ÖZEL HABER - Güneş OCAĞA / Veli BALTACİ
Yılbaşına sayılı günler kala, vatandaşlar yılbaşı akşamının vazgeçilmezi olan lezzetler için çarşıda alışverişe başladı. Özellikle de yılbaşı akşamlarının vazgeçilmezi olan fındık, fıstık, ceviz, badem, gibi geleneksel kuruyemişlerin fiyatları ateş pahası. Gazetemiz Güneydoğu Ekspres'e konuşan Diyarbakır Esnaf ve Sanatkarlar Odası (DESOB) Başkanı Alican Ebedinoğlu, kentteki kuruyemiş esnafının bu yılki yılbaşından umutlu olmadığını ifade ederken, esnaf ise “Bir kilo fıstığın fiyatı eti solladı” dedi.
“DİP FİYATA SATIYORUZ, YİNE DE PAHALI”
Esnaflardan Mustafa Akgül, "Fiyatlar ortalama olarak yükselişte. Alım gücü çok düşük. Vatandaşlar için çerez lüks oldu. Fıstığın fiyatı 750 TL. Ama biz herkes alabilsin diye en dip fiyattan satıyoruz. Biz bir kilo fıstığı 585 TL'ye satmamıza rağmen vatandaşlara çok pahalı geliyor. Bu yılbaşından çok umudumuz yok. Önceki yılbaşılar da çok daha hareketlilik vardı, bereket vardı. İnsanların alım gücü vardı. Satış olmayınca biz esnafları olumsuz etkiliyor. Dolayısıyla çalışan işçiyi de etkiliyor. İşçinin giderlerini karşılayamıyoruz."
FISTIĞIN KİLO FİYATI, ETİN KİLO FİYATINI GEÇTİ
Etin kilosu 550 TL iken, fıstığın kilosu 750 TL olduğunu vurgulayan esnaf Abdurrahman Kaya ise şunları söyledi:
"Geçen yıla oranla yüzde 70'lik bir zam var. Geçen yıl bir kilo alan müşteri bu yıl yarım kilo alıyor, yarım kilo alan 250 gram alıyor. Artık kiloyla alan müşteriler çok nadir var. Geçen yıl biz fıstığın kilosunu 505 TL'den satıyorduk. Bu yıl 750 lira. Etin kilosu 550 TL iken, fıstığın kilosu 750 TL. Fıstık etten daha pahalı oldu. Tabi alım gücü azaldığı için satışlarda geriledi. Günlük ciromuz baya düştü. Yılbaşı gibi özel günler bizler için kazanç kapısıyken, bu yıl kısmetimiz kapanmış gibi. Bir kilo fıstığın fiyatı, bir kilo etin fiyatını geçti. Vatandaşlar gelip bizden gramla almalarına rağmen, bin TL'den aşağı buradan çıkmıyorlar."
EBEDİNOĞLU: YENİ YIL OLMASI GEREKTİĞİ GİBİ KARŞILANMIYOR
Son yıllarda dünyanın yaşamış olduğu pandemi süreci ve Türkiye'de hemen ardından gelen deprem sonrası ekonomik bir dalgalanma yaşanmasına neden olduğunu ifade eden DESOB Başkanı Alican Ebedinoğlu, "Ekonomik dalgalanmalar birçok alanda etkisini gösterdi. Dolayısıyla esnafımızı da ciddi anlamda etkiledi ve bu süreç halen devam ediyor. Yeni bir yıla giriyoruz. insanlar yeni yılı kutlamak için sevdikleri, ailesi arkadaşları ve dostlarıyla bir araya geliyor. Ancak ekonomik sıkıntılardan dolayı çok harcama yapılmadığı için, eskisi gibi de lokanta, kafeterya ve ya da ev ortamında yeni yılı olması gerektiği gibi karşılayamıyor kimse. Bu durum vatandaşın cebine yansıdığı gibi, esnafa da büyük sıkıntı yaşatıyor" dedi.
“ESNAFIN KORUNMASI GEREKİR”
Hizmet sektöründe şuanda ciroların yüzde 50'ye kadar düştüğünü belirten Ebedinoğlu, "Vatandaş lokanta ve kafeteryaya gitmediği için ciro da düştü. Geçen yıla oranla maliyetler çok değişti. Örneğin yılbaşının vazgeçilmezi olan çerezde yüzde 70'e kadar bir yükseliş var. Tabi yüzde 70'lik değişim asgari ücretle çalışan bir işçi nasıl karşılar ki? Yani arz-talep dengeleri baya değişti. Biz bu durumla ilgili raporlarımızı gerekli bakanlığa veriyoruz. Ama tarihin en zor sürecini yaşıyoruz. Esnafın ayakta kalması demek, istihdamın yaratılması demektir. Çünkü sosyal devletin sorumluluğu olan istihdam yükünü esnaf yerine getiriyor. Bu yüzden esnafın korunması gerekir. Diyarbakır gibi bir ilde 80 ile 100 bine yakın esnafın yanında çalışan ve istihdam ettiğimiz işçiler var. Türkiye genelinde 2,5 milyon esnaf var, onların yanında çalışan işçi sayısı ise 7-8 milyon civarında. Esnafın korunması lazım" diye konuştu.
Diyarbakır'da kuruyemişlerin fiyatları şöyle:
Fıstık: 750 TL
Fındık: 490 TL
Ceviz: 500 TL
Kaju: 500 TL
Badem: 500 TL
Bal kabağı çekirdeği: 290 TL
Karışık çerez: 550 TL
Hünkar lokum: 500 TL