Spectrum House Düşünce ve Araştırma Merkezi,15-28 Ağustos tarihleri arasında, 18 yaş ve üzeri, kendini Kürt olarak tanımlaya 1.508 katılımcıyla yaptığı anketin sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı.
Araştırma sonuçları Dr. Azad Barış tarafından bugün Spectrum House’da düzenlenen basın toplantısında açıklandı.
Bugün Cumhurbaşkanlığı seçimi olsa kime oy verirsiniz sorusuna katılımcıların %46,8’i Selahattin Demirtaş, %18,7’si Recep Tayyip Erdoğan, %8,8’i Ekrem İmamoğlu, %4,6’sı Özgür Özel, %3’ü Mansur Yavaş yanıtını verdi.
Bugün Cumhurbaşkanlığı seçimi olsa kime oy verirsiniz sorusuna (kararsızım ve fikrim yok yanıtı verenler dağıtıldıktan sonra) %51,2 Selahattin Demirtaş, %20,5 Recep Tayyip Erdoğan, %9,6 Ekrem İmamoğlu, %5 Özgür Özel, %3,3 Mansur Yavaş oranı ortaya çıktı.
Bugün Cumhurbaşkanlığı seçimi olsa kime oy verirsiniz sorusuna bölge bazlı bakıldığında Kürt illerinde Selahattin Demirtaş yanıtını verenlerin oranı %53,8, Recep Tayyip Erdoğan %21,2, oy kullanmayacağım diyenlerin oranı %8,4, Ekrem İmamoğlu %7,9, Özgür Özel %5,3, Mansur Yavaş ise %1,9 olarak gerçekleşti.
Türk illerinde ise Selahattin Demirtaş %44,7, Recep Tayyip Erdoğan %18,5, Ekrem İmamoğlu %14, oy kullanmayacağım diyenlerin oranı %11,2, Mansur Yavaş %6,6, Özgür Özel ise %4,3 olarak ölçüldü.
Bugün milletvekili seçimi olsa hangi partiye oy verirsiniz sorusuna %39,3 DEM Parti, %13,9 AK Parti, %9,7 CHP, %2 YRP, %1 Hüda Par yanıtını vermişlerdir. Kararsız olan, cevap vermek istemeyen ve oy kullanmayacağım diyenlerin toplam oranı ise %32 olarak ölçüldü.
Bugün milletvekili seçimi olsa hangi partiye oy verirsiniz sorusuna (kararsızım ve cevap vermek istemiyorum yanıtı verenler dağıtıldıktan sonra) %47 DEM Parti, %16,6 AK Parti, %11,7 CHP, %2,4 YRP, %1,2 Hüda Par yanıtı verildi.
Bu pazar seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz sorusuna bölge bazlı bakıldığında Kürt illerinde DEM Parti diyenler %60,8, AK Parti %21,2, CHP %10,1, YRP %3,3 Hüda Par ise %2 olarak gerçekleşti.
Türk illerinde ise DEM Parti %49,8, CHP %24,7, AK Parti %18,6, YRP ise %2,4 olarak ölçüldü.
Katılımcıların son yerel seçimlerde (31 Mart 2024) hangi partiye oy verdiklerine bakıldığında
DEM Parti %30,6, AK Parti %16,4, %12,8, YRP %1,9, Hüda Par %0,8 iken oy kullanmadım, yaşım tutmadığı için oy kullanmadım ve cevap vermek istemiyorum diyenlerin toplam oranı %36,3 olarak ölçüldü.
Katılımcıların 31 Mart 2024 yerel seçimlerinde hangi partiye oy verdiklerine bakıldığında (oy kullanmayan, yaşı tutmadığı için oy kullanmayan ve cevap vermek istemeyenler dağıtıldığında); DEM Parti (HDP) seçeneğini tercih edenlerin oranı %48 ile çoğunluğu oluşturmaktadır. %25,8 AK Parti, %20,1 CHP, %3 YRP %1,2 Hüda Par, %0,9’u İYİ Parti’ye oy verdiğini belirtmiştir.
Katılımcıların 31 Mart 2024 yerel seçimlerinde hangi partiye oy verdiklerine bölge bazlı bakıldığında Kürt illeri ile Türk illeri arasında oy verme davranışı açısından belirgin bir farklılaşmanın ortaya çıktığı görülmektedir. CHP’nin Türk illerinde Kürt katılımcıların ağırlıklı ekseriyetinin oyunu aldığı görülürken, DEM Parti’nin Kürt illerindeki oy oranında ve seçmenlerinin sandığa gitme eğiliminde bir düşüş olduğu gözlemlenmektedir.
