Mardin, tarihi yapılarıyla geçmişin izlerini günümüze taşıyan kadim bir şehir. Özellikle Süryani Ortodoks Kiliseleri ve manastırları, bu eşsiz şehrin dinsel ve kültürel mirasının en önemli sembollerinden. İşte Mardin ve çevresinde yer alan, mutlaka görülmesi gereken kiliseler ve manastırlar:
MERYEM ANA KİLİSESİ VE PATRİKHANESİ
Mardin şehir merkezinde yer alan Meryem Ana Kilisesi, 1860 yılında inşa edilmiştir ve Süryani Kadim topluluğunun en önemli ibadet yerlerinden biridir. Kilisenin hemen yanında yer alan Patrikhane, 1895 yılında açılmış ve zamanla Süryani cemaatinin dini merkezi haline gelmiştir. Patrikhane, bugün müze olarak hizmet vermekte ve binlerce yıllık tarihi gözler önüne sermektedir. Ziyaretçiler, kilisenin ahşap işçiliği ve mimari detaylarını hayranlıkla izlemektedir.
MOR BEHNAM (KIRKLAR) KİLİSESİ
Mardin’in en eski kiliselerinden biri olan Mor Behnam Kilisesi, 5. yüzyılda inşa edilmiştir. Kiliseye, kırk şehidin kemiklerinin buraya getirilmesinden sonra Kırklar Kilisesi adı verilmiştir. İnce taş işçiliği ve kök boyalı perdeleriyle dikkat çeken bu kilise, Süryani cemaatinin dini ve kültürel hayatında önemli bir yer tutmaktadır.
DEYRÜLZAFERAN MANASTIRI
Mardin’in 3 km doğusunda yer alan Deyrülzaferan Manastırı, 4. yüzyılda inşa edilmiş olup, Süryani Kadim cemaatinin en önemli dini yapılarından biridir. Manastırın bulunduğu yerde, önceden bir güneş tapınağı olduğu bilinmektedir. Manastır, yüzlerce yıl boyunca patrikhane olarak kullanılmış ve Süryani Patriği’nin ikametgahı olmuştur. Günümüzde de aktif olarak kullanılan bu manastır, her yıl binlerce turist tarafından ziyaret edilmektedir.
MOR GABRİEL (DEYRULUMUR) MANASTIRI
Mor Gabriel Manastırı, 397 yılında Midyat yakınlarında kurulmuş olup, dünyanın en eski Süryani Ortodoks manastırlarından biridir. Turabdin bölgesinin dini merkezi olarak kabul edilen bu manastır, büyük bir kompleks içinde yer almakta ve hala aktif bir manastır olarak kullanılmaktadır. Mor Gabriel Manastırı, Süryani cemaatinin ruhani merkezi olmasının yanı sıra mimari güzellikleriyle de dikkat çekmektedir.
MOR YAKUP MANASTIRI
Mor Yakup Manastırı, 328 yılında Nusaybin’de kurulmuştur ve Hristiyanlık tarihinde büyük bir öneme sahiptir. Eski bir Mecusi tapınağının kalıntıları üzerine inşa edilen bu manastır, Mor Şabo ve öğrencilerinin şehitlik anısına adanmıştır. Özellikle Süryani cemaatinin dini törenleri için önemli bir ibadet yeri olan manastır, tarihi dokusuyla da dikkat çekmektedir.
MOR EVGİN MANASTIRI
Turabdin Dağı’nın yamaçlarında yer alan Mor Evgin Manastırı, doğal güzelliklerle iç içe olan bir yapıdır. Dağ yamacındaki mağaraların içinde ve çevresinde kurulan bu manastır, Süryani keşişlerin inzivaya çekilmek için kullandıkları yerlerden biridir. Manastırın mistik atmosferi, burayı ziyaret edenler üzerinde derin bir etki bırakmaktadır.
İZOZOEL KİLİSESİ
Midyat’ın Altıntaş (Keferze) köyünde bulunan İzozoel Kilisesi, 6. yüzyılda inşa edilmiştir. Kilise, taş işçiliği ve mimarisiyle dikkat çeken bir yapıdır. Süryani topluluğu için dini bir merkez olan bu kilise, aynı zamanda Midyat’ın en güzel tarihi yapılarından biri olarak kabul edilmektedir.
