Kürtler, Yavuz Sultan Selim zamanında Safevî baskısına girmemek için gönüllü olarak Osmanlı vatandaşlığını seçti. Bundan sonra, mıntıkada asırlarca sürecek sulh ve sükûn devresi başladı. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da 2500 senedir yaşayan Kürtler, bu tarihi kararla birlikte Osmanlı himayesine girdiler. Kürtler, Osmanlı İmparatorluğu'na nasıl ve neden katıldı? Bu gönüllü vatandaşlık süreci nasıl başladı? Peki, bu süreçte neler yaşandı? Detaylar haberimizde!
KÜRTLERİN OSMANLI'YA KATILMA SEBEPLERİ
Kürtler, özellikle Yavuz Sultan Selim döneminde Safevîlerin baskısından kurtulmak ve güven içinde yaşamak amacıyla Osmanlı vatandaşlığına geçmeyi tercih ettiler. Osmanlı İmparatorluğu'nun sunduğu barış ve istikrar, Kürtlerin bu tercihini etkileyen en önemli faktörlerdendi. Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da yaşayan Kürtler, 2500 yıldan beri bölgede varlıklarını sürdürmekte olup, tarih boyunca farklı devletlerin hâkimiyetine girmişlerdir.
KÜRTLERİN TARİHİ VE İSLAMİYET
Kürtlerin büyük bir kısmı, Arap fetihleri sırasında Müslüman oldu. Bu süreç, Malazgirt Savaşı'ndan sonra daha da hızlandı. Kürtler, Selçuklu ve Osmanlı fetihlerine destek vererek ovaya inmiş ve bölgenin İslami kimliğini güçlendirmiştir. Bu dönemde Ermeni ve Süryaniler de ticaret maksadıyla Anadolu'nun iç kısımlarına göç etmiştir.
İDRİS BİTLİSÎ'NİN HİZMETİ
Yavuz Sultan Selim'in Çaldıran Seferi sırasında Doğu Anadolu'dan geçişi, bölgedeki Kürt beyliklerinin Osmanlı'ya bağlanmasını hızlandırdı. Bu süreçte önemli bir rol oynayan İdris Bitlisî, Kürt beylerini Osmanlı'ya katılmaya teşvik etti. İdris Bitlisî, Tebriz'deki Akkoyunlu sarayında katiplik yapmış ve Safevîlerin davetini reddederek Osmanlılara sığınmıştır.
KÜRT BEYLERİ OSMANLI'YA NASIL KATILDI?
Kürt beylikleri, Safevîlerin baskısından kurtulmak için Osmanlı'ya yardım taleplerini ilettiler. 25'den fazla Kürt beyi, İdris Bitlisî aracılığıyla Osmanlı padişahına dilekçe verdi ve Osmanlı himayesine girmek istediklerini belirttiler. Bu dilekçede, Kürtlerin Safevîlerle baş edemeyeceklerini ve Osmanlı himayesi olmadan huzur bulamayacaklarını ifade ettiler.
ÇALDIRAN SEFERİ VE SONRASI
Yavuz Sultan Selim'in Çaldıran Seferi'nde başarılı olması, bölgedeki Kürtlerin Osmanlı'ya katılımını hızlandırdı. İdris Bitlisî'nin önderliğinde Kürt beyleri Osmanlı'ya yardım etti ve Çaldıran'dan sonra İranlıların Diyarbekir'i kuşatmasına karşı direndiler. Sonuç olarak, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri Osmanlı hâkimiyetine girdi ve asırlarca sürecek bir barış dönemi başladı.
OSMANLI'NIN DOĞU ANADOLU'DA YENİ NİZAMI
Diyarbekir ve Van eyaletlerinin tesisiyle bölgedeki Kürt beylikleri Osmanlı yönetimine bağlandı. Osmanlılar, bu bölgelere kadılar atayarak idari düzeni sağlamlaştırdı. Beylikler, Osmanlı yönetimine sadakat gösterdikleri sürece özerkliklerini korudular. Bu düzen, bölgenin sosyal ve ekonomik yapısını güçlendirdi ve uzun yıllar süren barış ve istikrarın temellerini attı.
KÜRTLERİN OSMANLI VATANDAŞLIĞINDAKİ YERİ
Kürtler, Osmanlı İmparatorluğu içinde mezhep, dil ve geleneklerini muhafaza edebildi. Osmanlı yönetimi, Kürtlerin kültürel ve dini kimliklerini korumalarına olanak tanıdı. Kürtler, Osmanlı yönetimine sadık kalarak bölgenin güvenliğini sağladı ve Osmanlı İmparatorluğu'nun doğu sınırlarını korudu.
KÜRTLER VE OSMANLI ARASINDAKİ TARİHİ BİRLİKTELİK
Kürtlerin Osmanlı vatandaşlığını seçmeleri, bölgenin tarihindeki önemli dönüm noktalarından biridir. Bu birliktelik, bölgede uzun yıllar sürecek barış ve istikrarın temellerini atmıştır. Osmanlı İmparatorluğu, Kürtlerin kültürel kimliklerini koruyarak onları yönetmiş ve bölgedeki farklı etnik grupların barış içinde yaşamasını sağlamıştır. Kürtler, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir parçası olarak tarih boyunca önemli roller üstlenmiş ve bölgenin sosyal, kültürel ve siyasi yapısına katkıda bulunmuştur.
