Kürtçe ay isimleri, yılların geçişini, mevsimlerin değişimini ve doğanın ritmini yansıtan özel anlamlar taşır. Her bir ay, Kürt kültüründe ayrı bir öneme sahiptir ve adları, geçmişin izlerini taşır. Ancak, bu isimlerin kökenleri ve hikayeleri, günümüzdeki Kürt toplumunda ne kadar biliniyor? Bu isimlerin arkasında yatan derin anlamları keşfetmeye ne dersiniz?
· OCAK: Rêbendan veya "Çile" ayı olarak bilinir. Kırk gün anlamına gelen "çile", Ocak ayının soğuk günlerini ve yılın başlangıcındaki güçlü doğa olaylarını temsil eder.
· ŞUBAT: Reşemî veya "Sibat" ayı olarak bilinir. İsmini, doğanın canlanmaya başladığı zamanlarda aldığından, baharın habercisi olarak kabul edilir.
· MART: Adar veya "Avdar" olarak bilinir. Zaman içinde adı değişse de, doğanın uyanışını ve canlanışını simgeler.
· NİSAN: Avrêl ayı, doğanın tazelenme ve yeşillenme döneminin başlangıcını temsil eder.
· MAYIS: Gulan ayı, baharın en görkemli zamanlarını, çiçeklerin açtığı ve doğanın renklendiği günleri simgeler.
· HAZİRAN: Pûşper ayı, yazın başlangıcını ve sıcak günlerin başladığı zamanı ifade eder.
· TEMMUZ: Tîrmeh ayı, meyvelerin olgunlaşma ve lezzet kazanma zamanı olarak bilinir.
· AĞUSTOS: Gelawêj ayı, yazın ortasını temsil eder ve genellikle verimli bir dönem olarak kabul edilir.
· EYLÜL: Rezber veya "êlûn, îlon" ayı, sonbaharın başlangıcını ve doğanın yavaşça dönüşüm geçirdiği zamanı simgeler.
· EKİM: Kewçêr veya "cotmeh" ayı, doğanın renklerinin değiştiği ve hazırlık döneminin başladığı zamandır.
· KASIM: Sermawez veya Mijdar ayı, sonbaharın ortasını ve doğanın kendini topladığı zamanı temsil eder.
· ARALIK: Berfanbar veya "kanûn, kanûna peşîn" ayı, yılın sonunu ve doğanın dinlenme ve hazırlık dönemini simgeler.
Kürtçe ay isimleri, kültürel mirasın derinliklerinden gelen anlamlarla doludur. Her bir ayın adı, doğanın döngüsünü ve yaşamın değişen yüzlerini yansıtır, bu da Kürt kültürünün doğa ve zaman algısının zenginliğini gösterir.