ÖZEL HABER - Leyla DAĞ
Suriye'de devrimcilerin 61 yıllık Baas rejimini devirmesi sonrası, ülkede siyasi dengeler tamamen değişti. Bu süreçte, 2015’ten bu yana YPG’nin kontrolünde bulunan Suriye'nin kuzeyindeki Kobani (Ayn el-Arab) kenti, stratejik bir merkez haline geldi. Şehirdeki Yürütme Konseyi binasına Amerikan bayrağı çekilmesi, uluslararası güçlerin buradaki varlığını açıkça gösteriyor.
KOBANİ'NİN STRATEJİK KONUMU NEDİR?
Kobani, Suriye'nin Halep vilayetine bağlı bir şehir olarak Türkiye’nin Şanlıurfa ili Suruç ilçesinin hemen güneyinde yer alıyor. Kürtçe adıyla Kobanê, Arapça'da Ayn el-Arab olarak bilinen şehir, Rojava'nın en önemli kentlerinden biridir.
2014 yılında IŞİD’in saldırılarına karşı YPG’nin müdahalesi dünya gündemine oturan Kobani, Rojava’nın savunmasında kritik bir yer tutuyor. Şehir, hem Türkiye sınırına yakınlığı hem de bölgedeki Kürt direnişi için simgesel anlamı nedeniyle büyük önem taşıyor.
KOBANİ KİMİN KONTROLÜNDE?
2014 yılında, IŞİD’in bölgede hızla ilerleyerek kritik noktaları ele geçirdiği dönemde Kobani, örgütün hedeflerinden biri haline geldi. Ağustos 2014 itibarıyla başlayan saldırılar, Eylül ayında tam bir kuşatmaya dönüştü.
17 Eylül'de Fırat Nehri üzerindeki kritik köprüyü ele geçiren IŞİD, Kobani çevresindeki köyleri hızla işgal etti ve şehir merkezine ilerledi. Ekim 2014’te Miştenur Tepesi’nin düşmesiyle, IŞİD şehri dört taraftan kuşatma amacıyla yoğun saldırılar düzenledi. Ancak ABD öncülüğündeki Uluslararası Koalisyon’un hava saldırıları ve YPG'nin savunması, Kobani’nin düşmesini engelledi.
26 Ocak 2015'te YPG, Özgür Suriye Ordusu ve Peşmerge güçlerinin ortak mücadelesi sonucunda IŞİD, Kobani'den geri çekilmek zorunda kaldı. 2015 yılından itibaren Kobani, YPG’nin liderliğindeki Demokratik Suriye Güçleri’nin (DSG) kontrolünde bulunuyor. Aynı zamanda ABD ve diğer müttefiklerin desteğiyle Rojava’daki en önemli savunma noktalarından biri haline geldi.
ABD’nin öncülüğündeki koalisyon, IŞİD’i bölgeden temizlemek için hem hava hem kara desteği sağladı. Kobani’nin direnişine en büyük katkıyı ABD Hava Kuvvetleri’nin IŞİD hedeflerini bombalaması sağladı. Bu süreçte Türkiye, Peşmerge güçlerinin kendi sınırlarından geçerek Kobani'ye ulaşmasına izin vererek önemli bir rol oynadı.
KOBANİ’NİN BUGÜNKÜ DURUMU
Bugün Kobani, Rojava’nın özerk yönetiminde bir kanton olarak işlev görüyor. Şehir, savaşın yaralarını sarmaya çalışırken, bir yandan da uluslararası güçlerin gözlem noktalarıyla korunuyor. Kobani’nin bu süreçteki en büyük gücü, Kürt halkının dayanışması ve direnişi oldu.
KOBANİ, DİRENİŞİN SEMBOLÜ
Kobani, IŞİD’e karşı verilen küresel mücadelenin ve Kürt halkının öz yönetim arzusunun sembolü haline geldi. Bugün hala bölgenin geleceği üzerindeki tartışmalar sürerken, Kobani’nin direniş öyküsü tarihe geçen bir örnek olarak hafızalarda yerini koruyor.
Kobani, nerede olduğunu bilmek kadar, kimlerin mücadelesiyle ayakta kaldığını anlamak açısından da önemli bir semboldür.