde Kürtçe öğretmeni yetiştirmek için bazı bölümlerden mezun olanların, Kürtçe öğretmenliği yapabilmesi için tezsiz master adı altında yoğun bir program gerçekleştirildi ve bütün bu üniversitelerden 2 binden fazla insan eğitim alarak öğretmen olmaya hak kazandı.
Ancak öğretmen eksikliğinden bu beş üniversitede 2020’de sadece 14 öğrenci Kürtçe için başvuruda bulundu.
