ÖZEL HABER - Mehmet Rumet SOYLU / Veli BALTACİ
Havadaki su buharının soğuk yüzeyler üzerinde yoğunlaşmasıyla oluşan, zemine yakın bulut türüdür. Genellikle yüksek nem oranı, düşük sıcaklık ve rüzgarın yetersiz olduğu durumlarda meydana gelir. Sis, atmosferin alt katmanlarında bulunan su damlacıklarının veya buz kristallerinin yoğunlaşmasıyla görünür hale gelir.
Sis, doğal bir fenomen olmasına rağmen etkili olduğu durumlarda hem çevresel hem de insan faaliyetleri üzerinde ciddi etkiler yaratabilir. Bu nedenle özellikle ulaşım ve sağlık açısından dikkatli olunması gerekir.
Sis Nasıl Oluşur? Oluşması İçin Hangi Koşullar Gerekir?
1 ) Nemli hava; Havada bol miktarda su buharı bulunmalıdır
2 ) Soğuma; Hava, çiy noktası sıcaklığına kadar soğuduğunda su buharı yoğunlaşarak küçük damlacıklara dönüşür.
3 ) Hareketsiz hava; Rüzgarın az olduğu durumlarda sis daha kolay oluşur, çünkü hava kütlesi sabit kalır ve yoğunlaşma süreci hızlanır.
Sis oluşumunda sık görülen türler
1 ) Radyasyon sisi; Genellikle açık ve sakin gecelerde, yerin soğumasıyla gelir.
2 ) Adveksiyon sisi; Sıcak ve nemli havanın soğuk bir yüzey üzerinde soğumasıyla meydana gelir.
3 ) Deniz sis; Sıcak hava, soğuk deniz yüzeyine temas ettiğinde meydana gelir.
4 ) Dağ veya yamaç sisi; Yükselen hava soğuduğunda ortaya çıkar.
Zararları Nelerdir?
Günlük hayatı ve çeşitli alanları etkileyebilecek sorunlara yol açabilir.
1 ) Görüş mesafesini düşürür.
Trafik kazalarına sebep olabilir.
Hava ve deniz ulaşımında aksamalar yaşanır.
2 ) Sağlık sorunlarına yol açabilir.
Sis, hava kirliliği ile birleşirse solunum yolları hastalıklarını artırabilir.
Astım ve bronşit gibi rahatsızlıkları kötüleştirebilir.
3 ) Tarım ve Ekosisteme Etkileri.
Uzun süreli sis, güneş ışığını engelleyerek bitkilerin fotosentez yapmasını zorlaştırır.
Bazı ürünlerde mantar hastalıklarını artırabilir.
4 ) Güvenlik sorunları.
Düşük görüş mesafesi, açık alanlarda insan ve hayvan hareketlerini tehlikeye atabilir.
Sisle Mücadele Yöntemleri:
1 ) Trafikte dikkat; Sisli havalarda hız sınırlarına uymak ve sis farlarını kullanmak önemlidir.
2 ) Ulaşım planlaması; Özellikle havaalanlarında ve limanlarda sis tahminine dayalı önlemler alınmalıdır.
3 ) Hava kalitesinin korunması; Sis ve hava kirliliği birleşiminden kaynaklanan ve sağlık risklerini azaltmak için çevre dostu politikalar uygulanabilir.