ÖZEL HABER - Fatma TEMEL
Mangal kömürü olarak da adlandırılan odun kömürü, binbir zahmetli işlemlerden sonra elde ediliyor. Günümüzde metalürjik yakıt olarak da kullanılan odun kömürü, Diyarbakır’ın Çırnak İlçesi’nden her yıl Çermik İlçesi’ne bağlı Dikyol Mahallesi’ne giden Delek ailesinin temel geçim kaynağı. 30 yıldır bu işi yapan Sadık Delek ve ailesi, yılın neredeyse 12 ayı boyunca bu işle uğraşıyor.
DÜNYANIN EN ZAHMETLİ İŞİ
Nisan ayı itibariyle ormana geldiklerini söyleyen ve işin zahmetini anlatan Sadık Delek, aralık ayının sonuna kadar çalıştıklarını söylüyor. Delek, “Bence kömür işi dünyanın en zahmetli işidir. Onca zahmetten sonra karşılığını alabiliyor musunuz diye sorsanız alamıyoruz derim. Bu yıl kömürün kilosu 18 TL. Geçen yıldan bu yıla 3 lira zamlanmış ve onca maliyet artışında kömüre gelen bu zam çok az tabi ki. En az 30 lira olması gerekiyordu“ dedi.
“ODUNLAR 15 BOYUNCA ATEŞTE KALIYOR”
Nisan ayında başladıklarını söyleyen Sadık Delek, odun kömürünün nasıl yapıldığını söyle ifade etti: “Nisan ayında geldik buraya ve yılın sonuna kadar burada kalıyoruz. Öncelikle ormanı devletten satın alıyoruz. Nakliye için para veriyoruz yine devlete. Sonra ağaçları kesiyoruz ve buduyoruz. Sonrasında kestiğimiz ağaçları traktöre yükleyip ocak yapacağımız yere getiriyoruz. Topladığımız odunları özel bir teknikle piramit şeklinde büyütüyoruz. Üstüne saman ve toprak attıktan sonra en üstteki bacadan ateşi veriyoruz. 15 gün boyunca ateşte kalıyor. 15 günden sonra 5 gün boyunca ocağa naylon sarıyoruz. Sonrasında artık kömürü çıkarıyoruz. Ve çuvallara dolduruyoruz.”
“ÇOK ZAHMET ÇEKİYORUZ AMA KARŞILIĞINI ALAMIYORUZ”
“Bence bu iş dünyanın en zor işidir” diyen Delek, şöyle devam etti: “Şuan burada dört hane var. Toplamda 20 kişiyiz. Ürünleri, Türkiye’nin her yerine yolluyoruz. Ama daha çok Urfa, Antep, Diyarbakır, Elazığ, Malatya’ya yolluyoruz. Ürettiğimiz daha çok mazi ağacının kömürüdür. Dediğim gibi çok zahmetli bir iştir. Onca zahmetten sonra emeğimizin karşılığını alamıyoruz. Bu yıl kömürün kilosu 18 TL. Geçen yıl 15 TL idi. Geçen yıldan bu yıla 3 lira zamlanmış ve onca maliyet artışında kömüre gelen bu zam çok az tabi ki. En az 30 lira olması gerekiyordu.
Gecemiz, gündüzümüz yok. Ocakların başında hep nöbet tutuyoruz. Çünkü en ufak bir yangında bütün emeğimiz çöp olabilir. 30 yıldır bu işi yapıyorum ama şuan sadece 2017 model bir traktörüm var, başka da bir şeyim yok. Artık bırakmayı düşünüyorum. Çünkü hayır kalmadı bu işte. Her şeye para veriyorum. Ama karşılığı yok.”