ÖZEL HABER - Mehmet Rumet SOYLU / Veli BALTACİ
Epilepsi hastalarının toplumsal kaygılardan dolayı hastalıklarını saklamalarının yanında, Epilepsi nöbeti sırasında uygulanan yanlış yöntemler, hastalığın iyileşme ve düzelme seyrini olumsuz yönde etkiliyor.
BEYNİN AŞIRI ELEKTRİK ÜRETMESİ, EPİLEPSİYE NEDEN OLUR
Diyarbakır Selahaddin Eyubi Devlet Hastanesi Nöroloji Uzmanlarından Dr.Mansur Ala, halk arasında Sara hastalığı olarak bilinen Epilepsi'nin takip ve tedavisinin yapılması gerektiğini belirterek, "Epilepsi tedavisi mümkün olan Nörolojik bir hastalıktır. Beyin, normal işlevi esnasında elektriksel aktivite ile iletim yapar. Bu durumun aşırı ve hiper senkron olması ile bir çok hücrenin aynı anda anormal derecede fazla çalışmasına neden olur. Bu durumda hastada kas kasılması, duyu uyuşmaları, karıncalanmalar ve bilinç kaybı gibi semptomlarla seyir eden bir hastalıktır" dedi.
EPİLEPSİ HAKKINDAKİ YAYGIN YANLIŞLAR
Epilepsi ile ilgili ülkemizde ve hatta dünyada bazı ciddi ön yargıların varlığına dikkat çeken Dr. Ala, bu yargıların hem Epilepsi hastasının, hem de tedaviyi uygulan doktorları oldukça zorladığını söyledi.
Epilepsi ile alakalı olarak kabul görmüş 12 Şubat Uluslararası Epilepsi farkındalık gününde, tüm bu ön yargıları aşmak ve insanları bilinçlendirmek için çabaladıklarını belirten Dr. Ala "Bu hastalık bulaşıcı değildir. Epilepsi hastaları çalışabilir, normal hayatlarını devam edebilir, evlenebilir, çocuk sahibi olabilirler. Oysa insanların ön yargılarından kaynaklı olarak hastalar bu hastalığını gizleme gereği duyuyorlar. Hastalar iş bulamama, evlenememe, araç kullanamama diyerek tedavi almıyorlar.
Oysa bu korkularını aştıkları an, tedavilerini olup normal insanlar gibi hayatlarını devam ettirebilirler. Hastalık tek bir ilaçla dahi yüzde elli oranında iyileşebilir. Ama ilaç tedavisi ile bu oran yüzde doksanlara kadar da çıkabiliyor. Hasatlığın çok dirençli olduğu zamanlar da vardır ama yeni tedavi yöntemleri ile bu direnç de kırılabiliyor. Cerrahi müdahale ile birlikte beyin pili de takılarak tedavi uygulanabiliyor" diye konuştu.
ÜNLÜ EPİLEPSİ HASTALARI
Roma İmparatoru Sezar'ın ve daha birçok dünyaca ünlü kişilerin epilepsi hastası olduğuna dikkat çeken Dr. Ala, "Tarihte çok ünlü epilepsi hastaları vardır ve tarihe geçecek işler yapmışlardır. Mesela Jül Sezar, Fyodor Dostoyevski ve Van Gogh. Epilepsi hastası olmalarına rağmen muhteşem işler ve eserler yapmışlardır. Hastalıklarının farkında olup bunu kabul etmiş olmaları nedeniyle, sosyal hayatlarında bir sorun yaşamamışlardır.
Yani hastalığını saklamayan kişiler normal hayatlarını devam etmenin yanında, sık nöbet geçirenlere araç kullanmayı, pilotluk ve dalgıçlık yapmalarına izin vermiyoruz. Bu karar hem hastanın sağlığı hem de toplumun yararı düşünülerek verilmektedir. Ama 3 yıl nöbetsizlik yaşayan bir Epilepsi hastası için artık araç kullanabilir raporu verebiliyoruz" şeklinde konuştu.
EPİLEPSİ NÖBETİNDE UYGULANMASI GEREKENLER
Epilepsi hastalarının üçüncü kişilere bir zararı olmadığına işaret eden Dr. