ÖZEL HABER - Hülya ASLAN
Bununla birlikte 2024 yılında ham madde artışında ciddi bir artış olmazsa fiyatların aynı seyirde devam edeceğini belirtti.
Yumurtada arz talep olayı olduğunu söyleyen Vehbi Yalın, “Bu süreçte fiyatlarda yaşanan değişiklikler arz-talep kaynaklıdır. Arz fazla ise fiyatlar yükselir, arz az ise fiyatlarda düşüş yaşanır. Şu anki arzı çoğaltan ihracattır, ihracatı yapılan ülkeler ise Dubai ve Irak’tır. Bununla birlikte şu an Rusya pazarı yeni açıldı, belki fiyatlar tekrar hareket görür ve bir daha yükseliş gösterebilir. Ayrıca kış sezonu da satışları olumlu yönde etkiyen bir durumdur, dolayısıyla şu anda talep var fiyatlar yükselişte” dedi.
‘ Yükselişin iki sebebi var’
Yumurtanın yükselişinin iki sebebi olduğunu vurgulayan Yalın, şunlara yer verdi: “Yumurta yükselişinin iki sebebi var. Bunlardan biri ihracat diğer ise hastalıktır. Hastalıktan dolayı üretim sayısı az bu da ister istemez iç piyasada bir talep oluşturuyor. Bununla birlikte geçen seneki Türkiye’deki yumurta üretiminin şu an daha altında olmasıdır. Türkiye’de mevcut kümeslerin kapasite oranları belli, geçen sene ful olan kümesler bu sene tam kapasite çalışmadığı için üretim geçen yıla oranla az. Bunlara neden olan birinci etken öncelikle fiyatların düşük kalması, ikinci etken ise dönemsel hastalıklardır. Hastalıklardan kaynaklı çalışma verimi düşüyor, çalışma verimi düşünce yumurta sayısı azalıyor. Hal böyle olunca Türkiye’deki yumurta sayısı azalıyor ve fiyatlar ise yükseliş gösteriyor. Fiyatların yükselişi ile bir aile ayda 4 koli yumurta tüketmesi gerekiyorsa bu ikiye düşüyor.”
‘Üretimi destekleyen teşvik paketi şart’
Üreticilere destek verilmesiyle her şeyin daha iyi olabileceğini vurgulayan Yalın, “Üreticilere destek verilirse daha iyi olur. Bir yandan da ülke için yani tüketimin daha rahat sağlanması için şart. Burada iş bakanlığa düşüyor. Üretimin çoğaltılabilmesi için teşvik paketi açılması gerekiyor. Üretim destekli bir teşvik verilirse üretim çoğalır, üretim çoğaldığında da vatandaşa daha ucuz yumurta ulaşmış olur.
Türkiye’deki üretilen yumurta sayısının tüketiciye ve ihracata yetme durumuyla fiyatlar istikrarlı gider. Yetmediği durumlarda ise fiyatlar yükselmeye başlar. Ürün çoğaldığı zaman fiyatlar tekrar geri düşmeye başlar. Yumurtanın şu anki sürecinde hem kış sezonunda yumurta tüketiminde daha fazla olmasından dolayı hem de üretimin yetersiz kalmasından dolayı bir de ihracatın daha fazla talep bulmasından dolayı şu anda fiyatlar yükselişte. Başka illere oranla Diyarbakır’da üretim sayımız çok az. Bildiğim kadarıyla iki üretici var ve biz yumurtalarımızı dışarıdan alıyoruz. Aldığımız yerler ise Gaziantep, Konya ve Kayseri. Buralardan aldığımız yumurtaları Diyarbakır’a dağıtıyoruz” diye belirtti.
‘Yeni yılda fiyatlarda düşüşler yaşanabilir’
Yükselişlerin bu hafta durduğunu yeni yılda ise düşüşlerin yaşanabileceğini belirten Yalın, “ bu hafta yükselişler durdu, yeni yılda ise düşüşler yaşanabilir diye tahmin ediyoruz. 2024’te ham madde de ciddi bir artış olmazsa şu anki fiyatlarda bir artış olmaz ve bu seyirde gider diye düşünüyorum. Ama ham madde ve dolar fiyatlarında herhangi bir artış olursa yumurtada artış olacaktır diyebiliriz. Çünkü artış ile birlikte maliyetlerde artacağı için doğal olarak bu fiyatlara da tüketiciye yansır. Fiyatlardaki artışın önüne ise daha fazla üretim yapılarak geçilebilir. Şu anki güncel fiyatlarımız 110 TL. Her noktanın kendine göre gideri var, işletme giderleri dolayısıyla değişiklik gösterir. Üreticiden çıkış fiyatları her hafta değişiklik gösterebiliyor. Kimi yüzde 10 ile kimi ise yüzde 25-30 ile çalışır, ondan dolayı satış fiyatlarında değişiklik gösterebilir. Bununla birlikte bazı noktalar yumurtayı 120 TL satarken bazı noktalar 140-150 TL arası satıyor” dedi.
