NERMİN ZENGİN - ÖZEL
1608-1609 yıllarında Diyarbakır’ı ziyaret eden Polonyalı Simeon’un seyahatnamesinde “Tokat’ın paçası, Haleb’in mıklası ve Harput’un çakıl ekmeği gibi Amid’in de kebabı meşhurdur” demektedir.
Aubonne Baronunu şövalyesi Jean Baptiste “Tavernier’in Türkiye’ye, İran’a ve Hindistana altı yolculuğu” eserinde “Diyarbekir’de hiçbir yerde oradaki et kadar güzel et yemedik” demektedir.
Şehrin gelişmesine ve insanların yaşam tarzının değişmesine paralel olarak elbette yöresel mutfak da farklılaşma göstermiş. Önceleri evlerde hazırlanan pek çok gıda maddesi yerini hazır yiyeceklere bırakmış durumda. Buna karşın kırsal kesimde hala bölgenin birçok yerinde olduğu gibi kış hazırlıkları sürmekte. Oyulup kurutulan biber, kabak ve patlıcanlar, üzümden yapılan pestiller, sucuklar, otlu peynirler yazdan kışa geçiş hazırlıklarının başlıcaları. Bol yağlı, acılı, ekşili mutfağıyla ün salmış Diyarbakır, Doğu ve Güneydoğu Anadolu mutfağının tipik özelliklerini de taşıyor. Zeytinyağı bölgede pek rağbet görmüyor. Et, çoğu kez patlıcan ve domatesle birlikte kullanılıyor.
Tarım alanına göz attığımızda buğday, arpa, darı, pirinç, mercimek, pamuk ve tütün yetiştirildiğini görüyoruz. Meyvecilik çok fazla gelişmemiş. Gelin görün ki kavun ve karpuz dendiğinde Diyarbakır akla geliyor. Bunlardan özellikle kalın kabuklu olanlar, belli yöntemlerle uzun süre saklanabiliyorlar.
İşte çorbasından tatlısına Diyarbakır mutfağı.
MAHALLİ YEMEKLER
1-MEFTUNELER
-Patlıcan Meftunesi
-Kabak Meftunesi
-Kenger Meftunesi
2-DOLMALAR
Etli eşkili dolma (Sumaklı)
Etsiz zeytinyağlı dolma
3-KİBE MUMBAR
4-KELLE PAÇA
5-ZAHİRE YEMEKLERİ
-Bulgur Pilavı
-Belluh
-İçli Köfte
-Lapa
-Hıllorik
-Pıçık
-Sığma (sıkma)
-Lebeni (ayran çorbası[yoğurt çorbası])
-Duvaklı Pilav
-Kibe Kudur
-Keşkek
-Habenisk
6-KIRSALDA YENEN YEMEKLER
-Sörün
-Mallez
-Mastav
-Löeel
7-TATLILAR
-KADAYIF
-REVANİ
-ZİNGİL
-TAŞ EKMEĞİ (üstüne pekmez ve yağ dökülür)
-NURİYE TATLISI
-KÜNEFE
-HALBUR HURMA
