ÖZEL HABER – Jan BELEK
Gün Işığı Kanser Derneği Başkanı Tıbbi Onkoloji Uzmanı Dr. Halis Yerlikaya, kanser hastalığı ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Güneydoğu Ekspres’e konuşan Yerlikaya, bütün kanser türlerinde kansere sebep olan etkenlerin başında sigaranın geldiğine belirterek, sigarayı sırası ile obezite, hareketsiz yaşam ve beslenme alışkanlığının takip ettiğini söyledi. Yerlikaya, bölgede en belirgin etkenin ise hareketsizlik olduğunu söyledi.
“KANSER KÜRT İLLERİNDE DAHA GEÇ TEŞHİS EDİLİYOR ”
Türkçe bilmeyen hastalar doktorla iletişim kuramadığı için, kanserin Kürt illerinde geç teşhis edildiğine vurgu yapan Yerlikaya “Anadilde sağlık hizmetinin sağlık kurumlarında sunulamaması durumu, Türkçe bilmeyen kadın hastaları bir başka kişiye bağımlı kılıyor. Onlar için refakatçi gereksinimi yaratıyor. Mahremiyet bilgilerini tercüman aracılığı doktora aktaramadığı için de bize daha geç evrelerde başvuruyor ” dedi.
“HASTALARIN YAŞAMLARINA MAL OLUYOR”
Türkiye’de sağlık sisteminde kaotik bir durum yaşandığına dikkat çeken onkoloji uzmanı Dr. Yerlikaya “İnsanların hekime ulaşmaları, randevu almaları, eskiden hastanelerde kuyruklar oluşuyordu. Şimdi telefon başlarında kuyruklar var. Her gün tanıdıklarımızdan, yakınlarımızdan 4–5 kişi arayıp, ‘şu doktora randevu bulamadık’, ‘şu kişiye randevu alamadım’ gibi nedenler ile bizden yardım talep ediyor. Yaşanan bu durum bölgemizde kanser tanısının daha geç konmasına neden oluyor. Bu da hastaların yaşamlarına mal olan bir durum” dedi.
“KANSERDEN DEĞİL, GEÇ KALMAKTAN KORK”
“Kanser erken teşhis edilebilir ve önlenebilir bir hastalıktır” diyen Yerlikaya, meme kanseri, kalınbağırsak yani kolon kanseri, rahim ağzı kanseri, akciğer kanseri ve prostat kanser türlerinin, tarama ile erken teşhis edilebilen kanser türleri olduğunu belirterek şunları söyledi: “ Bu türler erkenden teşhis edildiğinde, çok basit müdahalelerle, erken dönemde tamamen tedavi edebilir, vatandaşlar kanserden değil, teşhisinde geç kalmaktan korkmalı.”
“HER YAŞ GRUBUNA VE CİNSİYETE ÖZGÜ TARAMA YÖNTEMLERİ VAR”
Belli kanserlerde her yaş grubuna ve cinsiyetine özgün tarama yöntemlerinin olduğunu belirten Dr. Halis Yerlikaya “Hiçbir şikâyeti olmasa da bir kadının 40 yaşından sonra, 2 yılda bir gidip sağlık kuruluşlarında veya kanser erken teşhis merkezlerinde mamografi çektirmesi lazım. 30 yaşından sonra 5 yılda bir rahim ağzı için belli muayenelerin yapılması lazım. Ya da 50 yaşından sonra her 10 yılda bir kolonoskopi dediğimiz kalın bağırsağa kamera ile bakılması gibi bunları erkenden yapmak lazım” diye konuştu.
BÖLGEDE EN SIK GÖRÜLEN KANSER TÜRLERİ
Halis Yerlikaya, bölgede kadınlarda en sık görülen kanser türünün meme kanseri, erkeklerde ise en çok akciğer kanseri olduğunu belirterek, her iki cinste en çok ölüme sebebiyet veren kanser türünün ise akciğer kanseri olduğunu söyledi. Yerlikaya “ Bütün kanserlere baktığımızda kansere sebep olan etkenlerin başında sigara geliyor. Kanserin yüzde 35’i sigaradan kaynaklanıyor. Bu akciğer kanseri için yüzde 90’na yakın, bazı kanser türlerinde sigara içilmediğin de yakalanma riski çok çok düşük oluyor, akciğer kanseri bunlardan biri. Kendi sevdiklerimiz, yakınlarımız ve yaşam süremiz için sigarayı hayatımızdan çıkarmamız lazım.”
