Başkan Donald Trump, Venezuela'nın ABD'ye karşı "çok düşmanca" davrandığını ve bu ülkeden petrol satın alan ülkelerin 2 Nisan'dan itibaren ABD'ye yaptıkları tüm ticarette yüzde 25 gümrük vergisi ödemek zorunda kalacaklarını açıkladı.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi tarafından 2024 yılında yapılan bir analize göre, gümrük vergileri büyük olasılıkla 2023 yılında Venezuela tarafından ihraç edilen petrolün yüzde 68'ini satın alan Çin'in karşı karşıya olduğu vergilere eklenecektir. Rapora göre İspanya, Hindistan, Rusya, Singapur ve Vietnam da Venezuela'dan petrol alan ülkeler arasında yer alıyor.
Ancak ABD bile - Venezuela'ya yönelik yaptırımlarına rağmen - bu ülkeden petrol satın alıyor. Census Bureau'ya göre Ocak ayında ABD Venezuela'dan 8,6 milyon varil petrol ithal etti ve bu rakam o ay ithal edilen yaklaşık 202 milyon varil petrolün içinde yer alıyor.
Pazartesi günü de Hazine Bakanlığı, ABD merkezli Chevron Corp. şirketinin Venezuela petrolünü pompalama ve ihraç etme iznini 27 Mayıs'a kadar uzattı. Genel lisans olarak bilinen uzatma, ülkeyi ekonomik yaptırımlardan muaf tutuyor ve petrol pompalamaya devam etmesine izin veriyor.
Şubat ayında Trump, Güney Amerika ülkesi için finansal bir can simidi haline gelen Chevron-Venezuela ilişkisinin sona erdiğini duyurdu.
Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, ABD'yi Güney Amerika ülkesinin "kalkınmasını baltalamak" için tasarlanmış "keyfi, yasa dışı ve umutsuz bir önlemle" uluslararası ticaret kurallarını ihlal etmekle suçlayarak yanıt verdi.
Hükümet tarafından yapılan açıklamada, "Venezuela halkı tarafından reddedilen faşist sağ, Venezuela'yı dize getirme umuduyla yıllardır ekonomik yaptırımları destekledi," denildi. "Başarısız oldular çünkü Venezuela egemen bir ülke, çünkü halkı onurlu bir şekilde direndi. Dünya artık herhangi bir ekonomik diktatörlüğe boyun eğmiyor."
ABD Başkanı gümrük vergilerinin, ekonomistlerin uyardığı gibi enflasyonist baskıları kötüleştirmek ve büyümeyi engellemek yerine imalat işlerini geri getireceğini savunuyor. Pazartesi günü Beyaz Saray'da Hyundai'nin Louisiana'da 5,8 milyar dolarlık (5,4 milyar euro) bir çelik fabrikası kuracağını açıklamasıyla bu konudaki en son anekdot niteliğindeki kanıtını ortaya koydu.
"Bu yatırım, tarifelerin çok güçlü bir şekilde işe yaradığının açık bir göstergesidir," diyen Trump, Güney Koreli otomobil üreticisinin yeni tesisinin 1.400 kişilik istihdam yaratacağını da sözlerine ekledi.
Hyundai Motor Group Yönetim Kurulu Başkanı Euisun Chung da Trump'a, "Sizinle birlikte olmaktan ve geleceği birlikte inşa etmekten gerçekten gurur duyuyoruz."
ÇİN'E KARŞI DAHA CESUR BİR HAMLE Mİ?
Trump'ın son gümrük vergisi tehdidi, yönetimin küresel ekonominin ana hatlarını yeniden yazma çabalarında Çin'e karşı daha cesur adımlar atmaya istekli olabileceğini gösteriyor. Trump yönetimi yasa dışı fentanil ticaretini engellemek amacıyla Çin'den yapılan ithalata halihazırda yüzde 20 gümrük vergisi uyguluyor ancak bunun üzerine yüzde 25'lik bir ithalat vergisi daha konulması dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki gerilimi daha da tırmandırabilir.
Trump, Venezuela'nın Tren de Aragua çetesine ev sahipliği yaptığı için "ikincil" bir gümrük vergisiyle karşı karşıya kalacağını söyledi. Trump yönetimi, ABD'ye yasa dışı yollardan giren bu çetenin üyesi olduğunu iddia ettiği göçmenleri sınır dışı ediyor.
Trump'ın 2 Nisan'ı "Kurtuluş Günü" olarak nitelendirmesinin nedeni, ithalat vergilerini diğer ülkelerin uyguladığı oranlarla aynı seviyeye getirme ve ABD'nin en büyük iki ticaret ortağı olan Meksika ve Kanada'ya yüzde 25 gümrük vergisi uygulama yönündeki henüz netleşmemiş planlarıdır. Cumhuriyetçi Başkan ayrıca 2018'de çelik ve alüminyuma uyguladığı gümrük vergilerini tüm ithalat için yüzde 25'e çıkarmış ve otomobil, ilaç, kereste, bilgisayar çipleri ve bakıra ek gümrük vergileri getirmeyi taahhüt etmiştir.
Yatırımcıların gümrük vergilerinin daha önce korkulandan daha hedefli olmasını beklemesiyle ABD borsaları Pazartesi günü yükselişe geçti. Yine de S&P 500 endeksi, bir ticaret savaşının ekonomik büyümeyi engelleyebileceği ve enflasyonist baskıları arttırabileceği endişeleriyle bu yıl şimdiye kadar düşüş gösterdi.
Ancak Trump, gümrük tarifelerine ilişkin planları konusunda biraz temkinli davranarak pazartesi günü yaptığı açıklamada, "karşılıklı" oranlar talep etmek istese de "Bundan daha da nazik olabiliriz," dedi.
