ÖZEL HABER - Sertaç KAYAR
2024 yılı önemli gelişmelerin yaşandığı önemli bir yıl oldu. 2020 yılında dünya genelinde baş gösteren koronavirüsün hayatın tüm alanlarında yarattığı tahribatların etkileri sürerken, 2023 yılında yaşanan 6 Şubat Maraş depremi ile acılara ve tahribatlara yenileri eklendi.
Pandemi sürecinde Türkiye’de yaşamını yitirenlerin sayısı 100 bini geçerken, 6 Şubat depreminde de 50 bini aşkın insan yaşamını yitirdi. Koca bir mezarlığı andıran 2023 yılında yaşanan acılar ve tahribatların etkileri, 2024 yılında da devam etti. Pandemi ve deprem ile yaşanan ekonomik kriz, 2024 yılının ana gündemlerinden biri oldu. Etkileri her geçen gün daha yoğun hissedilen ekonomik krizin yanı sıra 2024 yılında yaşanan bazı olaylar hafızalardaki yerini koruyor.
2024’TE DİYARBAKIR’DA NELER OLDU?
Güneydoğu Ekspres, Diyarbakır’da 2024 yılında yaşanan ve Türkiye gündemine oturan bazı olayları okurları için derledi. Diyarbakır 2024 yılına nasıl başladı? Neler yaşandı? En çok hangi olaylar konuşuldu? Detaylar 2024 yılı almanağımızda.
31 MART
8 YILLIK KAYYUM YÖNETİMİ SONA ERDİ
Türkiye genelinde 31 Mart 2024 tarihinde yapılan yerel seçimlerde Diyarbakır’da 8 yıllık kayyum yönetimi sona erdi. DEM Partili Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanları Serra Bucak ile Doğan Hatun, yüzde 64,09 oranında oy alarak Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanı olarak seçildi. Bucak ve Hatun’un seçilmesinin ardından 8 yıllık kayyum yönetimi de sona ermiş oldu. Seçimlerin ardından kayyum döneminde belediyeye ait birçok alanın farklı kurumlara devredildiği ortaya çıkarken, belediyenin açtığı davaların çoğu sonuçsuz kaldı. Kayyum dönemi tahribatları aylarca gündem olurken “Yeniden kayyum atanacak mı?” sorusu sık sık gündeme geldi.
4 MAYIS
AMEDSPOR 1. LİGE YÜKSELDİ
TFF 2. Lig Kırmızı Grup'ta mücadele eden Amedspor, son maçında Menemenspor’la berabere kaldı. Ligi şampiyon bitiren Amedspor 1. Lig’e yükseldi. İsmi nedeniyle sık sık tartışma konusu olan, çıktığı maçlarda saldırıya uğrayan ve aldığı cezalar ile gündeme gelen Amedspor’un 1. Lig’e yükselmesi Diyarbakır’da büyük bir sevinçle karşılandı. TFF 2. Lig Kırmızı Grup’tan şampiyon olarak üst lige çıkan Amedspor’un bu başarısı neredeyse iki hafta boyunca kentte düzenlenen çeşitli etkinlikler ile kutlandı.
20 HAZİRAN
ÇINAR’DA YANGIN FELAKETİ 15 CAN ALDI
Diyarbakır’ın Çınar İlçesi’ne bağlı Köksalan Mahallesi’nde 20 Haziran’da çıkan yangın, bir anda Türkiye gündemine oturdu. Saat 22.15'te anız ile örtü yangını olarak başlayan ve rüzgârın şiddetiyle Yazçiçeği, Bağrık ve Ağaçsever mahallelerini etkileyen yangın Mardin'in Mazıdağı ilçesi Yücebağ, Şenyuva ve Yetkinler mahalleleri istikametine ilerlemiş, yangın çalışmalar sonucu kontrol altına alınmıştı. Rüzgarın şiddetiyle geniş bir alana yayılan yangın felaketinde 15 kişi yaşamını yitirirken, 73 kişi de yaralanmıştı. 556 küçükbaş hayvanın öldüğü, 250 hayvanın da yaralandığı yangında, Diyarbakır’da 8 bin 100, Mardin'de ise 7 bin dönüm alanda hasara neden oldu. Toplam 5 bin 450 dönüm ekili arazi de yanarken, olay ile ilgili soruşturma başlatılmış ve dava açılmıştı.
25 TEMMUZ
Diyarbakır, dünyada ilk 100’e girdi
Amerika’nın dünyaca ünlü Time dergisi, “Dünyada gezilecek ve görülecek en güzel 100 nokta” arasında Diyarbakır’ı da gösterdi. 2024 yılında dünyada gezilip görülecek en iyi rotaları belirleyen Time, Diyarbakır’ı da “Dünyanın en harika yerleri” arasına aldı. Turistik Diyarbakır Ekspresi ile seyahat önerisi yapan dergi, “Yolcuları uçsuz bucaksız Anadolu bozkırlarından ve Türkiye'nin doğu dağlarından medeniyetin beşiği olarak bilinen Mezopotamya'nın kuzey ovalarına taşıyor. Diyarbakır Ekspresi, Türkiye'nin başkenti Ankara'dan güneydoğudaki Diyarbakır'a kadar 653 mil boyunca rayları sürüyor. 4. yüzyılda inşa edilmiş etkileyici siyah bazalt duvarlarla çevrili olan Diyarbakır'ın tarihi binlerce yıl öncesine dayanıyor” dedi.
