Kürdistan Bölgesel Yönetimi ile İsrail arasındaki ilişkiler, siyasi ve kültürel bağlara uzanıyor. Resmiyetten uzak ancak etkili bir şekilde var olan bu bağlar, tarih boyunca dikkat çeken noktalara sahiptir. İsrail ve Kürt toplulukları arasındaki ilişkilerin, diplomatik protokollerin ötesinde derin bir kökene dayandığına dair kanıtlar bulunmaktadır.

SİYASİ İLİŞKİLERİN PERDE ARKASI

Resmi olarak tanınmasa da Irak Federal Kürdistan Bölgesel Yönetimi ile İsrail arasında uzun bir geçmişe sahip siyasi etkileşimler bulunmaktadır. İran ve Suriye gibi ülkelerin sert eleştirilerine rağmen, İsrail ile Kürt liderler arasında uzun yıllardır süregelen bir diyaloğun olduğu bilinmektedir. 2004'te İsrail medyasının Kürt liderlerle yapılan toplantıları duyurması, bu ilişkilerin sadece arka planda değil, kamuoyunun gözü önünde olduğunu gösterdi.

Dünya çapında Yahudi örgütleri Körfez Savaşı sırasında Irak hükümetinin zulümlerini durdurmak için Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ndeki Kürtlere yardım etmek için kampanyalara, lobi faaliyetlerine başladılar. İsrail, Türkiye aracılığıyla, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne ilk yardım maddelerini ulaştırmışlardır ve İsrail Başbakanı İzak Şamir, ABD Dışişleri Bakanı James Baker'le yaptığı görüşmede, Amerikan hükümetine Kürtleri savunma çağrısında bulunmuştur.

New Yorker Dergisi'nin 2004 tarihli raporlarına göre, İsrail askeri ve istihbarat birimlerinin bu bölgelerde aktif olduğu ve Kürt güçlerine destek verdiği iddia edilmiştir.

Irak Kürdistanı Başkanı Mesud Barzani, Mayıs 2006'da Kürt-İsrail ilişkileri hakkında Kuveyt'i ziyaret ederken bir soruyu şöyle yanıtladı: "İsrail'le ilişkiler suç değildir. Bağdat İsrail'le diplomatik ilişkiler kurduysa, Erbil'de bir konsolosluk açabilirle."  İsrail televizyonunda geçmişte 1960'larda Mesud Barzani'nin babası Mustafa Barzani'nin o zaman İsrail Savunma Bakanı Moşe Dayan'ı kucakladığını gösteren fotoğrafları yayınlandı.

2014 yılında, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu bağımsız bir Kürt devletinin kurulmasını destekleyerek, şöyle dedi: "Kürtler mücadeleci bir topluluktur, siyasi şartları da yerine getiriyor, bu bağlamda bağımsızlığı da hak ediyorlar."

Yakın tarihli habere göre, Kürt bölgesinde yaşayan 400-730 Yahudi ailesi var. 18 Ekim 2015'te Kürdistan Bölgesel Yönetimi, Kürt bir Yahudi olan Şerzad Ömer Mamsani'yi Başbakanlık ve Din İşleri Bakanlığı'nın Yahudi temsilcisi olarak atadı.

İSRAİL VE KÜRT YAHUDİLERİN ROLÜ

İsrail'deki Kürt kökenli Yahudiler, bu ilişkilerin kültürel ve ticari boyutlarında önemli bir rol oynamaktadırlar. Osmanlı'dan günümüze kadar gelen bu göç dalgası, İsrail'in demografisini ve kültürel dokusunu derinden etkilemiştir. Bugün, Kürt Yahudileri hem İsrail hem de Kürdistan Bölgesel Yönetimi arasındaki bağların korunmasında aktif bir rol oynamaktadır.

Bugün, İsrail'deki Kürt kökenli Yahudi nüfusu 150 binin üzerinde. Kürt Yahudilerinin en büyük yoğun olduğu bölge Kudüs civarıdır. Kürt kökenli Yahudiler, İsrail ve Irak Kürdistan Bölgesi ile arasındaki resmi olmayan kültürel ve ticari ilişkilerin sürdürülmesinde önemli rol oynamaktadırlar.

Kaynak: HABER MERKEZİ