Türkiye'nin El Nino sıcakların da etkisine girmesiyle birlikte uzmanlardan sıcak çarpması (hipertermi) uyarısı yapılıyor.
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Muhammet Bilici, sıcak çarpmasının, vücut sıcaklığının 40 derecenin üstüne çıkması ile ortaya çıktığını belirterek bu durumun hayati tehlikesi bulunduğunu da vurguladı.
ÇOK SICAKLARA VE YÜKSEK NEME DİKKAT
DHA'da yer alan habere göre, Dr. Muhammet Bilici'nin uyarıları şöyle;
"Sıcak çarpması tedavi edilmediği takdirde ölüm veya ciddi sağlık sorunlarına (organ hasarları) yol açabilir. Normalde vücudumuz yüksek sıcaklıkta ısıyı atmak için terleme yoluyla sıcaklık dengemizi sağlamaya çalışır. Sıcak çarpmasında ise hava çok sıcak ve yüksek nem oranı varsa vücut aşırı ısınır, terleyemez ve termoregülatör sistem bozulur. Aşırı sıcaklığa bağlı vücut organlarının ve sistemlerinin çalışması etkilenir ve bu nedenle birtakım belirtiler ortaya çıkar.”
ÇOCUKLAR VE KRONİK HASTALIĞI OLANLAR DİKKAT
Sıcak çarpmasında hangi bireylerin daha fazla risk altında olduğuna da değinen Uzm. Dr. Bilici, “Çocuklar, özellikle 5 yaş altı çocuklar, 65 yaş üstü yaşlı bireyler, sporcular, atletler, askerler, açık havada çalışan işçiler sıcak çarpması açısından en fazla riske sahip kişilerdir. Kronik hastalıkları olan kişiler de sıcak havalara dikkat etmelidir. Özellikle kalp hastaları, böbrek hastaları, şeker hastaları, tansiyon hastaları, kanser hastaları ve hamileler sıcak çarpması açısından yüksek riskli gruptadırlar. Bunun dışında da bazı ilaç kullanan kişiler (antidepresanlar, diüretikler, beta-bloker), alkol tüketimi, aşırı kilolu veya çok zayıf bireyler, psikiyatrik hastalığı olan bireyler, sağlıksız diyet yapan ve yetersiz sıvı alımı yapan kişiler de risk altındadırlar. Deniz kenarında plaj, kumsal, hamam, sauna gibi aşırı sıcak ortamlarda bulunan kişiler de yüksek risk altındadırlar” dedi.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
Bu belirtileri hissediyorsanız bir hekimden yardım almanızda yarar var:
Ateş, halsizlik, yorgunluk, baş ağrısı, baş dönmesi, kas eklem ağrıları, aşırı terleme, sıcak ve kuru cilt, bilinç bulanıklığı, bilinç kaybı, konuşma bozukluğu, titreme, hızlı nabız, bulantı ve kusma.
GÜNEŞİN DİK GELDİĞİ SAATLERDE SERİN YERLERDE ZAMAN GEÇİRİLMELİ
Özellikle hava sıcaklığının çok yüksek olduğu zamanlarda güneş açılarının dik geldiği saatlerde (11.00-15.00 saatleri) arasında mümkün olduğunca serin yerlerde zaman geçirilmesi öneriliyor.
Özellikle bu saatler arasında klimalı, gölgelik ve serin yerler tercih edilmeli.
Açık havalarda dışarı çıkmadan önce güneş kremi kullanılmalı ve yanımıza güneşten koruyuculuğu olan geniş bir şapka veya şemsiye alınmalıdır. Sıcak havalarda özellikle açık renk, geniş ve hafif kıyafetler tercih edilmelidir. Bu şekilde rahat terleme ile vücut ısımız dengelenecektir. Eğer terleme fazla ise bol bol su tüketilmelidir. Günlük en az 2-3 litre sıvı tüketilmelidir.
SOĞUK SU İLE DUŞ ALINABİLİR
Sıcak çarpmasında yapılacak tedavi yöntemlerini söyleyen Uzm. Dr. Bilici, “Sıcak çarpması olan kişinin hızlıca ateşi düşürülmelidir. Hasta serin bir yere alınmalı ve giysileri çıkarılmalı vücudun belli bölgelerine (boyun, koltukaltı, kasık gibi) soğuk uygulama yöntemleri ile soğutulmalı. Buz aküleri, ıslak kompres (havlu, spanç vs.) uygulanabilir. Gerekirse soğuk su ile duş alınabilir. Hastanın sıvı elektrolit kaybı açısından ağızdan ve damar yolundan kaybetmiş olduğu sıvı ve elektrolitler yerine konmalıdır. Hastanın semptomlarına (ağrı, ateş, bulantı, baş dönmesi vs.) yönelik olarak gerekirse damardan ilaç uygulanması gerekebilir. Hasta monitörize bir şekilde takip edilip gerekirse yaşamsal fonksiyonlarında tehlikeli durumlar varsa hastanede yatış yapılmalıdır” diye konuştu.
HIZLICA ATEŞ ÖLÇÜMÜ YAPILMALI
Hastanın hızlıca ateşi ölçülmeli, kan tahlilleri alınmalı. Alınan bu testlerde böbrek ve karaciğer fonksiyonları, sıvı elektrolit bozuklukları takibi, kan gazları ölçümü bakılır ve çıkan sonuçlara göre organ hasarı olup olmadığı değerlendirilir. Özellikle kas yıkımı olup olmadığını anlamak için bazı kan tahlilleri ve idrar tahlili de bakılması gerekir. Hastanın muayenesi ve tetkikleri sonrasında hayati tehlike arz eden bir durum veya organ hasarı varsa hastaneye yatış yapılması gerekebilir.
