ÖZEL HABER / Mehmet Rumet SOYLU - Veli BALTACİ
Diyarbakır’ın en önemli anıtsal yapılarından biri olan Dört Ayaklı Minare, (H.906) M.1500 yılında Akkoyunlu Hükümdarı Kasım Bey tarafından inşa edilmiştir. Minarenin yapımında kullanılan taşlar, Diyarbakır’ın yerel taşlarından olan bazalt taşlarından yapılmış olup, bölgenin taş işçiliği geleneğini ve mimarlık anlayışını yansıtmaktadır.
ÇEŞİTLİ ZAMANLARDA RESTORE EDİLMİŞ
Dört Ayaklı Minare, zaman içinde çeşitli restorasyonlardan geçmiş ve uzun yıllar boyunca önemli bir dini ve kültürel merkez olmuştur. Minare, inşa edildiği dönemde çevresindeki cami ile birlikte, bölgenin dini yaşamının önemli bir parçası haline gelmiştir. Minare, günümüze kadar bütün ihtişamıyla varlığını sürdürmüştür.
Dört Ayaklı Minare, ismini minarenin dört köşesinde yer alan büyük ve sağlam taş ayaklarından alır. Bu ayaklar, minarenin temellerini oluşturan taş sütunlardır ve yapının sağlamlığını sağlayan unsurlardır. Minarenin dikey yapısı, geleneksel Selçuklu minarelerinden farklı olarak daha kısa ve geniştir. Gövde kısmı, farklı taşlardan inşa edilmiştir ve taşlar arasındaki geçişler oldukça belirgindir.
Minarenin tepe kısmında, dönemin taş işçiliği ve süsleme sanatının en güzel örnekleri yer alır. Minarenin üst kısmında bulunan zarif işçilikler, dönemin estetik anlayışını yansıtır. Ayrıca, minarenin etrafındaki sur duvarları ve yapılar da dönemin mimari tarzını yansıtan önemli unsurlar arasında yer alır. Minarenin çevresinde, bölgenin tarihine ve kültürüne dair izler taşıyan birkaç başka yapı da bulunmaktadır.
MİNARE BİR CAZİBE MERKEZİ HALİNDE
Diyarbakır Dört Ayaklı Minare, yalnızca bir tarihi yapı olmanın ötesinde, şehre gelen turistler ve araştırmacılar için de önemli bir cazibe merkezidir. Minare, Diyarbakır’ın zengin tarihini ve kültürünü keşfetmek isteyenler için bir eğitim kaynağı olarak önemli bir rol oynar. Hem yerli hem de yabancı turistler, minareyi ve çevresindeki tarihi yapıları ziyaret ederek, şehrin geçmişine dair bilgi sahibi olurlar.
DÖRT AYAK, DÖRT MEZHEP
Bazı araştırmacılar ve tarihçiler, Dört Ayaklı Minare'nin simgesel bir anlam taşıdığına da dikkat çekmektedir. "Dört ayak" kelimesi, İslam kültüründe genellikle denge, sağlamlık ve temellere dayalı yapıları simgeler. Ayrıca İslamiyet’teki Şafiî, Hanefî, Malikî ve Hanbelî Mezhepleri’ni de simgelize ettiği söylenir.
