Diyarbakır’da basın açıklaması yapan Engelsiz Bileşenler Federasyonu, engelli bireylere yönelik sosyal destekleri, engelli maaşları ve Engelli Kamu Personeli Seçme Sınavı (EKPSS) atamaları gibi konularda engelli vatandaşların karşılaştığı sorunlara dikkat çekerek çözüm önerilerini kamuoyuyla paylaştı.
Federasyon adına açıklama metnini Abdulselam Kılıç okudu.
Türkiye’de sayısı 12 milyonu aşan engellilerin erişilebilirlik ve çalışma haklarının korunmadığını ve engelli nüfusu derin bir yoksulluğa mahkûm edildiğini belirten Kılıç, şunları kaydetti:
“2024 yılı için netleşen resmi enflasyon oranları esas alınarak belirlenen engelli ödenekleri anlamsızlaşmıştır. Buna göre engellilik oranı yüzde 40-69 arasında olanlara ödenen aylık 1.874 liradan 2 bin 796 liraya, engellilik oranı yüzde 70 ve üzeri olanların aylığı 2 bin 811 liradan 4 bin 195 liraya, engelliler için ödenen evde bakım ödeneği ise 5 bin 96 liradan 7 bin 605 liraya çıkarılmıştır.
Açlık sınırının 15 bin TL’ye yaklaştığı, yoksulluk sınırının ise 47 bin TL’yi aştığı ülkemizde, engellilere verilen bu ödeneklerin sembolik düzeyde bile değeri kalmamıştır. Engel oranı yüzde 70’in altında olanlara verilen ödenek günlük 93 lira, yüzde 70 ve üzerinde olanlara verilen ödenek ise günlük 140 lira ile sınırlı kalmıştır. Fiyat artışlarının durmak bilmediği, Dolar ve Euro kurlarına karşı Türk Lirasının sürekli değer kaybettiği bir dönemde, anlamsız kalan bu “ödeneklere” ne diyeceğimizi bilmiyoruz. Sadece bir kişinin bir öğün yemeği için dahi yeterli olmayan bu miktarlar ile engelli yoksulluğuna çözüm bulmak mümkün değildir.”
“Engelliler ve bakım hizmeti sunanlar derin bir açlık ve yoksulluk koşulunda tutuluyor”
Bakım ödeneği olarak verilen miktarın açlık sınırının yarısı bile olmadığına dikkati çeken Kılıç, bu konuda tüm zamanını sosyal devletin vermesi gereken bakım hizmetlerine ayıran bu kişilerin çalışma ve özlük haklarının iyileştirilmesi gerektiğini vurguladı.
Kılıç, “Bu koşullarda hem engelli hem de bakım hizmeti sunan kişinin derin bir açlık ve yoksulluk koşulunda tutulduğu bilinmelidir” dedi.
Engelli yasal istihdam kotalarının kamu ve özel iş yerlerinde tam olarak doldurulmadığına belirten Abdulselam Kılıç, şöyle devam etti:
“Türkiye’de iş gücüne katılım oranı yüzde 53 iken engellilerin katılım oranı yüzde 22,1’dir. Bu oran, kadın engellilerde yüzde 12,5 düzeyindedir. Türkiye’de milyonlarca engelli çalışmaya hazır beklerken, kamuda işe alım rakamları kısıtlı ifade edilmektedir. Bizler, 2023 Yılında EKPSS ile kamuya engelli personel atamasının yapılmamasını ve bu yıl açıklanan kamu kurumlarına alınacak 2392 engelli personel sayısını kabul edilemez buluyoruz.
Engellilerin işsizlik oranının yüksek olduğunu, ekonomik krizden en çok engellilerin etkilendiğini defaten ifade ediyoruz. Enflasyon oranları ve engellilerin kullandığı temel ihtiyaç maddelerinin fiyatları her ay artmaya devam ediyor. Birçok engelli açlık sınırının altında yaşama mahkûm edilmiştir. Engelli işsizliğini azaltmak amacıyla kapsamlı bir seferberlik ilan edilmelidir.
Engellilerin kullandığı temel tıbbi medikallerin, işitme cihazlarının, tekerlekli/akülü sandalyelerin, hasta bakım malzemeleri ve ilaçlarının ve diğer yardımcı teknolojilerinin fiyatlarının dövize endeksli olması ve açıklanan enflasyondan kat be kat fazla arttığı hem ilgili bakanlık yetkililerince hem de genel kamuoyunca bilinmektedir. SSPE’li bireyler başta olmak üzere süreğen hastalığı ve engeli nedeniyle hareket kısıtı olan, yatalak olan ve bakım hizmeti sunulması gereken engellilerin yukarıda ifade edilen 'ödemeciklerle' yaşamını sürdürmesi mümkün değildir.”
