Fuat Bulut – Veli Baltacı / Özel
Güneydoğu Ekspres- Diyarbakır’ın UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Sur İlçesi’ndeki tarihi yapılar, güvenlik önlemi alınmadığı için hırsızların ve definecilerin hedefi haline geldi. Daha önce demir kapıları çalınan 451 yıllık Behram Paşa Camisi’ndeki kameraları söken definecilerin son olarak avluda ve şadırvanın yanındaki L6 sütununda kazı yaptığı ortaya çıktı.
Ziya Gökalp Mahallesi’nde bulunan Behram Paşa Camisi, dönemin Diyarbakır Valisi Behram Paşa tarafından 1564 yılında Mimar Sinan’a yaptırıldı. 1564'te yapılan ve 1572 yılında tamamlanan Behram Paşa Camisi, Mimar Sinan’ın eserlerinin derlendiği “Tuhfetü'l Mi’marin”de yer alıyor. Tamamen kesme taştan yapılmış, tek kubbeli olan eser, iç ve dış süslemeleriyle Diyarbakır’ın taş işçiliği yönünden zengin yapıları arasında gösteriliyor.
3 YIL ÖNCE DE KAZI YAPILMIŞTI
Koruma altında olan tarihi yapı, koronavirüs salgını nedeniyle kısıtlamaların uygulandığı Mayıs 2020’de definecilerin hedefi oldu. Kapı girişinde 1 buçuk metrelik kazı, cami imamı tarafından fark edilerek 8 Mayıs’ta Diyarbakır Vakıflar Bölge Müdürlüğü’ne aktarıldı. Kazı yapılan alan, Kültür Turizm İl Müdürlüğü, Kültür Varlıkları Koruma Kurulu ve müze müdürünün ortak kurul kararıyla emniyet tedbirleri alınarak kapatıldı.
SÜTUNLARDA DEFİNE ARADILAR
Tarihi yapı, 3 yıl aradan sonra yeniden definecilerin hedefi oldu. Cami dışındaki güvenlik kameralarını söken hırsızlar, şadırvanın yanındaki L6 sütunu ile cami avlusundaki bazı bölgelerde kazı yaptı.
“CAMİ ALLAH’A EMANET, GÜVENLİK İSTİYORUZ”
Gazetemize konuşan Ziya Gökalp Mahallesi Muhtarı Muhsin Sanay, koruma altında bulunmasına rağmen tarihi camide özel güvenliğin olmamasını eleştirdi. Daha önce demir kapıların çalındığını, 3 yıl önce cami iç kapı girişinde 1.5 metrelik define kazısı yapıldığını hatırlatan Sanay, “Cami cemaati ile birlikte defalarca ilgili ve yetkili makamlara başvuru yapmamıza rağmen camimizde önlem alınmıyor. Özel güvenlik tahsis edilirse hırsızlık olayları da azalacaktır. Ayrıca camimizde temizlik sorunu vardır. Yüzlerce yıl ayakta kalan ve günümüze kadar gelen bu tarihi yapıyı hepimizin koruması gerekiyor. Ancak mevcut halde camimiz Allah’a emanet bir haldedir” diye konuştu.
Cami cemaati de tarihi yapının her geçen gün tahrip edildiğini, yetkililerin buna bir çözüm getirmediğini dile getirdi.