15 AĞUSTOS
TARIK ZİYA EKİNCİ YAŞAMINI YİTİRDİ
Kürt siyasetçi ve yazar, eski TİP Diyarbakır Milletvekili ve Türk Tabipleri Birliği (TTB) Yüksek Onur Kurulu Üyesi Dr. Tarık Ziya Ekinci 15 Ağustos’ta hayatını kaybetti. 1925 yılında Diyarbakır’ın Lice ilçesinde doğan, 1949 yılında İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi’nden mezun olan, iç hastalıkları uzmanı, siyasetçi, yazar ve insan hakları savunucusu Dr. Tarık Ziya Ekinci, 1965 seçimlerinde Türkiye İşçi Partisi’nden (TİP) milletvekili seçilmişti. Diyarbakır- Mardin-Siirt Tabip Odası Başkanlığı ve TTB Yüksek Onur Kurulu üyeliği yapan Ekinci 99 yaşında yaşamını yitirdi. Ekinci, Diyarbakır Şehitlik Mezarlığı’na toprağa verildi.
21 AĞUSTOS
DÜNYA GÜNDEMİNE GİREN NARİN GÜRAN CİNAYETİ
Diyarbakır’ın Bağlar İlçesi’ne bağlı Tavşantepe Köyü’nde 21 Ağustos’ta yaşanan olay sadece Türkiye değil, dünya gündemine de girdi. 8 yaşındaki Narin Güran, kuran kursundan çıktıktan sonra kendisinden bir daha haber alınamadı. En son eve giderken köydeki okulun kamera görüntülerine yansıyan Narin Güran, binlerce arama kurtarma ekipleri, jandarma, belediye ve gönüllüler tarafından köyün dört bir tarafından yürütülen çalışmalarla aranmış ancak izine rastlanmamıştı. 19 gün süren arama çalışmalarında ortaya çıkan görüntüler ile küçük Narin’in cansız bedeninin Eğertutmaz Deresi’ne gömüldüğü ortaya çıkmış ve Nevzat Bahtiyar gömdüğünü itiraf etmişti. İtiraf ile gelen delil zincirinin ardından anne Yüksel Güran, ağabey Enes Güran ve amca Salim Güran’ın da aralarında bulunduğu 12 kişi tutuklandı. Davanın ilk duruşması görülürken, Narin’in neden ve kim tarafından öldürüldüğü halen bilinmiyor.
8 TEMMUZ
DİYARBAKIR’DA ‘KOBAY’ İDDİASI
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cenap Ekinci’nin 8 Temmuz’da ortaya attığı iddia, bir anda ülke gündemine girdi. Prof. Dr. Cenap Ekinci, kamuoyuna ‘Türk ışını’ olarak tanıtılan bir yöntemin ilk kez Diyarbakır’da denendiğini ve hastalığı ilaçsız tedavi edebildiği öne sürülen yöntemin Diyarbakır’da bazı hastalar üzerinde rızaları dışında kullanıldığını, bazı hastaların da öldüğünü iddia etti. Olayın ardından tedavinin ilk denendiği kişi olan Mahmut Orak, suç duyurusunda bulundu. Konu ile ilgili soruşturma başlatıldı. Çok tartışılan bu iddiayı gündeme getiren Ekinci, Suriye’deki savaş ile ilgili yaptığı paylaşımlar nedeniyle 4 Aralık’ta “Örgüt propagandası yaptığı” iddiasıyla tutuklandı.
10 EKİM
5 NOLU’DA MÜZE İÇİN TADİLAT BAŞLADI
12 Eylül darbesi döneminde askeri cezaevi olarak kullanılan, işkence ve kötü muameleleri ile hafızalara kazınan Diyarbakır 5 No’lu Cezaevi'nde restorasyon çalışmaları 10 Ekim’de başladı. Bağlar İlçesi’nde 1972 yılında yapımına başlanan 5 Nolu cezaevi, 4 Temmuz 1980'de açıldı. 12 Eylül 1980 sonrası askeri yönetime devredilerek Sıkıyönetim Askeri Cezaevi olarak kullanılan cezaevinin adı, 12 Eylül askeri darbesinden sonra kötü muamele ve işkencelerle anıldı. Hakkında birçok belgesel ve kitabın yazıldığı cezaevi 20 Ekim 2022'de boşaltılarak Kültür ve Turizm Bakanlığı’na devredildi. Müzeye dönüştürüleceği açıklanan 5 Nolu’daki restorasyon çalışmaları devam ediyor.
10 EKİM
TARİHİ SURLARA İLK KORKULUK
Diyarbakır’ın UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'nde yer alan tarihi surlarına ilk kez korkuluk takıldı. Binlerce yıllık geçmişi ile yıllara meydan okuyarak tarihi kentin en önemli turizm destinasyonlarından biri olan tarihi surlara takılan demir korkuluklar tartışma konusu oldu. Yükseklikten dolayı düşme vakalarının artması sebebiyle önlem için takıldığı açıklanan korkuluklar, surların tarihi yapısına zarar verdiği yönünde yoğun eleştiriler yapıldı. Tartışmalar sürerken, geçtiğimiz hafta surlara ikinci korkuluklar da takıldı.
AYLARCA SÜREN TOZ BULUTU
6 Şubat 2023 yılında yaşanan Maraş merkezli iki depremde en çok etkilenen 11 kentten biri olan Diyarbakır’da, ağır hasarlı binaların yıkımı başladı. 5 bin 459 ağır hasarlı binanın bulunduğu kentte uzun süre yıkılmayan ağır hasarlı binalar büyük tehlikeler ortaya çıkarmıştı. 2023 yılında başlayan ve bir süre sonra duran yıkımlara 2024 yılında devam edildi. Yıkım işlemleri zaman zaman tartışmalara neden oldu. Sağlam binalara zarar verme, yıkım işleminin uzun sürmesi ve yeteri miktarda sulama yapılmadığı için oluşan toz bulutu, aylarca etkisini sürdürdü.
