Zafer Tüzün-Haber
Diyarbakır, son zamanlarda yaşanan yangınlar nedeniyle gündemde. Tarlada hasat mevsimine denk gelen olaylar, gözleri sıkça yaşanan anız yangınlarına çevirdi. Diyarbakır Tarım Konseyi İcra Kurulu, hububat hasadından sonra toprak işlemede kolaylık sağlamak, hastalık ve zararlılarla mücadele etmek, yabancı ot kontrolü ve hasat sonrası artıkların yok edilmesi ve ikinci ürün ekimi için hazırlık yapmak amacıyla kentte halen anız yakma vakalarıyla karşılaşıldığını açıkladı. Anız yakma sonucunda çıkan yangınların yıl can kaybına ve milyarlarca liralık maddi zararlara neden olduğuna dikkat çeken Konsey, şunlara dikkat çekti:
“TOPRAĞIN VERİMİNİ DÜŞÜRÜYOR”
“Anızın yakılması sırasında toprak yüzeyi 50 ile 750 derece arasında ısınmakta ve bu ısıyla toprak üstünde ve altında yaşayan canlılar yanmakta, yakılan anızlar sonucu havaya salınan karbon monoksit ve diğer zararlı gazlarla hava kirliliğini artırmakta, Ekosistem tahrip olmakta, topraktaki organik madde miktarı azalmakta ve Mikrobiyolojik aktivite gerilemektedir.
Özellikle topraktaki Karbon (C) ve Azot ( N) dengesi yok olmakta, Toprağın su tutma kapasitesi azalmakta ve tarlalar verimsizleşmektedir. Bu tarlaların verimliliğini artırmak için daha yüksek maliyetli verim artırıcı girdiler/gübre daha fazla kullanılmaktadır.
Yapılan araştırmalarda; anız yakılması ile topraktaki küçük canlıların, mikro organizmaların % 70’inin zarar gördüğü bunun da verimi düşürdüğü tespit edilmiştir. Tarımsal üretim sonucunda biçilmiş olan tahılların toprakta kalan kök ve sap artıkları parçalanarak toprağa karıştırılması toprağı organik madde bakımında zenginleştirdiği ortaya konulmuştur. Bu sebeple Modern tarım tekniğinde anızı parçalamak ve toprağa karıştırmak en iyi yöntemdir. Anızın yakılması toprak veremliliğini düşürdüğü ve üretim maliyetini artırdığı bilimsel olarak tespit edilmiştir.”
DUYARLILIK ÇAĞRISI YAPILDI
Yasak olmasına rağmen halen devam eden anız yakmanın civardaki yerleşim yerlerine, biçilmemiş ürünlere ve özellikle ormanlara, koruluk ve ağaçlık bölgelere telafisi mümkün olmayan zararlar verdiğine vurgu yapılan açıklamada, duyarlılık çağrısı yapıldı. Açıklamada, şöyle denildi:
“Tedbir olarak; Hububat hasadı sırasında biçim mümkün olduğu kadar alçaktan yaptırılmalıdır. Hububat hasadı yapıldıktan sonra kalan anız(sap samandan) ya parçalanarak toprağa karıştırılmalı veya balyala haline getirilerek hayvan yemi ve ahırlarda altlık olarak kullanılmalıdır. Özelikle sap ve samanlar sanayide kâğıt ve karton yapımında kullanılabildiği için bu sanayinin gelişmesi teşvik edilmelidir. Bu nedenden dolayı bölgemizde hububat hasadı sürecinde çiftçilerin yanı sıra ilgili kurum ve kuruluşların da gerekli duyarlılığı göstermesi ve tedbir almaları gerekmektedir. Özelikle İlimizde çok eski yıllarda yapılmış ve halen kullanımda olan Elektrik enerjisinin iletim hatları/sistemleri otların kurumasıyla büyük risk oluşturmakta ve yangına sebebiyet vermektedir. Elektrik hatlarından kaynaklanan ve zarar ziyana neden olan yangınlarla sık sık karşılaşılmaktadır.
İlimizde elektrik dağıtımı yapan DEDAŞ’ın İlgili kurumların yaptığı inceleme sonucu hazırladıkları raporları ve gelen ihbarları dikkate alarak, enerji hatlarında hızlı bir şekilde onarım yapması, altyapıyı ve trafoları yenilemesi bu riski önemli ölçüde bertaraf edecektir. İlgili kurumların çiftçilere ve topluma yönelik bilgilendirme çalışmaları yapması ve yasal uyarılara uymayanlar konusunda yetkili makamlarca tedbir alınması önem arz etmektedir. Çıkabilecek yangınlar konusunda da ilimizde mobil müdahale ekipleri ve alt yapı donanımı oluşturulmalıdır. Mali kayıpların yanı sıra büyük felaketlere sebep olan yangınların önlenmesi ve çıkan yangınlara zamanında müdahale edilmesi için ilgili kurum ve kuruluşlar ile çiftçilerimizi ve halkımızı duyarlı olmaya çağırıyoruz.”
