Binlerce yıllık geçmişe dayanan ve Şamanizm geleneklerinden biri olan kurşun dökmek, geleceği okumak veya bir hastalığı iyileştirmek amacıyla yapılıyor.
Ancak bu işlem kurşun dökülen kişide psikolojik olarak olumlu etki etse de döken kişinin sağlığını bozuyor.
Kurşun döktürmek, geleneksel bir halk inancı olarak da kötü enerjileri ve nazar etkilerini uzaklaştırmak amacıyla yapılan bir ritüeldir. @nesrinaa. isimli sosyal medya kullanıcısı, Mardin’e giderek kurşun döktürme deneyimini takipçileriyle paylaştı.
"Yaşayan Müze" olarak bilinen bir mekâna giden genç kadın, yalnızca 100 TL vererek kem göz ve nazardan kurtulduğunu ifade etti.
Mardin’e gitmişken bölgenin zengin mutfağını da deneyimlemeyi ihmal etmeyen genç kadın, yaşadığı tecrübeleri çektiği eğlenceli video ile takipçileriyle paylaştı.
KURŞUN DÖKTÜRME NEDİR?
Kurşun dökme, erimiş metaller kullanılarak yapılan bir kehanet ve fal tekniğidir. Tipik olarak erimiş kurşun veya kalay suya bırakılmaktadır. Avusturya, Bosna Hersek, Bulgaristan, Almanya, Finlandiya, Estonya, Letonya, İsviçre, Çek Cumhuriyeti ve Türkiye dahil olmak üzere çeşitli kültürlerde bulunmaktadır. Bazı kurşun dökme teknikleri insan sağlığı üzerinde potansiyel olarak zararlı etkilere sahip olabilmektedir.
Kurşun dökme genellikle kadınlar tarafından yapılmaktadır. Yapılan araştırmalar ile Anadolu'da kurşun dökmenin kökenlerinin 2500 yıl önceye kadar uzandığı keşfedilmiştir.
YÖNTEMİ
Kurşun (veya son zamanlarda kalay) şekilleri bir kepçede ateş üzerinde eritilir ve erimiş sıvı daha sonra suya dökülür. Ortaya çıkan şekil ya doğrudan gelecek için bir alamet olarak yorumlanır ya da gölgeler oluşturmak için mum ışığında çevrilir ve şekiller daha sonra bu şekilde yorumlanır. Şekiller simgesel olarak yorumlanır, örneğin kabarcıklı bir yüzey parayı, kırılgan veya kırık bir şekil ise talihsizliği ifade eder. Kurşunun erimeden önceki şekli, kişinin hayatının belirli bir bölümüne işaret edebilir. Örneğin, seyahat için gemiler, kariyer ilerlemesi için anahtarlar gibi.
TÜRKİYE
Türkiye'de kurşun dökmenin çeşitli ruhsal sorunlara yardımcı olduğu, nazarı önlediği ve geleceği öngördüğü düşünülmektedir. Ritüeller çeşitlilik gösterse de erimiş kurşunun suya dökülmesi ile kurşun dökme işlemi gerçekleştirilir.
Ankara Üniversitesi'nden bilim insanları, bu geleneğin kadın sağlığı üzerindeki etkilerini inceleyen bir çalışma gerçekleştirmiştir. Antimon zehirlenmesi ve kurşun zehirlenmesi risklerinin bu işlem yapılırken yüksek olduğunu bildirdiler.
Benzer bir geleneksel uygulama olarak Bosna Hersek'te de bulunmaktadır.
FİNLANDİYA
Finlandiya'da gelenek, yılbaşı gecesi ocakta bir kepçede "teneke" eritip hızlıca soğuk su dolu bir kovaya atarak fal bakmaktır. Bu uygulama uudenvuodentina olarak bilinmektedir. Dükkanlar bu amaçla at nalı şeklinde kepçeler ve küçük külahlar satmaktadır.
Şekiller genellikle sadece kelimenin tam anlamıyla değil, aynı zamanda sembolik açıdan da yorumlanır: kabarcıklı bir yüzey para, kırılgan veya kırık bir şekil talihsizlik anlamına gelir. Gemiler seyahate, anahtarlar kariyerde ilerlemeye, bir sepet iyi bir mantar yılına ve bir at yeni bir arabaya işaret etmektedir.
Başlangıçta kurşun ve kalaydan yapılan fal bakma tekniği, Tukes'in (Güvenlik ve Kimyasallar Ajansı) "uudenvuodentina"da kurşun kullanımını yasaklamasından sonra 2018'den beri çoğunlukla kurşunsuz kalaydan yapılmaktadır.
Dünyanın en büyük uudenvuodentinası, 41 kilogramdır. 2010 Yılında Finlandiya'nın Loviisa kentindeki Valko gönüllü itfaiye teşkilatı üyeleri tarafından yapılmıştır ve rekor kırılmıştır.
ALMANYA, AVUSTURYA VE İSVİÇRE
Almanca: Bleigießen tasvir eden bir karikatür (1900)
Almanca: Bleigießen (kurşun dökme) gelecek yılın talihini tahmin etmek için Yeni Yıl'da düzenlenen geleneksel bir etkinliktir. Ortaya çıkan farklı şekiller, her biri kendi yorumuna sahip çeşitli nesneler, hayvanlar ve yapılardan herhangi birine benzerliklerine göre tanımlanmaktadır.
2018'de kabul edilen AB düzenlemeleri ile, kurşun içeren zehirli ürünlerin (kurşun dökme dahil) satışını sınırlamaktadır. Alternatifler arasında suya kurşun yerine erimiş balmumu ya da kalay dökülmesi yer almaktadır. Çek Cumhuriyeti'nde kurşun dökme geleneksel Noel geleneklerinden biridir.
YAHUDİ HALK HEKİMLİĞİNDE
Yidiş halk hekimliğinde Bley-gisn segulası bir şifacı kadının bir mezmur veya büyü okumasını ve ardından erimiş kurşunu suyla dolu bir kaba atmasını içermektedir. Kehanet veya nazarın giderilmesi için kullanılır.
Geleneksel olarak, hamile kadınların veya çocukların hastalıklarının korkuya bağlı olduğu durumlarda, korkuya neden olan nesnenin ne olduğunu bulmak için başvurulurdu; metalin aldığı şeklin belirli bir hayvana benzerliğinden, bir hekim kadın korkunun nedeninin bir kedi, köpek, at vb. olduğunu tahmin ederdi.