ÖZEL HABER - Güneş OCAĞA
Çoğunlukla buğday, arpa ve pamuk ekiminin yapıldığı Diyarbakır'da çiftçiler, yaklaşık 10-15 yıldır işçilik maliyeti az olduğu için mısır ekimine yöneldi. Devletin mısır üreticisine verdiği desteğin az olmasından dolayı Diyarbakır'da geçen yıl 678 bin dönüme ekilen mısır, bu yıl 400 bin dönüme düştü.
“100 TONA BİR AYAKKABI PARASI PRİM DESTEĞİ”
Gazetemiz Güneydoğu Ekspres'e konuşan Diyarbakır Yenişehir Ziraat Odası Başkanı Süleyman İskenderoğlu, "Çiftçiler bir yıl boyunca binbir zahmet, masraf ve emekle ektiği mısırın karşılığını alamıyor. Son üç yılda enflasyon 480 arttı, 12 yıldır mısır pirim desteği ise değişmedi. Devlet, mısırda 100 ton başına 3 bin TL prim desteği veriyor. Şaka gibi ya, bir ayakkabıyı bile bugün 3 bin TL'ye alamıyorsunuz" dedi.
Mısırda işçilik maliyeti az olduğu için Diyarbakır çiftçisinin mısır ekimine yöneldiğini belirten İskenderoğlu, "Diyarbakır'da daha önce çoğunlukla, buğday, arpa, pamuk ekimleri yapılırdı. 10-15 yıldır da mısırın işçiliği düşük olduğu için çiftçi mısıra yöneldi. Diyarbakır'daki mısır verimliliği dönüm başı bin 250 kilogramdan tutun da bin 750 kilograma kadar çıkıyor. Mısırın verimliliği ise bölge, arazi ve bakıma göre değişiyor" diye konuştu.
TMO'YA ÇAĞRI: PRİM DESTEĞİ 11 TL OLSUN
Diyarbakır mısırının, Türkiye'nin iç pazarı ve Irak başta olmak üzere dış pazara da ihracat edildiğine dikkat çeken İskenderoğlu, mısır çiftçisinin sorunlarına ise şöyle değindi:
"Girdi maliyetleri yüksek olduğu için çiftçi perişan oluyor. Bir kilogram taban gübre şuan 19 TL. Çiftçi en az 50 kilogram gübre kullanması lazım. Mısır azotla yetişiyor. Yüzde 46 azotlu gübre kullanılması gerekir. Yani bir dönüme en az 110 kilo azotlu gübre serpilmesi lazım. Bu gübrenin fiyatı da 13,75 TL'dir. Mazot 45 TL, bir torba mısırın tohumu ise 7 bin 500 TL ve bunlar dört buçuk dönümlük tarlaya kullanılıyor. Çiftçiye maliyeti dönüm başı 2 bin 100 TL'ye geliyor. Yani bir dönümün maliyeti çiftçiye 9 TL'ye mal olurken, şu anda serbest piyasada mısırın alımı ise 7,50 TL. Bu söylediğim verilerin tamamı tabi ki de Türkiye Tarım Kooperatifi'nin resmi fiyatlarıdır. Hükümetten talebimiz Toprak Mahsulleri Ofisi'nin çiftçinin ürününün tamamını alması ve bunun yanında da mısır fiyatını 10 TL'ye açıklayıp, destekleme primini de bir TL yapması. Yani çiftçinin kar etmesi için toplamında 11 TL versin."
ÇİFTÇİ TON BAŞINA BİN 500 TL ZARAR EDİYOR
Çiftçiye mısır destek pirimi olarak ton başına 30 TL verildiğine işaret eden İskenderoğlu, "Çiftçiye ton başına 30 TL veriyorlar. Gidin 75 Caddesi'nde oturun bir çay 30 lira. Bütün dünya duysun; bir çiftçi bir yıl boyunca büyük emeklerle ürettiği bir ton mısırın karşılığında 30 TL pirim desteği alıyor. Yani 100 ton 3 bin TL ediyor. 3 bin TL'ye artık bir ayakkabı gelmiyor. Çiftçi şuan ton başına bin 500 TL zarar ediyor. Zarar eden çiftçi seneye bir daha mısır eker mi?" diye sordu.
ALIM FİYATLARI ARTIRILSIN ÇAĞRISI
Mısırın stratejik bir ürün olduğuna değinen İskenderoğlu, "Mısır, yağa ve yem sanayisinin ham maddesidir. Çiftçiye destek verilmese önümüzdeki yıl kimse mısır ekemeyecek. Hükümet için her zaman kolay olan şey ithalattır. İthalat da nereye kadar? Hükümet her şeyi ithal edebilir, çiftçiyi de ithal edebilir mi? Rusya ve Ukrayna savaşı çıktığı zaman, iki ülke de buğdayını satmadı. Türkiye o dönemde harıl harıl buğday aradı. Böylesi durumlar yaşanırsa hükümet bu kez de harıl harıl mısır arayacak. Dolayısıyla böylesi durumlar yaşanmadan hükümetin adım atması lazım. Hükümetin tarıma dair stratejik bir plan hazırlaması gerekir. Sulama fiyatları yüzde yüz arttı, tohum fiyatları yüzde yüzden fazla arttı, gübre fiyatları yüzde 70 arttı, mazot yüzde yüz arttı. Geçen yıl TMO 6 liraya alım fiyatı açıklamıştı, eğer TMO yüzde 50 bile artırırsa bu 9 TL oluyor. Biz en az 10 TL bekliyoruz. Bir TL de pirim desteği olsun. Bu şeklide çiftçinin yaşayacağı zararın önü kesilmiş olur" diye kaydetti.
BU YIL MISIR EKİMİ YÜZDE 30-35 AZALDI
Diyarbakır'da bu yıl 400 bin civarında mısır ekimi yapıldığını açıklayan İskenderoğlu, "Geçen yıl 678 bin dönümün üzerine mısır ekimi yapıldı. Bu yıl yaklaşık yüzde 30-35 mısır ekimi düştü. Eğer çiftçiye verilen destek bu kadar ucuz bir seviyede kalırsa seneye mısır ekimi yapılmayacak. Bütün çiftçi buğdaya yönelecek. Bu kez de çiftçinin elinde fazla buğday olacak ve mısır olmayacak. Hükümet de bu açığı kapatmak için başka ülkelere yönelecek ve ihracat yapmak zorunda kalacak" önemine vurgu yaptı.
