ÖZEL HABER - Güneş OCAĞA

Günlük yaşam içerisinde insanların en çok araç beklediği yerlerden biri de duraklardır. Yoğun bir insan bekleyişinin olduğu noktalar olan durakların isimlerinin nereden geldiği ise merak konusu. Diyarbakır Tanıtma Kültür ve Yardımlaşma Vakfı'nın (DİTAV) ikinci başkanı yazar Şeyhmus Diken, gazetemiz Güneydoğu Ekspres'e kentte bilinen üç durağın isminin hikayesini anlattı. 

ULAŞIMA BELEDİYE NE ZAMAN EL ATTI?

"Diyarbakır'da ulaşım meselesinin belediyenin olaya müdahil olmasıyla başlayan bir süreç olduğunu” belirten Diken, şunları aktardı: "1970'li yılların başında Diyarbakır'da belediyelerin hizmetleriyle anılan E.S.O diye bir birim vardı. Yani belediye; elektrik, su ve otobüs hizmeti veriyor anlamına geliyordu E.S.O. harflerinin anlamı. Otobüs duraklarında da E.S.O tabelası vardı. Zaten çok fazla durak da yoktu. Sadece belli noktalarda duraklar vardı. Kentin Suriçi dışına taşınması yetmişli yıllarda en fazla yirmi yıllık hikayeydi. Bütün hikaye Suriçi'nde döndüğü için Yenişehir bölgesinde sadece birkaç durak vardı. En fazla Bağlar'a kadar durak vardı. Bir otobüs de Seyrantepe'ye kadar gidiyordu. O dönemlerde başlamıştı işte duraklara hikayeleriyle birlikte halk arasında isim verme alışkanlığı.”

Diyarbakır Otobüs2-1

“MİNİBÜSÇÜLER 'YILDIZ, VAR MI İNEN' DİYE BAĞIRIRDILAR” 

Diken, kentte en çok bilinen duraklardan bir tanesinin hikayesini şöyle anlattı:

"2023 yılının Şubat ayında depremde yıkılan Galeria binası ile karşısındaki Miroğlu Otel arasındaki durağın adı Yıldız Durağı’ydı. Bunun da hikayesi şöyle; depremde yıkılan Galeria’nın olduğu yerde bina sahibi Celal Ayyıldız’ın ismiyle anılan üç katlı pembe renkli bir Ayyıldız apartmanı vardı. Hemen onun arkasında Celal Ayyıldız'a ait geniş bir arsa vardı. Şimdi yerinde boş bir arsa olan Galeria’nın bir bölümü ve Mittania Oteli’nin olduğu yerdi burası. Ve bu alanda kentin en büyük yazlık sinemasıydı. O yazlık sinemaya Ayyıldız Celal'in soyadından esinlenerek Yıldız Sineması adı verilmişti. Ben o yazlık sinemada Aşık İhsani ve Güllüşah'ın konserini izledim. 

İnsanlar gece film izlemeye geldiklerinde dolma tencereleriyle gelirlerdi. Arkada örtüsü desenli masalar vardı ve her masanın etrafına dört tane sandalye bırakılmıştı. Masaların önünde localar vardır. Loca ve sinema perdesi arasında da bitişik düzen tekli sandalyeler bırakılmıştı. 
İşte o Yıldız Sineması'ndan esinlenerek Galeria binası ile karşısındaki Miroğlu Otel arasındaki durağın adı Yıldız Durağı’ydı. Durağa yaklaşan minibüsçüler 'Yıldız, var mı inen' diye bağırırdı."

Diyarbakır Otobüs

AYHAN DURAĞI'NIN İSMİ NEREDEN GELİYOR?

Merkez Yenişehir İlçesi’ndeki Ayhan Durağı'nın hikayesinin de çok eski olduğunu ifade eden Diken, "İstasyon Caddesi'nden Ofis'e doğru giderken şimdiki toprak mahsulleri ofisi silolarının tam karşısında bir durak var. O durağın adı Ayhan Durağı. Balıkçılarbaşı dolmuş durağında Ayhan diye bir şoförün evi orada onun adından esinlenerek durağa Ayhan Durağı adını koymuşlar. Halen de durağın adı Ayhan Durağı olarak bilinir" dedi.  

TESİSLER DURAĞI, ASLINDA HANGİ DURAKTI?

Diken, kentteki en çok bilinen duraklardan olan Tesisler Durağı'nın hikayesine de şöyle değindi:

"Seyrantepe'den Urfa Yolu'na doğru geldiğimizde Tesisler Durağı var. Aslında orada bir tesis falan yoktu. Ama orada 1970’li yılların sonunda ve 80'li yılların da içinde şimdiki müzikhol benzeri pavyonlar vardı. Minibüsçüler o durağa ‘pavyonlar durağı’ derdi. Sonra pavyon kavramı her halde biraz adaba aykırı bulunmuş olmalı ki pavyonu tesise dönüştürdüler ve o durağın adı da ‘Tesisler Durağı’ oldu."

Muhabir: Güneş OCAĞA