Dünyada şok etkisi yaratan saldırı, İran’ın başkenti Tahran’da meydana geldi. İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın yemin törenine katılmak üzere Tahran'da bulunan Haniye, kaldığı konuta düzenlenen hava saldırısında hayatını kaybetti. Peki, İsmail Haniye kimdir? İşte hayatı.
İSMAİL HANİYE KİMDİR?
1963 yılında Gazze Şeridi'nde bir mülteci kampında dünyaya gelen İsmail Haniye, Hamas'ın önde gelen isimleri arasındaydı. Gazze'de Arap edebiyatı okuyan Haniye, 1992 yılında İsrail'deki üç yıllık hapis döneminin ardından diğer Hamas liderleriyle birlikte Lübnan'ın güneyine sürgüne gönderildi. 1993 yılında Gazze Şeridi'ne dönen İsmail Haniye, 2017’nin şubat ayına kadar Hamas'ın Gazze'deki lideriydi. Ancak şubat ayında yapılan seçimin ardından Hamas'ın Gazze'deki siyasi lideri Yahya Sinvar oldu.
1996 yılından beri Hamas’ın Siyasi Büro başkanlığını yürüten Halid Meşal'in yeniden seçilme hakkının bulunmaması nedeniyle 6 Mayıs 2017’de görevi İsmail Haniye devraldı. Haniye, Meşal'in yardımcısı olarak görev yapıyordu.
SİYASİ HAYATI
1999-2004 yılları arasında Hamas Genel Sekreteri Şeyh Ahmed Yasin'in özel kalem müdürü olarak görev yapan Haniye, Aralık 2005'te yapılan ve Hamas lideri Halid Meşal'in Şam'da sürgünde olması nedeniyle 25 Ocak 2006'da tekrarlanan Filistin Yasama Konseyi seçimlerinde liste başı oldu. Hamas'ın 132 sandalyeden 74'ünü kazandığı seçimler sonucunda Haniye 16 Şubat 2006'da Hamas'ın başbakan adayı olarak ilan edildi. ABD ve İsrail'in muhalefetine rağmen 19 Şubat'ta Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas tarafından başbakan olarak atandı. Ekim 2006'da Gazze'de El Fetih ve Hamas üyeleri arasındaki çatışmalar sırasında konvoyuna düzenlenen bir saldırıdan sağ kurtuldu. Mayıs 2007'de evine yapılan bir İsrail roket saldırısından kurtuldu.
Haziran 2007'de Gazze'de Hamas ve El Fetih arasındaki çatışmaların en yoğun olduğu dönemde Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas tarafından görevden alındı.
Haniye, Hamas'ın siyasete girmesinin ilk savunucularından biriydi. 1994 yılında bir siyasi parti kurmanın “Hamas'ın yeni gelişmelerle başa çıkmasını sağlayacağını” söylemişti.
Başlangıçta Hamas liderliği tarafından reddedilen bu öneri daha sonra onaylandı ve Haniye, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesinden bir yıl sonra, 2006'da Hamas’ın Filistin parlamento seçimlerini kazanmasının ardından Filistin başbakanı oldu. Hamas 2007 yılında Gazze'nin kontrolünü ele geçirdi.
2012 yılında Reuters muhabirlerinin Hamas'ın silahlı mücadeleyi bırakıp bırakmadığı sorusuna Haniye “elbette hayır” yanıtını vermiş ve direnişin “halk direnişi, siyasi, diplomatik ve askeri direniş olmak üzere her şekilde” devam edeceğini söylemişti.
SIK SIK TÜRKİYE'YE GELİYORDU
Hamas lideri İsmail Haniye, sık sık Türkiye’ye geliyordu. 2013’te, AK Parti Genel Başkanı ve dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın TBMM’de düzenlediği grup toplantısına katılmıştı.
Son olarak 20 Nisan 2024'te Türkiye’ye gelen Haniye, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile İstanbul’da görüşmüştü. Haniye, cemaat lideri Hasan Kılıç’ın ölümü nedeniyle İsmailağa Cemaati’ni de ziyaret etmişti.
İRAN’DA ÖLDÜRÜLDÜ
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın görevi teslim törenine katılmak için Tahran'a giden İsmail Haniye, 31 Temmuz 2024’te İsrail ordusunun Tahran'daki konutuna düzenlediği hava saldırısında hayatını kaybetti.