ÖZEL HABER - Jan BELEK

Kurulduğu günden bu yana insanların gıda ambarı konumunda bulunan Diyarbakır’ın Hevsel Bahçeleri, geçmişte yüklenmiş olduğu görevi bugün yerine getiremiyor. Önceki yıllarda kapsadığı alanın 2 bin 800 dekarlık kısmında yapılan tarımla, şehrin sebze ve meyve ihtiyacının bir kısmının karşılandığı Hevsel Bahçeleri’nde, tarımla uğraşan yaklaşık 200 aile buradan elde ettikleri gelirle geçimlerini sağlarken, günümüzde bahçede çalışacak işçi bulmak neredeyse imkansız hale geldi.

“GELENEKSEL TARIM DURMA NOKTASINA GELDİ”

2015’te Sur’da yaşanan çatışmalar ve ardından yaşanan yıkımın sebep olduğu göçten kaynaklı, Hevsel Bahçeleri’nde çalışacak tarım işçisi bulunmadığı için geleneksel tarım durma noktasına geldi. İhtişamını her geçen gün biraz daha kaybeden dillere destan Hevsel Bahçeleri göz göre göre yok oluyor. Marul başta olmak üzere, lahana, karnıbahar, maydanoz, ıspanak, tere, patlıcan, biber, pırasa, domates, elma, kayısı, kiraz, vişne gibi sebze ve meyvelerin ekildiği tarihi bahçelerde artık endüstriyel ürün olan mısır ekiliyor.

Diyarbakır’ın Ünlü Bahçesinde Geleneksel Tarım Yok Oluyor3

“HEVSEL ÖLÜYOR”

Tarımsal değerinin dışında, kültürel ve tarihi olarak da özel bir yere sahip olan Hesel Bahçeleri’nde yaklaşık 40 yıldır tarımla uğraşan çiftçi Abdulbaki Erkek, yıllar içinde yaşanan değişimi ve gelinen noktayı şu sözler ile ifade etti: “Hevsel’de yaşam ve tarım geçmiş yıllarda çok güzeldi. Gün geçtikçe Hevsel ölüyor, işçi kalmadı, insanlar kalmadı, geçim sıkıntısı her geçen gün daha da hissediliyor. Hevsel artık insanı doyurmuyor. Masraflar her yıl katlanarak artıyor, sebze ekecek veya hasadını yapacak insan bulamıyoruz. Eksek de masrafını kurtarmıyor. O yüzden endüstriyel tarım ürünü olan mısır ekimine başladık.”

Diyarbakır’ın Ünlü Bahçesinde Geleneksel Tarım Yok Oluyor4

“VERİM ALAMIYORUZ”

Artık sebze ekimi ile fazla ilgilenilmediğini ifade eden Erkek, ekilen birkaç küçük tarlada da dolu ve don olaylarından kaynaklı verim alamadıklarını belirtti. Mısır ekiminin artması ile bu seferde bahçelere yaban domuzlarının dadandığını söyleyen çiftçi Abdulbaki Erkek, “Çaresiz” dedi. 

Tarımın yanı sıra Hevsel Bahçeleri, yüzlerce kelebek ve kuş türüne ve kendisine has habitatlara da ev sahipliği yapıyor.

Muhabir: Jan BELEK