ÖZEL HABER - Güneş OCAĞA / Veli BALTACİ
Google Türkiye'nin haber listelemelerine ilişkin algoritması, başta yerel haber siteleri olmak üzere, bağımsız yayıncılık yapan tüm haber ajanslarına olan erişimi büyük oranda aşağı çekti. 12 Ekim'den beri sürdürülen örtülü ve sistematik sansür nedeniyle daha önce bir milyonu bulan haber görünümleri 30 binlere geriledi.
‘BİNLERCE KİŞİ İŞSİZ KALACAK’
Google Türkiye yaptığı sansüre dair şuana kadar her hangi bir açıklama yapmazken, konunun uzmanları ve medya sektörü çalışanları, sansürün biran önce kaldırılmasını istedi. Güneydoğu Ekspres Teknik İşler Sorumlusu / IT Uzmanı Ali Çekdar Korkma, örtülü sansürün devam etmesi halinde, Türkiye'deki basın sektöründe yer alan binlerce kişinin işsiz kalacağını söyledi.
'BASINA ÖRTÜLÜ VE SİSTEMATİK SANSÜR VAR'
Basın yayın sektörünün çok zor durumda olduğuna dikkat çeken Korkma, "Türkiye'deki basın yayın şuan çok zor bir durumda. Google Türkiye, başta bölgedeki haber siteleri olmak üzere Türkiye'deki birçok haber ajanslarına sistematik sansür uyguluyor. Sadece isim yapmış bir kaç siteye sansüre maruz kalmıyor. Google, haber sitelerinin görünürlüğünü yüzde 90 oranında düşürmüş durumda. Bu sansür 12 Ekim'den beri maalesef ki örtülü bir şekilde devam ediyor. Bu durum karşısında açıkçası ne yapacağımızı da bilmiyoruz. Google Diskovera ve Google News dediğimiz platformlar var. Google bu yayın platformlarında isim yapmış siteleri öne çıkarıyor.
Yerel ve bağımsız olan diğer haber sitelerinin görünürlüğünü de yüzde 90 oranında düşürmüş durumda. Tabi biz bu durumu Google analatik ve onun gibi sayaçlardan sansürü tespit ediyoruz. Şuanda yerel bazda yayın yapan haber sitelerinin görünümleri bir milyondan 30 bin ve 40 bin gibi komik rakamlara düşmüş durumda. Bu durum da yerel medyayı çok mağdur etti" diye konuştu.
'GOOGLE TÜRKİYE, SANSÜRÜN NEDENİ NEDİR?'
Google Türkiye'nin uyguladığı sansürün nedenlerini bilmediklerini vurgulayan Korkma, "Google sansürün nedenlerine dair her hangi bir açıklama da yapmıyor. İnternet sitelerinde ani düşüşler yaşanıyor. Ekim ayında örtülü olarak başlayan sansürün fark edilmemesi için de zamana yayarak yaptı. Ama bir milyon görüntülemeden şuanda 30 bin görüntülemeye düştük. Ve sansür artık çok bariz bir şekilde fark ediliyor. Türkiye'deki basının mağduriyetinin giderilmesi için Google Türkiye'nin biran önce sorunu giderecek adım atmalı" çağrısında bulundu.
'YİNE EN ÇOK KRİZDEN BÖLGEMİZ ETKİLENDİ'
Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin dezavantajlı durumundan kaynaklı Türkiye'de yaşanan krizlerin ilk önce Diyarbakır ve diğer bölge illerini etkilediğine işaret eden Korkma, şunları söyledi: "Türkiye'de bir kriz olduğunda batıdaki yayın organları daha gelişmiş olduğu ve geçmişleri daha eski olduğu için daha az etkileniyorlar. Ama ülkede maalesef ki bölgemiz her sektörde geri bırakıldığı gibi, basın sektörü de geride olduğundan bu krizleri iki kat daha zor yaşıyor şuan."
