ÖZEL HABER / Fuat BULUT
Henüz ilkokuldayken öğretmeni keşfetti onu. İlk türküsü “Burası Muş” oldu. Yanık sesi okulu bitirene dek Siirt’in Kurtalan İlçesi’ne bağlı Tütün Köyü İlköğretim Okulu’nda yankılandı... Evde söylemiyordu, çünkü kızların şarkı söylemesi ayıplanıyordu. Okul bitince onun da sesi kısıldı. Sonra tatil için İstanbul’a gidince hayatı da değişti. Müzisyen ağabeyi onu kendi müzik grubuna dahil etti, kısa sürede ünlü oldu. Kadın sanatçı olmanın zorluğunu yıllarca yaşayan Rojda, hayat hikayesini Güneydoğu Ekspres’e anlatı.
Rojda’yla yaptığımız söyleşi şöyle:
ÖĞRETMENİ KEŞFETTİ
*Sesinizin güzel olduğunu ne zaman keşfettiniz?
İlkokulda Malatyalı bir öğretmenim vardı ve müzik dersinde hep bana söyletirdi. “Burası Muş”tur, “Eyvanına Geldim” gibi türküleri söylerdim… O dönemde yoruma dayalı müzikler vardı. Çocuk yaşta öğretmenim beni keşfetmişti. İyi yorumluyorsun derdi hep.
*Evde de söyler miydiniz?
Hayır. Siirt Kurtalanlıyım. Garzan bölgesi tamamen din etkisinde kaldığı için kızlar, kadınlar sadece düğünlerde söylenirdi. Annemler söylerdi, ben de onlara eşlik ederdim. Bana bir film sahnesi gibi gelirdi o anlar. İşte o dönemlerde ‘ben bir gün şarkıcı olacağım’ diyordum.
İSTANBUL’A GİTTİ, HAYATI DEĞİŞTİ
*Bu hayaliniz nasıl gerçekleşti?
Tamamen tesadüf oldu diyebilirim. Okulu bitirdikten sonra teyzemle tatile İstanbul’a gittim. Ağabeyim de İstanbul’da yaşıyordu. Anneme sürekli “Rojda’yı gönderin burada okutalım” diyordu. İstanbul’a gittim ve şarkıcı oldum.
*Nasıl?
Teyzemle İstanbul’a vardığım günün akşamı bir yakınımızın düğünü vardı. Ve ağabeyimin de içinde olduğu Koma Gulên Xerzan sahne alacaktı. Kadın sanatçıları o gün yoktu sanırım. Ağabeyim beni karşısına aldı ve “Güçlü bir kadın olmak ister misin? Mücadelene sahip olmak ister misin?” diye propaganda yaptı. “Grubuma gel, sesin güzel diyorlar. Bir deneyelim” dedi. “Hay hay” dedim ve öylece başladım.
“XELİL XEMGİN HAYRANIYIM”
*En sevdiğiniz sanatçı kimdir? En çok hangi sanatçı ve müzik sizi etkiledi?
Meryem Xan ve Xelil Xemgin hayranıydım. Xelil Xemgin’in “Aman Aman” parçası ilk söylediğim parçadır.
*Ne tür müziklerden hoşlanıyorsunuz?
Dönem dönem bazı sanatçıları dinliyorum. Farklı halkların kültürlerini araştırıyorum. Hint parçalarını çok dinlerim. Ama Rihanna, Beyonce ve Shakira’yı da dinlerim.
“BENİM DE BİR HİKAYEM VAR”
Müziklerinizde hep bir hikaye var. Kahramanlık, dram ve ağıt… Sebep?
Aslında yaşamı daha anlamlı kılmak, yaşadıklarımdan yola çıkarak, artı/eksilerini görmek istiyorum. Benim bir hikayem var diyorum. Ve bu hikaye ile yola çıktım. Bir kadın olarak buraya kolay gelmedim…
Ne tür zorluklar yaşadınız?
Toplumsal bir baskı vardı. İki yıl köyüme gidemedim. Bu süreçte annem/babam benimle konuşmadı. “Benim kızım şarkıcı” olamaz diyorlardı. Çok zorlandım.
*”Heval Kamuran” parçasını seslendirdiğiniz için gözaltına alındınız; yargılanıp 18 aya mahkum edildiniz…
Aslında çok komik bir durumdu bu. Çünkü eser bandrollü olarak piyasadaydı. Yani Kültür Bakanlığı onaylıydı. Aldığım ceza ertelendi.
KÜRT MÜZİĞİ GELİŞTİ AMA…
Kürt müziği nereye doğru gidiyor?
Mücadele büyüdükçe, insanlar bilinçlendikçe, teknoloji ilerledikçe, sınırlar kalktıkça, müziğimiz de kültürümüz de büyük bir aşama kaydetti. Yasaklardan bir halkı temsiliyet noktasına geldi. 40 yılda çok büyük bir zoru başardı. Yasaklar ve ambargolara rağmen Kürt müziği gelişti. Bunun yanında modernleşme adına özü bozma durumu da var. Çok uçlarda geziyor Kürt müziği. Bir kirlilik de var diyebilirim.
ROJDE ŞENSES’İN ALBÜMLERİ
*Ji Bir Nabin, Koma Xerzan (1997)
*Sonda Ben (1997)
*Rûkena Min (2005)
*Sebra Min (2006)
*Mem û Zîn
*Şahiya Stranan
*Hat (2010)
*Stranên Bijartî (2012)
*Kezi (2014)
*Dile Rezil (Şiyar û Dijwar )
*Wey Lo Dılo (2018)
