Meme kanseri, göğüslerdeki kanserli hücrelerin çoğalması sonucu oluşan bir hastalıktır. Vakaların yaklaşık %80'i invazivdir; bu da tümörlerin memeden diğer vücut bölgelerine yayılabileceği anlamına gelir. Meme kanseri genellikle 50 yaş ve üzeri kadınlarda görülse de, 50 yaşından küçük kadınlar ve nadiren erkekler de bu hastalığa yakalanabilir. Erken teşhis, tedavi sürecinde kritik öneme sahiptir.
MEME KANSERİ NEDİR?
Meme kanseri, meme dokusundaki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyümesiyle ortaya çıkar. Bu durum, göğüslerde tümör adı verilen kitlelerin oluşmasına yol açar. Genellikle göğüslerin süt kanallarında veya lobüllerinde başlar. Meme kanseri vakalarının çoğu, invaziv özellik gösterir, bu da tümörlerin memeden vücudun diğer bölgelerine yayılabileceği anlamına gelir.
MEME KANSERİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Meme kanserinin erken evrelerinde belirgin belirtiler görülmeyebilir. Ancak hastalık ilerledikçe, aşağıdaki semptomlar ortaya çıkabilir:
• Göğüste kitle veya kalınlaşma: Genellikle ağrısız bir şekilde hissedilir.
• Memenin boyutunda, şeklinde veya görünümünde değişiklik: Dış görünümde farklılıklar gözlemlenebilir.
• Ciltte çukurlaşma veya kızarıklık: Memenin dış yüzeyinde değişiklikler olabilir.
• Meme ucunda veya çevresinde değişiklikler: Meme ucu görünümünde farklılıklar olabilir.
• Anormal veya kanlı sıvı gelmesi: Meme ucundan beklenmedik sıvı akışı gözlemlenebilir.
Meme kitleleri genellikle kanser olmayabilir, ancak tıbbi yardım almak önemlidir. Kanserli kitleler, küçük olduklarında ve lenf düğümlerine yayılmamışlarsa daha başarılı bir şekilde tedavi edilebilir.
MEME KANSERİNİN ERKEN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Erken evrelerde gözlemlenen belirtiler şunlardır:
• Göğüslerin boyutunda veya şeklinde değişiklikler
• Bezelye büyüklüğünde hissedilebilen kitleler
• Adet döngüsü boyunca göğüste veya koltuk altında kalan kalınlaşmalar
• Meme ucunun görünümünde veya hissiyatında değişiklikler
• Cildin altında sertleşmiş bölgeler
Bu belirtiler başka hastalıklardan kaynaklanabilir, ancak memede herhangi bir değişiklik hissedilirse hekime başvurmak önemlidir.
MEME KANSERİ NEDEN OLUR?
Meme kanserinin kesin nedenleri bilinmemekle birlikte, bazı risk faktörleri mevcuttur. Bunlar arasında hormonlar, genetik yatkınlık ve yaşam tarzı seçimleri yer alır. Doktorlar, meme kanserinin meme dokusundaki hücrelerdeki DNA değişiklikleriyle başladığını belirtir. Bu değişiklikler, hücrelere hızla büyüyüp çoğalma talimatı verir.
MEME KANSERİ TÜRLERİ NELERDİR?
Meme kanseri türleri, tedavi yöntemleri açısından önemlidir. Yaygın türler şunlardır:
• İnvaziv (infiltre edici) duktal karsinom (IDC): Süt kanallarında başlar ve yakındaki meme dokusuna yayılır.
• Lobüler meme kanseri: Süt üreten bezlerde (lobüller) başlar ve genellikle yakındaki dokulara yayılır.
• Duktal karsinoma in situ (DCIS): Süt kanallarında başlar ancak çevre dokulara yayılmaz.
Daha az görülen türler ise:
• Üçlü negatif meme kanseri (TNBC): Agresif bir kanser türüdür ve hızlı yayılabilir.
• İnflamatuar meme kanseri (IBC): Nadir görülen, hızlı büyüyen bir kanser türüdür.
• Memenin Paget hastalığı: Meme ucunu etkileyen nadir bir türdür.
MEME KANSERİ NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Meme kanseri teşhisi için şu yöntemler kullanılabilir:
• Meme muayenesi: Klinik muayene ile belirtiler araştırılır.
• Mammogram: Röntgen ile meme dokusundaki anormallikler kontrol edilir.
• Meme ultrasonu: Kitlelerin değerlendirilmesi için kullanılır.
• Biyopsi: Kanser hücrelerinin incelenmesi için küçük doku örnekleri alınır.
MEME KANSERİ TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Meme kanseri tedavisi, kanserin türüne ve yayılma durumuna bağlı olarak değişir. Ana tedavi yöntemleri şunlardır:
• Cerrahi: Tümörün çıkarılması temel tedavi yöntemidir.
• Kemoterapi: Kanser hücrelerini yok etmeyi amaçlar.
• Radyoterapi: Kanserli hücreleri hedef alarak yok etmeye çalışır.
• Hormon tedavisi: Hormonal değişiklikler ile kanserin ilerlemesi engellenir.
• Hedefli tedavi ve immünoterapiler: Kanser hücrelerini hedef alan özel tedavi yöntemleridir.
MEME KANSERİ RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR?
Meme kanseri riskini artıran faktörler arasında şunlar bulunur:
• Aile öyküsü (ebeveyn, kardeş veya çocuk)
• 12 yaşından önce adet görmeye başlamak
• 55 yaşından sonra menopoza girmek
• Obezite
• Hiç hamile kalmamış olmak
• Genetik değişiklikler (BRCA1 ve BRCA2 gibi)
• Radyasyon tedavisi geçmişi
MEME KANSERİNDEN KORUNMA YOLLARI NELERDİR?
Meme kanserinden korunmak için aşağıdaki yöntemler önerilmektedir:
• Sağlıklı kiloda kalmak: Vücut ağırlığını kontrol altında tutmak önemlidir.
• Fiziksel aktivite: Haftada en az 150 dakika orta düzeyde aerobik egzersiz yapmak önerilir.
• Emzirme: Uzun süreli emzirme, meme kanseri riskini azaltabilir.
Ayrıca, göğüslerinizdeki görünüm veya his değişikliklerini hemen doktorunuza bildirmeniz önemlidir. Mamografi ve diğer tarama testlerinin ne zaman yapılacağı hakkında sağlık uzmanınıza danışmanız faydalı olacaktır.
Meme kanseri, erken teşhis ve düzenli kontrol ile başarıyla yönetilebilir. Bu nedenle, belirtiler hakkında farkındalığı artırmak ve gerektiğinde tıbbi yardım almak büyük önem taşımaktadır.
