Ülkemizde çalışan milyonlarca insanın hayali emekli olmaktır. Emekli maaşıyla geçireceği günleri planlayanların ve emekli maaşı alan herkesin emekli maaşı kesintileri hakkında bilgi sahibi olması önemlidir. Emekliler maaşlarından hangi durumlarda kesinti yapılacağını ve hangi kesintilerin yapıldığını sorguluyor. Peki Emekli maaşından kesinti olur mu? Hangi durumlarda emekli maaşından kesinti olur? İşte yanıtı…
EMEKLİ MAAŞINDAN KESİNTİ NEDEN OLUR?
Emekli maaşlarını çekmeye giden vatandaşlar, maaşlarının eksik olduğunu fark edince hayal kırıklığına uğruyorlar. Emeklilik primleri ödendikten sonra emekli olan bir kişinin bankadaki maaşından ilaç, muayene, sağlık hizmetleri için kesintiler yapılabiliyor.
EMEKLİ MAAŞINDAN YAPILAN KESİNTİLER NELERDİR?
İşte nedenleriyle birlikte emekli maaşından yapılan kesintiler:
İLAÇ KESİNTİSİ
Katılım payı, ilaç ve muayene katılım payı olarak da bilinir. Emeklilerden ilaç katılım payı %10 oranında kesilir ve bu pay emekli maaşlarından düşülür. Ayrıca, her bir reçete için; 3 kutuya kadar temin edilen ilaçlar için 3 TL, 3 kutuya ilave temin edilen her bir kutu ilaç için 1 TL olmak üzere katılım payı alınır. İlaç katılım payları genellikle ilaçların alındığı tarihi takip eden ödeme dönemindeki aylıklardan kesilir, ancak bazen birkaç ay sonra da kesilebilir.
MUAYENE KATILIM PAYI KESİNTİSİ
Birinci basamak sağlık hizmeti sunucularında yapılan hekim ve diş hekimi muayeneleri için katılım payı alınmayacaktır. Diğer sağlık hizmeti sunucularında yapılan hekim ve diş hekimi muayeneleri için uygulanacak katılım payı tutarları aşağıda belirtilmiştir: İkinci ve üçüncü basamak resmi sağlık hizmeti sunucularında 6 TL, özel sağlık hizmeti sunucularında ise 15 TL, emeklilerin aylıklarından kesilecektir.
HACİZ KESİNTİSİ
Emekli maaşlarından yapılan haciz kesintisi, emeklilik türüne göre (SGK, Bağkur, Memur Emeklisi) değişiklik göstermez. Memur emeklileri 5434 sayılı Kanun’a tabidirler. SSK, Bağ-Kur, Kamu, Banka ve Borsa sandıklarından emekli olanların maaşlarına ise rızası olmazsa haciz konulamaz. Ancak, SGK'nın emekliden, SGDP gibi bir alacağı varsa emekli maaşları haczedilebilir. Dolayısıyla, SGK’ya borcu olan ve emekli maaşı alan emeklilerin maaşlarının dörtte biri (%25) haczedilebilmektedir.
SOSYAL GÜVENLİK DESTEK PRİMİ KESİNTİSİ
Emekli olduktan sonra sigortalı çalışanların ücretlerinden toplam %32 oranında kesinti yapılır. Bu kesintinin %24,5'i işveren payından oluşur ve işverenin ödemesi gereken tutarı temsil eder. Ücretin %7,5'i ise emekli çalışanın maaşından kesilerek ödenecek işçi payıdır. Ayrıca, toplam %32'lik kesintinin %30'u Sosyal Güvenlik Destek Primi kapsamındadır. Kalan %2'lik kısım ise iş kazası ve meslek hastalıkları primidir.
VERGİ KESİNTİSİ
Emekli maaşlarından vergi kesintisi yapılmaz. Ancak sigortalı olarak çalışan kişilerden Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) kesintisi yapılır. Bu kesinti oranları şöyledir: İşveren tarafından ödenen SGDP payı %24,5, çalışanın ödediği SGDP payı ise %7,5'tir, bu da toplamda %32 SGDP payı ödenmesi anlamına gelir.
BANKALAR EMEKLİ MAAŞINA HACİZ KOYABİLİR Mİ?
Emekli maaşı, kişinin uzun çalışma sürelerinin ardından yaşlılık döneminde geçimini sağlayabilmesi için bağlanır. Bu sebeple, emekli izin vermediği sürece nafaka ve SGK borçları dışında kesinti yapılamaz. Kredi ve kart ödemeleri gecikse bile bankaların emekli maaşına haciz ve bloke koyma yetkisi bulunmamaktadır. Bunun yerine, bankalar emeklinin evine icra gönderme hakkına sahiptir. Ancak, her eşyadan birden fazla olmadığı sürece icra işlemi gerçekleştirilemez.
EMEKLİ MAAŞININ YÜZDE KAÇI HACZEDİLEBİLİR?
Emekli maaşı, yasalar tarafından belirlenen bir oranda bloke edilebilir ve hacze konu olabilir. Haciz için belirlenen oranlar, kişiyi fakirleştirmeyecek düzeyde olmalıdır. Emekli maaşı, hangi amaçla olursa olsun yalnızca %25 oranında haczedilebilir. Tüm emekli maaşları için haciz oranı, nitelik ve miktarından bağımsız olarak %25 olarak sabitlenmiştir.
EMEKLİ MAAŞI KESİNTİ SORGULAMA NASIL YAPILIR?
Emekli maaşından yapılan kesintileri sorgulamak için maaşı aldığınız bankadan veya e-devlet üzerinden detaylı kesinti bilgisi alabilirsiniz. Emeklilik türünüze göre Emekli Ödeme Bilgileri kısmından emekli maaşınızdaki kesintileri öğrenebilirsiniz.
