ÖZEL HABER /Mehmet Rumet SOYLU-Veli BALTACİ
Diyarbakır, tarihi boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış, kültürel ve tarihi zenginlikleriyle bilinen bir şehirdir. Bu zenginliklerin en önemli örneklerinden biri ise şehri çevreleyen ve koruyan Diyarbakır Surlarıdır. Diyarbakır Surları, hem görsel olarak etkileyici hem de tarihi açıdan büyük bir öneme sahiptir. Sur duvarları boyunca yer alan burçlar, bu surların savunma işlevini yerine getiren yapılar olarak dikkate değerdir.
82 BURÇLA KENTİ ÇEVRELEYEN BİR KALE
Diyarbakır Surları, sağlam ve etkileyici yapısıyla 82 burçla çevrilidir. Bu burçlar, hem tarihi hem de askeri açıdan önemli bir rol oynamıştır. Surlar boyunca stratejik noktalar olan burçlar, savunma amacıyla yerleştirilmiş ve şehri korumak için önemli gözlem kuleleri olarak kullanılmıştır. Her bir burç, farklı bir adı ve anlamı taşır. Ayrıca, surlar boyunca yer alan bu burçların bazıları, şehri savunmaya yönelik taktiksel açıdan önemli noktalarda konumlandırılmıştır.
MEDENİYETLERİN İZLERİ
Surların yapıldığı dönemde, burçlar sadece birer savunma noktası değil, aynı zamanda şehre hükmeden medeniyetin izlerini taşıyan önemli yapılar olmuştur. Bu burçların yerleşim alanları üzerindeki etkisi büyüktür. Ayrıca, her burç, Diyarbakır’ın farklı dönemdeki yönetimleri ve halkları tarafından çeşitli şekilde adlandırılmıştır. Bu isimler, Diyarbakır halkının yaşam tarzına, inançlarına ve sosyal yapısına dair ipuçları sunar.
BAZI ÖNEMLİ BURÇLAR
-Mardin Kapı Burcu: Surların güneydoğusunda yer alan Mardin Kapı Burcu, şehre girişin sağlandığı önemli bir burçtur. Bu burç, özellikle Osmanlı döneminde önemli bir stratejik nokta olmuştur.
-Şeyh Mutahhar Burcu: Şeyh Mutahhar Burcu, Diyarbakır Surları’nın kuzeydoğusunda yer alır. Burcun adı, burçta yatan önemli dini ve kültürel şahsiyetlerden biri olan Şeyh Mutahhar'a atıfta bulunur.
-Karaköprü Burcu: Bu burç, Diyarbakır'ın batısında yer alır ve tarihî anlamının yanı sıra estetik açıdan da dikkat çekici bir yapıdır.
-Ben U Sen Burcu: Diyarbakır halkının sıkça bahsettiği bu burç, şehrin tarihiyle özdeşleşmiş sembollerinden biridir.
Ayrıca Yedi Kardeş Burcu, Dağ Kapı Burcu, Hasan Paşa Burcu, Zincirli Burcu da bilinen burçlardandır.
Her burcun da ayrı ayrı birer hikayesi vardır ki halk tarafından yüz yıllardır anlatılır durulur.