Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Hafize Gaye Erkan, yılın son enflasyon raporunu açıkladı. Enflasyonla kararlı şekilde mücadele ettiklerini belirten Erkan, "Yüksek ve oynak enflasyonu kontrol altına alma uzun ve zorlu süreç olacak" dedi. TCMB'nin yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 58'den yüzde 65'e çıkarıldı. Erkan, enflasyonun Mayıs 2024'te zirveyi göreceğini, sonrasında dezenflasyon sürecinin başlayacağını söyledi. TCMB Başkanı, enflasyon görünümünde belirgin iyileşme sağlanana kadar parasal sıkılaştırmanın süreceği mesajını verdi.
TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan, yılın dördüncü enflasyon raporu için basın toplantısı düzenledi. Erkan'ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
"TCMB olarak görevimiz fiyat istikrarı doğrultusunda dezenflasyonun en kısa sürede tesis edilmesidir. Enflasyonla kararlı şekilde mücadele ediyoruz. Yüksek ve oynak enflasyonu kontrol altına alma uzun ve zorlu süreç olacak. Tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edeceğiz. Parasal sıkılaştırmanın etkileri zamana yayılmakta. İç talepte dengelenmeye ilişkin şimdiden bazı öncü sinyaller alıyoruz. Dezenflasyon sürecinin 2024'ün ikinci yarısında başlamasını bekliyoruz. Küresel büyüme zayıflarken, öncü göstergeler küresel yavaşlamanın devamına işaret ediyor.
ABD tahvil faizlerinin yükselmesi ve jeopolitik risk algısı sonucunda son aylarda gelişmekte olan piyasalardan portföy çıkışı gözleniyor. Bu çıkışlar enflasyon görünümü üzerinde risk oluşturuyor. Enflasyonun belirleyici unsurları arasında haziran-eylül döneminde akaryakıt öne çıktı. Ayrıca kurdaki artış da maliyet kanalıyla etkili oldu. Ayrıca vergi ve yönetilen fiyatlarda yapılan güncellemeler kısa dönemde gerçekleşti. Şokların bir arada gerçekleşmesi beklentilerde de bozulmaya yol açtı. Enflasyon üzerinde etkili temel unsur talebin yapısı ve talebin dengelenmesi. Eylül enflasyonu, ekimdeki yüksek frekanslı veriler ve tüm öncü göstergeler, söz konusu şokların enflasyona yansımasının büyük ölçüde tamamlandığına işaret etmektedir.
Talepteki güçlü seyir devam etmekle birlikte bazı göstergeler aşırılığın kademeli ortadan kalktığına işaret ediyor. Toplam talep koşulları enflasyonist olmaya devam ediyor.
İkinci çeyrekte zirveyi gören çıktı açığı azalmakla birlikte üçüncü çeyrekte hala pozitif bölgede. Güçlü tüketim talebi hem cari dengede hem de cari denge kanalı ile enflasyon üzerinde etkili oldu.
Yıllara yayılmış yüksek enflasyonun sonucu olarak hizmet grubundaki katılıkta kiralar da etkili. Kiralarda artış yüksek oranda sürmektedir. Büyükşehirlerde kiralık ev ilanlardaki fiyat artışlarında yavaşlama sinyalleri alıyoruz. Enflasyona yansıması zaman alacak.
Enflasyondaki ataletin kırılması beklentilerin çıpalanmasına bağlı. Enflasyon beklentilerindeki bozulma aydan aya yavaşladı. Ekim ayı öncü göstergeleri aylık enflasyondaki gerilemenin devam edeceğine işaret ediyor.
Parasal sıkılaştırma sürecini bütünsel şekilde tasarladık. Faiz artırımları, miktarsal sıkılaştırma, seçici kredi sıkılaştırması yaptık. Parasal sıkılaştırma adımlarımızın birikimli etkileriyle enflasyonun ana eğilimini zayıflatmaya devam ederek, dezenflasyonu 2024'te tesis etmekte kararlıyız.
TL mevduata yönelik adımlarımız parasal aktarım mekanizmasının güçlenmesi açısından kritik önemde. Politika faizinin mevduat faizine aktarımı güçlendi. Ticari kredi faizleri ile mevduat arasındaki negatif fark sona erdi, sağlıklı bir denge oluştu. Bireysel krediler önemli oranda yavaşladı. Kredi kartlarıyla yapılan harcamalar yüksek seyretmekle birlikte daha ılımlı patikaya doğru ilerlemektedir. Bireysel kredi büyümesinde normalleşme başladı, ticari kredi büyümesi dengeli ve sürekli bir yapıya kavuştu. Özel bankalar da ticari kredi büyümesinde etkili bir rol üstlenir hale geldi. TL tasarruf araçlarına ve vadeli mevduata talep arttı. TL mevduatın toplamdaki payı yüzde 5 artmıştır. Rezervlerimizdeki artış da devam ediyor. Kur korumalı mevduat toplamı 300 milyar lira azaldı. KKM bakiyesinde düşüş olması mevduata geçiş stratejimizin doğru yolda olduğunu göstermektedir.
Risk primi ve ima edilen kur oynaklığı belirgin iyileşme gösterdi. Olumsuz küresel gelişmelere rağmen finansal koşulları dengeli seyir izlemekte.
2023 sonu enflasyon tahminini yüzde 65 (önceki yüzde 58), 2024 için yüzde 36 (önceki yüzde 33), 2025 için yüzde 14 (önceki yüzde 15) olarak güncelledik.
Aylık enflasyon patikasında kasım, ocak ve mayısta geçici yükselişler olacağını değerlendiriyoruz. Kasımda doğalgaz kullanımının artması enflasyonda geçici yükselişe neden olacak. Ocak ayında asgari ücret etkili olacak.
Enflasyon Mayıs 2024'te zirve seviyesini görecek. Sonrasında dezenflasyon süreci başlayacak. Halen öngördüğümüz dezenflasyon öncesi geçiş dönemini yaşıyoruz. Enflasyonda geçici bir yükselişe şahit oluyoruz. Bu süreçte enflasyonda sürekli düşüşe zemin hazırlıyoruz.
Enflasyon görünümünde belirgin iyileşme sağlanana kadar parasal sıkılaştırmaya devam edeceğiz. Etkileri büyük ölçüde 2024'te göreceğiz."
