Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin Türkiye ekonomisine ilk ve en belirgin etkisinin hissedildiği petrol fiyatları sert gerilerken dolar/TL 15 seviyesinin altında kalmayı sürdürüyor.
Dolar/TL, geçen hafta 14.9950 seviyesine yükseldikten sonra cuma günü kapanışa yakın Rusya'nın Ukrayna ile görüşmelerde "ilerleme" sağlandığı açıklamasıyla küresel piyasalara paralel gerilediği 14.8 etrafında seyrediyor.
Bankacılar bu hafta Türkiye, ABD ve Japonya'nın faiz kararlarının öne çıkacağını Rusya işgalinin Türkiye ekonomisine etkisinin ana gündem maddesi olmaya devam edeceğini belirtiyor.
İşlemciler, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) rezervlerinden devam eden döviz satışlarıyla kurun 15 seviyesini aşmadığını belirtirken, daha sonra Rusya'nın görüşmelerde ilerleme açıklması kuru TCMB desteğinden bağımsız olarak aşağı çekti. Dolar/TL bu sabah saat 14.82/14.84 seviyesinde.
Bugün piyasalarda TCMB, kâr transferinin etkisiyle belirgin fazla vermesi beklenen şubat ayı bütçe gerçekleşmeleri, konut satışları ve ekonomi konusunda yeni adımların gelip gelmeyeceği için ise Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan başkanlığında düzenlenecek kabine toplantısı takip edilecek.
PETROL 100 DOLARIN ALTINA GELMEK ÜZERE
Petrol fiyatları Rusya-Ukrayna arasında devam eden ateşkes görüşmeleri ve Çin'in bazı kentlerinde koronavirüs vakalarında artış görülmesi nedeniyle talebe dair endişeler nedeniyle düşerek iki haftanın dip seviyesine geriledi.
Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı dünkü seansta yüzde 5.1 gerilemesinin ardından bugün yüzde 4'ün üzerinde düşerek 102 doların altına indi.
Tarihi rekor seviyelere ulaşan enerji ithalatının ticaret açığında sert büyümeye yol açmasıyla, ocakta cari açığın 7.1 milyar dolar ile dört yılın zirvesine ulaşırken, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından artan enerji ve emtia fiyatları cari dengede fazlaya dönme hedefini zorlaştırdı.
Büyüklüğü resmi olarak açıklanmıyor olsa da, Türkiye'nin doğalgaz ithalatının faturasının bu yıl iki katına çıkabileceği tahmin ediliyor. Bir hükümet yetkilisi ve iki sektör danışmanının verdiği bilgiye göre, geçen yıl yaklaşık 20 milyar dolar olan gaz ithalatı bu yıl 40 milyar dolara veya üzerine çıkabilir. Fiyatlarındaki gerilemeye rağmen aralık ayındaki 65 dolara göre petrol fiyatları hala oldukça yüksek.
Doğalgaz ithalatı bu beklenti doğrultusunda gerçekleşirse, geçen yıl kur krizinden sonra başlatılan kur korumalı mevduat (KKM) sisteminde toplanan 22 milyar dolar tutarındaki rezervi neredeyse tamamen tek başına tüketmiş olacak.
Hükümetin bu yıl cari fazla verilereceğine yönelik açıklamalarına rağmen Reuters anketinde yılsonu tahmini 30 milyar dolara ulaştı.
FED VE MERKEZ BANKASI İZLENİYOR
Fed'in, yarın sona erecek olan politika toplantısında koronavirüs salgın hastalığından bu yana ilk kez faizleri artırması bekleniyor. Yatırımcılar bu haftaki toplantıda gelecekte gerçekleştirilecek faiz artırımlarına dair de ipucu arayacak.
TCMB'nin yarın başlayacak ve sonuçları perşembe günü açıklanacak toplantısında ise politika faizinde değişim beklenmiyor.
Ancak hali hazırda yüzde 50'yi aşan ve önümüzdeki aylarda yüzde 70'e doğru yükselmesi beklenen enflasyon ve enerji maliyetlerindeki rekor artış ekonomi politikalarına yönelik en büyük endişe kaynakları olmaya devam ediyor. Negatif reel getirinin enflasyonun tepe noktasında eksi 50 puan ile eşi tarihte görülmemiş seviyelere ulaşacak olması önemli bir endişe kaynağı.
Ekonomi yönetiminin bütçe kanalı ile enflasyondaki yükselişi sınırlayıcı adımlar atması bekleniyor. Ancak bunun enflasyondaki tepe noktasını sınırlayıcı sınırlı bir etkisinin olması ve enflasyondaki ilk anlamlı düşüşün ise Kasım 2022'de baz etkisiyle gerçekleşmesi bekleniyor.
Commerzbank ekonomisti Tatha Ghose, TL'nin getirisinin gittikçe daha negatif seviyeye geldiğini belirterek, TL'de değer kaybı yönünde bir sonraki hareketin yaklaştığına dikkat çekti.
Gösterge 10 yıllık tahvilde bileşik getiri geçen hafta yüzde 26.82'ye kadar çıkarak tarihi rekora yükseldikten sonra dün son işlemde yüzde 25.96 seviyesindeydi.
FED TARİHİ DOLARDA TARİHİ DÜŞÜŞE İŞARET EDİYOR
ABD Merkez Bankası (Fed) ve Uluslararası Ödemeler Bankası’na (BIS) dayandırılan veriler, doların Federal Açık Piyasa İşlemleri Komitesi'nin (FOMC) önceki dört sıkılaştırma döngüsünde ortalama yüzde 4.1 gerilediğini gösteriyor.
Bloomberg Dolar Spot Endeksi, geçen geçtiğimiz dokuz ayda yüzde 7’den fazla yükseldi. Bu dönemde dolar 31 para biriminden 29’u karşısında değer kazandı.
ABD ekonomik büyümesindeki iyileşme ve enflasyondaki yükselişle faiz artış beklentilerinin artması dolar rallisinde etkili oldu.
Commonwealth Bank of Australia Stratejistleri, “Tarih, FOMC’nin sıkılaşma dönemlerinin özellikle ilk aşamasında doların yükselmekten ziyade düştüğünü gösteriyor” değerlendirmesini yaptı. Stratejistler, yatırımcıların faiz artışını küresel büyümede iyileşme göstergesi olarak değerlendirdiğini ve bu dönemde genelde emtia ve Asya para birimlerinin dolar karşısında yükseldiğini belirtti.
Bloomberg’in anketine katılan 88 ekonomistin tümü Fed’in iki gün sürecek toplantısının ardından yarın faiz artırmasını bekliyor. Yılın tamamında toplam yedi faiz artışı fiyatlanıyor.
Ancak dolarda yükseliş bekleyenler de var. Fed’in yarın akşam beklenenden daha şahin tonda söylemi dolarda yukarı yönlü etkiye neden olabilir. Capital.com’dan Brian Gould, yüksek getirili para birimlerinin orta vadede ilgi çekici olabileceği ve dolarda daha fazla yükseliş görülebileceğini belirtti.
(Artı Gerçek)
