ÖZEL HABER - Mehmet Rumet SOYLU
Meyan kökü şerbeti, oruç tutanlar için ideal bir içecek olmasının yanı sıra, sindirimi kolaylaştıran, boğazdaki kuruluğu gideren ve vücudun sıvı ihtiyacını karşılayan özelliklere sahip.
DEDEDEN KALMA MESLEĞİ DEVAM ETTİRİYOR
Diyarbakır'da Sur İlçesi’ndeki Dağkapı bölgesinin neredeyse ilk şerbetçisi olan Sadık amcanın 29 yaşındaki torunu Muhammed, dedesinden sonra bu işi devam ettirdiğini söyledi. Muhammed, “Bir aile geleneği olarak bu şerbet satışını yapıyoruz. Meyan şerbetinin, sağlığın her alanında yardımcı olduğunu dedemden öğrendim. Birine bir tas şerbet verdiğinde, daha içmeden başlardı faydalarını anlatmaya. Geleneği ben devam ettiriyorum şimdi. Meyanın kökünün de çok önemli faydaları vardır. Sedef hastalığı ve egzama gibi cilt rahatsızlıklarında rahatlama sağlayabildiği bilinen bir gerçekliktir. Daha çok Ramazan ayında ve yazın kavurucu sıcağında satışı yapılan meyan şerbeti, oruç tutma sırasında su tüketiminin sınırlı olmasından dolayı su kaybını engellemeye yardımcı oluyor. Meyan kökü şerbeti, sindirimi kolaylaştırıcı özellikleriyle bilinir, bu nedenle Ramazan ayında ağır yemeklerden sonra rahatlatıcı bir içecek olarak tercih edilebiliyor. Neredeyse her derde deva olabilecek meyan şerbeti oruç sırasında boğazda meydana gelen kuruluk hissini ortadan kaldırıp boğazda rahatlatıcı bir etki de göstermektedir” dedi.
AVA SUSÊ AVA HEYATÊ
6-7 yaşlarında babasının yanında meyan şerbeti satışına başladığını ifade eden 20 yaşındaki Barış Pala ise şunları söyledi:
“Meyan kökü şerbetinin faydaları anlatılmakla bitmez. Ben küçüklüğümden bu yana babamın yanında bu işi yapıyorum. Yaz-Kış bu şerbetin satışını yapıyoruz. Diyarbakırlılar da buraya misafirliğe gelenler de seviyor bu tadı. Bağışıklık siteminin güçlenmesine, soğuk algınlıklarında şifa niyetine de içilir. Tatlı olması nedeniyle kan şekerinin dengelenmesine katkısı vardır. Meyan kökü, mide asidini dengeleyip mide yanması ve mide problemlerinin hafiflemesine neden oluyor. Ayrıca sindirim sorunları yaşayan kişiler için meyan kökü, gaz ve şişkinlik gibi rahatsızlıkları azaltmaktadır. Müşterilerine sadece şerbeti satmayıp faydaları hakkında da sürekli bilgiler veren babamı hep can kulağıyla dinlerim. Diyarbakır'da çoğunlukla Dağkapı dörtyolda bu işi yapan esnaflar var. Ramazan ayında 8-10 tane şerbetçi ortalama günde 2 ton meyan şerbeti satmaktadır. Doğrusunu söylemek gerekirse eskiden daha fazla satılıyordu. Zamlar karşısında fiyatı gittikçe yükseldiği için satışlarda bir düşüş var. Şerbetin bu seneki kilo fiyatı 400 liradır. Ava susê, ava heyatê ye.”
ŞEKER VE TANSİYON HASTALARI DİKKATLİ KULLANMALI
1971 yılından bu yana 'Sabri dayının meyan şerbeti' ismi ile meyan şerbeti satışı yaptıklarını söyleyen Sabri dayının torunu Muzaffer, meyan kökünün sağlığa olan faydalarını şöyle sıraladı:
“Meyan kökünün kan şekerini dengelemeye yardımcı olduğu, özellikle diyabet hastaları için faydalı olduğu da bilinmektedir. Bunun yanında, meyan kökü, sinirleri yatıştırıcı bir etkiye sahip olduğu için stres ve anksiyete gibi sorunlarla mücadele eden kişiler için rahatlatıcı etkisi vardır. Yıllardır bu işi yapıyoruz. Bir aile geleneği ve biz de keyif alıyoruz bu işten. Eskiden daha çok rağbet vardı ama fiyatların artışı alım gücünü azalttı. Diyarbakır'da da meyan kökü yetiştiriciliği vardır ama biz Batman'dan getirip kendimiz işleyip şerbet haline getiriyoruz. Buradaki püf nokta meyan kökünü mümkün mertebe çok iyi şekilde dövülmesidir. Lif haline gelen kökün üzerine buz koyup bir gün bekletilir. Sonra da demlenen lifleri süzme işlemi ile birbirinden ayırmak gerek. Tabi içinde kullanılan malzemelerin de kararında olması şerbetin tadının iyi ve devamlı olmasını sağlar. Buzlu tüketilmesi daha güzel olan meyan şerbetini, yüksek tansiyon ve potasyum eksiği olanların dikkatli kullanmaları gerekmektedir. Hamile kadınlar ve emziren anneler, meyan kökü tüketimini sınırlamalıdırlar.”