Katılımcılar arasında 31 Mart 2024 yerel seçimlerinde oy vermiş olduğu partiyi tercih etmesinin en önemli sebebi olarak parti sadakati yanıtını verenlerin oranı %30,1’dir. %27,6 parti lideri, %24,1 parti programı ve politikaları, %9,3 partimin yönlendirmesiyle, %8,8 partinin adaylarının en önemli sebep olduğunu belirtmiştir.
Katılımcıların 31 Mart 2024 yerel seçimlerinde oy vermiş olduğu partiyi tercih etmesinin en önemli sebeplerine bölge bazlı bakıldığında Kürt illerinde parti sadakati %34,2, parti lideri %31, parti programı ve politikaları %21,6, partinin adayları %7,9, partimin yönlendirmesiyle diyenlerin oranı ise %5,4’tür. Türk illerinde ise parti sadakati %20,2, parti lideri %19,7, parti programı ve politikaları %30,5, partinin adayları %11,1, partimin yönlendirmesiyle diyenlerin oranı ise %18,5 olarak ölçülmüştür.
Parti programı ve politikalarıyla ilgili memnuniyetsizlik sebebiyle parti tercihini değiştirenlerin oranı %27,6’dır. Bu veriyi %20,8 işleyiş ve liderlik konusunda şüphelerim var, %16,8 partimin göstermiş olduğu adayı beğenmedim, %15,8 başka bir partinin politikalarını kendime daha yakın gördüm, %10,4 ittifak içerisinde olduğu partiler beni rahatsız etti, %5,9 partimin yerel yönetimle ilgili performansını beğenmiyorum, %2,8 ise partimin dış politika ve güvenlik meseleleriyle ilgili politikalarını beğenmiyorum yanıtları izlemektedir.
Katılımcıların 14 Mayıs 2023 genel seçimlerinde hangi partiye oy verdiklerine bakıldığında HDP (Yeşil Sol Parti) seçeneğini tercih edenlerin oranı %40,2 ile çoğunluğu oluşturmaktadır. %22,3 AK Parti, %11,1 CHP, %1,2 YRP, %0,4 TİP’e oy verdiğini belirtmiştir.
Katılımcıların 14 Mayıs 2023 genel seçimlerinde hangi partiye oy verdiklerine bakıldığında (oy kullanmayan, yaşı tutmadığı için oy kullanmayan ve cevap vermek istemeyenler dağıtıldığında); HDP (Yeşil Sol Parti) seçeneğini tercih edenlerin oranı %51,5 ile çoğunluğu oluşturmaktadır. %28,6 AK Parti, %14,2 CHP, %1,5 YRP, %0,5 Tip’e oy verdiğini belirtmiştir
Katılımcıların %67,1’i erken seçim yapılmasına evet derken, %27,7’si hayır yanıtını vermiştir. Kararsızların oranı %5,3 olarak ölçülmüştür.
Katılımcıların neden erken seçim istediklerine bakıldığında %36,7 ile “kötü ekonomi” seçeneğinin öne çıktığı görülürken, bunu %28,9 ile “iktidar değişmeli”, %13,3 “Türkiye’nin geleceği”, %5,1 “adaletsizlik” gibi gerekçeler izlemektedir. Araştırma verileri ışığında katılımcıların erken seçim beklentisi içinde olmalarının büyük oranda ekonomik faktörlere bağlı olduğu tespit edilmiştir.
Katılımcıların neden erken seçim istediklerine bölge bazlı verilen yanıtlardır.
Erken seçim yapılmalı mı sorusuna bölge bazlı bakıldığında Kürt illerinde evet diyenlerin oranı %68, hayır diyenlerin oranı %25,5 iken Türk kentlerinde evet diyenlerin oranı %64,8, hayır diyenlerin oranı %33’tür. Kararsızım diyenlerin oranı Kürt illerinde %6,5 iken Türk illerinde %2,2 olarak ölçülmüştür.
Erken seçim yapılmalı mı sorusuna aylık hane gelir durumuna göre bakıldığında gelir durumu düştükçe erken seçim yapılmalı diyenlerin oranı artmaktadır. 10.000 TL ve altı gelir durumu bildiren her dört katılımcıdan üçü (%74,5) erken seçim yapılmalı derken, 50.000 TL ve üzeri gelir durumu bildirenlerde bu oran %52,6 olarak ölçülmüştür.
Erken seçim yapılmalı mı sorusuna son genel seçimler baz alınarak siyasi parti tercihlerine göre bakıldığında HDP’lilerin (Yeşil Sol Parti) %86,4’ü, CHP’lilerin %86’sı, İYİ Partililerin %77,8’i, TİP’lilerin %66,7’si, oy kullanmayanların %64,6’sı, YRP’lilerin %50’si, MHP’lilerin %40’ı, AK Partililerin ise %24,9’u evet yapılmalı yanıtı verdiği görülmektedir.
