ÖZEL HABER - Leyla DAĞ
Suriye’de 2011 yılında başlayan iç savaş, ülkedeki güç dengelerini kökten değiştirdi ve her biri farklı ittifaklara dayanan gruplar arasında bir bölge paylaşımını beraberinde getirdi. Bugün ülke, rejim güçlerinden cihatçılara, Kürt gruplardan uluslararası aktörlere kadar çeşitli güçlerin kontrol ettiği karmaşık bir haritaya sahip. Son olarak, Heyet Tahrir eş-Şam’ın (HTŞ) Şam’a ilerleyişi ve Suriye Milli Ordusu'nun (SMO) Münbiç operasyonuyla birlikte bölgedeki dengeler yeniden değişiyor. Suriye’nin kuzeyinden güneyine, batısından doğusuna kadar hangi bölgeyi kim kontrol ediyor?
SURİYE’NİN YENİ KONTROL HARİTASI
Heyet Tahrir eş-Şam, 27 Kasım'da Halep'in batısında Suriye ordusuna saldırarak hızlı bir ilerleme başlattı. Bu operasyonlar sonucu HTŞ:
• İdlib’in tamamını,
• Halep, Hama ve Humus’un geniş bölgelerini,
• Hama-Halep-Şam arasındaki kritik yolları ele geçirdi.
HTŞ’nin ilerleyişi, Suriye ordusunu etkisiz hale getirirken, başkent Şam'ın düşmesi Esad rejiminin sonunu getirdi. 8 Aralık sabahı HTŞ güçleri Şam’a girerken, lider Ebu Muhammed Colani, Emevi Camii’nde zaferini ilan etti.
SDG VE YPG'NİN DENETİMİNDEKİ BÖLGELER
Fırat’ın doğusunda yer alan kuzeydoğu bölgeleri Suriye Demokratik Güçleri (SDG) tarafından kontrol ediliyor. Bu bölgeler şunları kapsıyor:
• Haseke, Kobani, Rakka, Kamışlı ve Deyrizor.
SDG, Halep'te Kürt nüfusun yoğun olduğu Eşrefiye ve Şeyh Maksut mahallelerini de kontrol ediyor.
TÜRKİYE DESTEKLİ SMO'NUN KONTROLÜ ALTINDAKİ ALANLAR
Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu (SMO), Fırat Nehri’nin batısında geniş bir alanı kontrol ediyor. Bu bölgeler arasında Afrin, El Bab, Cerablus, Azez ve Tel Abyad gibi şehirler bulunuyor.
Ayrıca SMO, PKK/YPG'nin kontrolünde bulunan stratejik Münbiç ilçesini ele geçirdi. Münbiç’in batısındaki Ureyme beldesinden ve kuzey hattından giriş yapan SMO güçleri, bölgenin kontrolünü sağladı.
LAZKİYE VE TARTUS: REJİMİN SON KALELERİ
Esad rejimine bağlı güçler, şu an sadece Lazkiye ve Tartus’ta kontrolü elinde tutuyor. Bu bölgeler, Alevi nüfusun yoğun olduğu yerler olarak biliniyor.
ABD VE İSRAİL’İN ROLÜ
• ABD, güneydoğudaki Al-Tanf Askeri Üssü’nde varlığını sürdürüyor.
• İsrail, Golan Tepeleri’ni ve Hermon Dağı’nın Suriye tarafını ele geçirdi.
SURİYE'DEKİ DENGELER NEREYE EVRİLECEK?
Heyet Tahrir eş-Şam’ın hızlı ilerleyişi ve Esad rejiminin çöküşü, Suriye'deki dengeleri yeniden şekillendirdi. Türkiye, Rusya, ABD ve diğer aktörlerin nasıl bir tutum sergileyeceği belirsizliğini koruyor. Bu süreçte Suriye’nin geleceği, sahadaki güçlerin ve uluslararası aktörlerin hamlelerine bağlı olacak.
