Diyarbakır’ın Kayapınar ilçesinde bulunan Kürt Edebiyatçılar Derneği’ne 18 Ocak gecesi düzenlenen polis baskını, DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Serhat Eren tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne taşıdı.
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya tarafından yanıtlamak üzere soru önergesini Meclis Başkanlığına sunan Milletvekili Eren, soru önergesinin gerekçesini şu şekilde açıkladı:
“Diyarbakır’ın Kayapınar (Peyas) ilçesinde bulunan Kürt Edebiyatçılar Derneği’ne 18 Ocak gecesi geç saatlerde polis tarafından baskın düzenlenmiş, dernek eşbaşkanları ya da yönetim kurulu üyelerine haber verilmeden gerçekleşen bu baskında, dernek binasındaki 150 kitap ve 1.500 gazete sayısına el konulmuştur. Baskından sonra derneğin kilidi değiştirilmiş ve yeni anahtar mahalle muhtarına teslim edilmiştir.
Dernek Eşbaşkanı Rêdûr Dîjle’nin aktardığına göre, polislerin baskın sırasında dernek yönetim şeması ve yönetimde yer alanların isimlerini içeren belgeler ile 30-35 yaşlarında bir kadının fotoğrafını yanlarında bulundurdukları ve soruşturmanın bu kadına yönelik olduğunu ifade ettikleri belirtilmiştir. Ayrıca baskın sırasında dernek binasının kütüphane bölümünün dağıtıldığı ve bu durumun derneğin faaliyetlerini sekteye uğrattığı ifade edilmektedir.
Kürt dili ve edebiyatını korumak, geliştirmek ve yaygınlaştırmak amacıyla kurulan Kürt Edebiyatçılar Derneği gibi yapılar, kültürel çeşitliliği desteklemek ve toplumsal barışın inşa edilmesine katkı sağlamak açısından büyük bir öneme sahiptir. Ancak, bu gibi baskınların hukuka uygunluğu ve sürecin şeffaf yürütülüp yürütülmediği ciddi soru işaretleri yaratmaktadır.
Ayrıca, Kürt dili ve kültürü üzerinde yoğunlaşan baskılar, anayasal ve uluslararası düzenlemelerle güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklere aykırılık teşkil etmektedir. Bu baskın, Kürt diline ve kültürünü hedef alan hukuksuzluk zincirinin yeni bir halkasıdır.
Daha önce üniversitelerde Kürtçe ders materyallerine yönelik soruşturmalar ve bandrollü Kürtçe yayınlara getirilen yasaklar, dilin ve kültürün kriminalize edilmesi çabalarının bir parçası olarak dikkat çekmektedir. Son aylarda, Kürt dili ve kültürüyle ilgili yüzlerce kitap ve yayına yasak getirilmesi, bu baskı politikasının derinleştiğini göstermektedir. Bu durum, ifade özgürlüğü ve bilimsel bağımsızlığı ağır şekilde ihlal etmektedir.”
EREN, SORU ÖNERGESİNDE 9 SORU SORDU:
1. Kürt Edebiyatçılar Derneği’ne yapılan baskının gerekçesi nedir? Baskın kararı hangi hukuki dayanaklara dayanılarak alınmıştır?
2. Baskın sırasında dernek yönetimine neden bilgi verilmemiş ve baskın işlemi hangi saatlerde gerçekleştirilmiştir?
3. El konulan 150 kitap ve 1.500 gazete sayısının akıbeti nedir? Bu yayınların incelenmesi hangi hukuki prosedüre tabi tutulacaktır ve bu yayınlar hangi gerekçelerle tehlikeli ya da sakıncalı olarak değerlendirilmiştir?
4. Dernek binasının kilidinin değiştirilerek anahtarın muhtara bırakılması hukuken hangi mevzuata dayanmaktadır? Bu uygulama yasal mıdır?
5. Kürt dili ve edebiyatını destekleyen yapılara yönelik baskılar, toplumsal barışın ve kültürel çeşitliliğin gelişmesi önünde engel oluşturmakta mıdır?
6. Son bir yıl içerisinde yasaklanan Kürtçe kitapların sayısı kaçtır? Bu kitapların yasaklanma gerekçeleri nelerdir?
7. Son bir yıl içerisinde kaç Kürtçe kitap toplatılmıştır? Bu toplatma kararlarının hukuki dayanakları ve uygulama süreçleri nelerdir?
8. Bandrollü olan Kürtçe kitapların yasaklanması hangi hukuki ve bilimsel değerlendirmeler sonucunda gerçekleştirilmektedir? Bu değerlendirmeler hangi standartlara dayanmaktadır?
9. Kütüphane bölümünün baskın sırasında dağıtıldığı belirtilmektedir. Bu eylemle ilgili bir inceleme veya soruşturma başlatılacak mıdır?
