ÖZEL HABER - Sertaç KAYAR
Diyarbakır’ın tarihi mekanlarının zaman içindeki değişimi, eski fotoğrafları günümüzle kıyaslayınca açığa çıkıyor. Bu değişimlerden biri de insanlığın ilk çıkış yerlerinden biri olarak bilinen ve tarih boyunca gürül gürül akan Dicle Nehri ile nehrin üzerinde bulunan tarihi Ongözlü Köprü.
Dicle Nehri üzerindeki fiziki müdahaleler, hem nehrin hem de onunla bütünleşen Ongözlü Köprü’nün işlevine ve görüntüsüne zarar veriyor. Nehirde suyun azalması ile köprünün on gözünden bazılarının kapanması bu değişime işaret ediyor.
115 YIL ÖNCE DİCLE VE ONGÖZLÜ
Bunan tam 115 yıl önce çekilen bir fotoğraf karesi, nehir ve köprüdeki büyük değişimi açığa çıkarıyor. 1909 yılında Hugo Grothe’nin kaynak olarak gösterildiği fotoğraf karesinde, Dicle Nehri’ndeki yüksek su debisi ve Ongözlü Köprü’nün tüm gözlerinden yoğun şekilde geçen su dikkat çekiyor. Barajlar, kum ocakları, nehrin etrafında kurulan kafeler gibi dış müdahaleler, nehrin suyunu hem düşürüp hem kirletirken, köprünün gözlerinin bazı dönemler kapanmasına neden oluyor.
Öyle ki geçtiğimiz yıllarda köprünün bazı gözleri işletme sahipleri tarafından kapatılmış, tepkiler üzerine tekrar açılmıştı.