DİYARBAKIR'DAKİ STK, MİLLETVEKİLLERİ VE İŞ İNSANLARINA ÇAĞRI
Diyarbakır'daki Sivil Toplum Kuruluşları (STK), iş insanları, milletvekilleri ve markalaşmış tüm kurum ve kişilere seslenen Korkma, "Diyarbakır'daki STK, iş insanları, milletvekilleri ve toplumda değer gören kim ve marka varsa yerel basına destek vermeli. Çünkü bu böyle devam ederse yerel basın maalesef ki ulusal basına haber aktaramayacak duruma gelecek. Ve çalışan arkadaşlarımız işsiz kalacak. Bu noktada onların da sesini yükseltip, yerel medya için ne yapılması gerekiyorsa yapmalı" dedi.
'HAKKARİ'DEKİ YEREL BASIN ÇOK DAHA KÖTÜ DURUMDA'
Hakkari'deki yerel haber sitelerinin durumunun çok daha vahim olduğuna da dikkatleri çeken Korkma, "Hakkari'deki yerel siteler aramada dahi bile çıkmıyor. Google ve Microsoft’a kayıtlı olmalarına rağmen, bu yerel sitelerde Kürtçe kelime olduğu için yazımda çıkmıyorlar. 7 yıldır bu sektörde var olan birisi olarak, nasıl böyle olduğunu anlamış değilim. Google'nin tutumu eğer bu şekilde devam ederse, bazı internet sitelerinin Google reklamlarından gelirleri düşecek ve yine Basın İlan Kurumu'na bağlı olanlar, kriterleri karşılayamayacakları için kapanmak zorunda kalacak. Bu da binlerce kişinin işsiz kalması demek. Haber sitelerin bağımsızlığı tehlikede. Google'nin alogoritması kimi görmek istiyorsa onu görüyor, kimin görünmesini istemiyorsa da göstermiyor. Bazı tespitlerimiz var elbet. Türkiye sınırları içerisinde yasak olan siteleri Google Discovery ve Google News'te görüyoruz. Ama bu internet sitelerini tıkladığımızda erişemiyoruz. Bu da hükümetin denetimlerde yetersizliğini gösteriyor. Hükümet ve konunun uzmanları biran önce el atmalı ve denetimler gerçekleştirilmeli" söyleminde bulundu.
'GOOGLE'NİN GÜCÜ SINIRLANDIRILMALI'
"Bizlerin de eksiklikleri var" diyen Korkma, son olarak şunları ifade etti: "Biz bütün alanlarda Google'ye yer verip, istihdam ettik. Telefon, tablet ve bilgisayarımızda her alanda Google uygulamaları ve ürünlerini kullanıyoruz. Watshap'da Google'den destek alıyor, diğer uygulamalar da. Hepsi Google tabanlı. Malesef ki bir tekelleşme oldu. Bu yüzden Google Türkiye, teknolojide Türkiye'nin yüzde 92 arama motorlarını almış durumda. Peki bizim Google'nin tutumuna karşılık ne yapmamız gerekiyor? Eğer Google geri adım atmazsa herkesin bir araya gelip, diğer arama motorlarına da bir pazar yaratması lazım.
Yani Yandex Türkiye gibi arama motorlarını da daha çok iç piyasaya sokmamız lazım. Sadece Google Türkiye olursa istediğini yapabilir. Bizim de bunun önüne geçebilmemiz için onunla rekabet edebilecek diğer arama motorlarını da halka aktarmamız gerekiyor. Türkiye'nin gelişime açık olması lazım. İç piyasada sadece Google Türkiye'nin olmaması lazım. Gücünü dengeleyebilmemiz için diğerlerini de piyasada daha çok aktifleştirip, öne çıkarmamız gerekiyor. Google Türkiye, pazar payında yüzde 40'lara gerilerse, gücünü sansür olarak medya sektörü üzerinde kullanamaz ve bu sansürler son bulur. Halkın da doğru ve güvenilir habere ulaşması için yeniliğe açık olması ve destek vermesi gerekir."
