ÖZEL HABER – Sertaç KAYAR
Diyarbakır’ın Terkan Bölgesi’nde 700 yıllık geçmişe sahip kamçı oyunu için geri sayım başladı.
Bahar aylarında Dicle, Hani ve Eğil ilçeleri arasında bulunan Terkan Bölgesi’nde oynanan kamçı oyunu tarihte bilinen ve her geçen gün kaybolmaya yüz tutan bir ritüel.
BAHAR AYLARINDA OYNANIYOR
Baharın gelişiyle çevre ilçeler ve köylerden binlerce kişi önce ziyarete giderek adak adıyor ve dilek tutuyor. Ardından çevre köylerden binlerce genç kamçı oyunu için çember kuruyor. Mayıs ayında yapılan kamçı oyunu, her yıl festival havasında geçiyor.
600 YILLIK GEÇMİŞE SAHİP
Festival havasında geçen bu etkinliklerin hasadın bereketli geçmesi için düzenlendiği belirtiliyor, ancak bununla ilgili kesin bir bilgi yok. Oyunun 700 yıllık bir geçmişe sahip olduğunu söyleyen köylüler, oyunu öyle anlatıyor:
“Köyün ileri gelenleri, bezlerden örgü yaparak kamçı hazırlar. Ardından gençler çember kurar. Önce çocuklar ortaya çıkar. Herkes kendi yaşıtıyla oynar. Çemberdekiler sırasını bekler. Çocukların ardından gençler, sonra da yetişkinler ortaya çıkar. Oyunun hakemliğini köyün ileri gelenleri yapıyor. Oyunun önemli kurallarından biri ortaya çıkan zayıf bir kişinin karşısına ondan daha güçlü biri çıkmaz. Kısa olanın da karşısına uzun olan geçmez. Fiziki olarak eşit olmaları gerekiyor.”
OYUNUN TARİHİ
Oyunun tarihi ilgili bilgi veren köylüler “Kamçı oyunu çok eski bir oyundur. Büyüklerimizin bize anlattığına göre bu oyun 700 yıl öncesinde oynanan bir oyundur. Hatta tarihi iyi bilen bir yakınımız bu oyunun İran Kürtleri tarafından oynandığını ve oradan buraya geldiğini söylüyor. Eskiden buralarda ağalar ve beyler vardı. Kendilerine güçlü adamlar seçmek için bu oyun oynanırdı ve oyun daha da gelişti.
KAMÇI OYUNUNUN KURALLARI
Oyunun kurallarının değiştiğini söyleyen köylüler şu bilgileri veriyor:
“Eski ve şimdiki kurallar arasında çok fark var. Eskiden kurallar daha iyiydi. Mesela eskiden kalın elbiseler giyilerek oynanırdı ama şimdi gençler üstünü çıkarıyor. Tehlikeli yerlere asla vurulmaz.
Şimdi gören bazı kişiler bu oyuna ‘vahşet’ diyor ama bu bir spordur. Mesela karate ve boksta ölümcül darbeler var. Kafaya, göze, burun ve ağza darbeler vurulur. Bir yaştan sonra o insan ya felç olur ya beyin kanaması geçirir ya da farklı sorunlar yaşar. Kamçı oyununda öyle bir şey yok. Bel ve ayak kısmına gelir.”