Gıda mühendisi Bülent Şık, Bir Arada Yaşarız Eğitim ve Toplumsal Araştırmalar Vakfı (BAYETAV) önderliğinde "Gizli Açlık: Çocuklara Okulda Ücretsiz Bir Öğün" başlıklı bir rapor hazırladı.
Raporda, sağlıklı beslenmenin dengeli ve yeterli miktarda gıda alımına bağlı olduğu hatırlatılarak, "Çocukların anne karnında geçirdikleri dönemden başlayarak yetişkin yaşa erişene dek hızlı bir büyüme- gelişme sürecinde oldukları açıktır. Bu süreçte fiziksel ve zihinsel sağlık üzerinde en etkili olan faktör beslenmedir" denildi.
GIDADA FİYAT ARTIŞININ NEDENLERİ
Türkiye'deki ekonomik krizin neden olduğu gıda fiyat artışlarına dikkat çekilen raporda, gıda fiyatlarının 2021'e kıyasla yaklaşık dört kat arttığı bilgisi paylaşıldı. Fiyat artışlarının sebepleri şöyle sıralandı:
-Covid-19 pandemisi
-Uygunsuz tarım politikaları
-Küçük aile çiftçiliğinin ya da geçimlik tarım faaliyetlerinin aşındırılması
-İklim değişikliğine bağlı düzensiz ya da aşırı hava olayları
-Kuraklık
-Ekolojik tahribat ve çevre kirliliği
'SİYASAL TERCİH DEĞİL ZORUNLULUK'
Raporda, bu faktörlerin gıda krizine yol açacağı uyarısına neden olacağı uyarılarının yapıldığı hatırlatılarak, "Siyasal iktidarın krizi önleme, etkilerini hafifletme açısından yapılan uyarıları dikkate almadığı, yapıcı-onarıcı politikaları yürürlüğe koymadığı da bir başka gerçektir" ifadesi kullanıldı.
kesimlerini etkilediğinin belirtildiği raporda, bu kesimler içinde 'en kırılgan ve dezavantajlı' olanların ise çocuklar olduğunun altı çizildi. Raporda, çocukların sağlık zararı oluşturan her türlü etkene karşı yetişkinlerden çok daha hassas olduğunun altı çizilerek, şu ifadelere yer verildi:
"İçinde olduğumuz şartlarda, toplumun yoksul kesimlerinin ve özellikle de çocukların beslenme hakkını güvence altına alacak politikalar geliştirilmesi bir gerekliliktir. Aksi takdirde olumsuz etkileri uzun zamana yayılacak bir halk sağlığı sorunu ile karşı karşıya kalacağımız kesindir."
"Gıda krizi çocukların sağlıklı büyüme ve gelişme hakkının bir ihlali olarak görülmelidir" denilen raporda, çocuklara okullarda ücretsiz beslenme desteği sağlanmasının siyasal tercih değil zorunluluk olduğuna dikkat çekildi.
ÜCRETSİZ BESİN NEDEN ÖNEMLİ?
Raporda çocuklara okullarda ücretsiz besin verilmesinin önemi şöyle anlatıldı:
-Açlık, gizli açlık, yoksulluk, güvencesizlik çocukların eğitim görmesine asla engel olmamalı.
-Bütün olumsuzluklara rağmen eğitim kurumlarına giden çocuklar da okulda aç kalmamalı.
-Eğitim kurumları çocuklara eğitim ve sağlıklı beslenme imkânını bir arada sunmalı.
-Bir gıda krizi içinde olduğumuz, toplumun geniş kesimlerinin sağlıklı beslenme açısından ciddi sorunlar yaşadığı ve bu sorunun mevcut şartlar bu şekilde devam ederse daha da derinleşeceği açıktır.
-Çocuklara iyi bir hayat sağlamak siyasal iktidar için kamusal bir görevdir; ancak her yurttaş için de ahlaki bir sorumluluktur.
-Çocuklara okullarda ücretsiz bir öğün sağlamak, onların fiziksel ve zihinsel sağlıkları açısından büyük yararlar sağlayacaktır.
ÖNERİLER NELER?
Çocuk sağlığını, sosyal refahı ve toplumsal hayatın barış ve eşitlik içinde devam edebilmesini
sağlayabilmek için yapılabilecek en önemli şeylerden birinin okul öncesi, kreş ve ana sınıflarında
olan çocuklarla, okul çağındaki çocuklara ücretsiz sağlıklı beslenme desteği sağlamak olduğunun ifade edildiği raporda, öneriler şöyle sıralandı:
Yapılacak beslenme desteği çalışmaları üç farklı yaş grubunu hedef alabilir.
Çalışmanın biri hayatın ilk bin günündeki çocuklara (doğal olarak hamilelik dönemindeki kadınları da içermeli), diğeri 2-5 yaş aralığındaki çocuklara ve üçüncüsü ise ilköğretim çağındaki çocuklara yönelik olmalı.
Yapılacak destek programına dâhil edilecek aileler hakkındaki bilgiler yerel yönetimlerin Sosyal Hizmetler Daire Başkanlıklarından, Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüklerinden ve muhtarlıklardan sağlanabilir. Bu bilgileri sağlamak konusunda sorunlar yaşandığında bu raporda yer verilen FAO Gıda Güvencesizliği Deneyim Ölçeği (FIES) ve Yaşamsal Açlık Göstergesi anketlerinden yararlanmak suretiyle bir saha çalışması yapılarak ihtiyaç içindeki ailelerin belirlenmesi yoluna gidilebilir. (HABER MERKEZİ)