Kurban Bayramı’nın yaklaşmasıyla birlikte büyükbaş hayvan talebi artsa da yurttaşlar artan hayvan fiyatından, besiciler ise artan giderler nedeniyle dert yanıyor. Yıllardır Riha’nın merkez Eyyübiye ilçesine bağlı Topdağı Mahallesi’nde bulunan mağaralarda büyükbaş hayvan besiciliği yapan üreticiler, her geçen yıl yetiştirdikleri hayvanların sayısını düşürdüklerini, mahallede bulunan yüzlerce mağarada daha önce 3 bine yakın büyükbaş hayvanın beslendiğini, şimdi mevcut hayvan sayısının 500-600’lere düştüğünü söyledi.
Girdi maliyetleri arttı
Topdağı Mahallesi’nde bulunan mağaralarda 30 yıldan fazla bir süredir büyükbaş hayvan besiciliği yaparak geçimini sağlayan Muzaffer Çelik (52), her geçen gün artan girdi maliyetlerinden dolayı hayvancılığı bırakma noktasına geldiklerini söyledi. Yaklaşık 40-50 büyükbaş hayvanı olduğunu belirten Çelik, geçen yıl 3 bin 500 TL’ye aldıkları bir ton yem fiyatının, şimdi 7 bin TL’ye, arpanın 3 bin TL’den 5 bin 500 TL’ye yükseldiğine dikkat çekti. Arpa noktasında devletin desteklemesinin olduğunu, buna rağmen fiyatın geçen yıla oranla yüzde 50 arttığını kaydeden Çelik, arpa üretim zamanının geçmesinin ardından bu fiyatın 7-8 bin TL’ye çıkacağını belirtti.
Üretim yaptıkları alanda destekleri olmadığını kaydeden Çelik, iki aydır bölgede şap hastalığının etkili olduğunu ve yetkililerin tedbirlerinin yetersiz olduğunu söyledi. Her gün hayvanlarının birer ikişer yaşamını yitirdiğini dile getiren Çelik, karlarının eridiğini söyledi. Büyükbaş bir hayvanın doğumdan olgunlaşmasına kadar 3 yıl geçtiğini ve bu sürede ortalama 20 bin TL maliyet olduğunu ifade eden Çelik, kendilerinin bir büyükbaş hayvanı 30-35 bin TL arasında sattıklarını anlattı. Olası bir hayvanın yaşamını yitirmesi durumunda yıllık bütün karlarının yok olduğunu vurgulayan Çelik, bu yüzden daha önce yaptığı süt hayvancılığını bıraktığını kaydetti. Çelik, “Bir inek günlük 25 litre süt veriyordu. Bu süt 100 TL ediyordu. Bununla birlikte bir inek günlük 100 TL’lik masrafı oluyordu. Onun için bizde süt hayvanlarını sattık. Şimdi süt para ediyor ama bu seferde süt ineklerini bulamıyoruz. Daha önce 20 bin TL olan süt ineği, şimdi 100 bin TL olmuş. Çünkü daha önce bütün süt inekleri kesildi. Çiftlikler de ellerindeki süt ineklerini kesti. Üretim olmayınca hayvanlarda pahalılaştı. İnsanlar zarar ettiği için hayvanları kesti. Eğer sütten kar edilseydi, kimse hayvanlarını kesmezdi” dedi.
Yanlış hayvancılık politikaları
Üretim azalması nedeniyle et fiyatlarında da artış yaşandığını belirten Çelik, geçen yıl canlı hayvan fiyatının 52 TL’den satıldığını, bu yıl ise fiyatın 120 TL’ye çıktığını söyledi. Et fiyatlarının yükselmesine rağmen artan girdi maliyetlerini karşılayamadığını vurgulayan Çelik, “Hayvancılıkta kimse para kazanmadığı için insanlar hayvanlarını besleyemiyor. Hayvancılığı bitirdiler. Hayvanlara bakacak kimse kalmadı. Devletin, üretenler için desteklerini arttırması lazım. Eğer destekler artmazsa, her geçen gün hayvancılık da bitecek. Daha önceki yıllarda 100 hayvanım vardı, şimdi 40'a kadar düştü. Şu an sadece alıştığımız için bakıyoruz” diye konuştu.
Devletin yanlış politikalar izlediğini ifade eden Çelik, “Özellikle küçük besicinin desteklenmesi lazım. Büyük çiftliklere desteklemeler yapılıyor. Onlarda desteklemeleri alıp 5 yıl üretim yapması gerekirken, 1-2 yıl sonra bütün hayvanları satıyor. Devletten aldıkları desteklemeler de kar olarak yanlarına kalıyor. Çiftlikler de üretim yapmadığı için küçük besici de hayvan alamıyor. Böylelikle yapılan bütün desteklemeler çöpe gidiyor. Birileri zenginleşiyor ama üretim de günden güne azalıp bitme noktasına geliyor” ifadelerini kulandı.
‘Hayvancılık bitiyor’ uyarısı
Küçük ölçekli besi hayvancılığı yapan işletmeler için teşviklerin artması gerektiğinin altını çizen Çelik, hayvancılık politikalarının böyle sürdürülmesi durumunda bütün üretimin kısa sürede biteceği uyarında bulundu. (MA)
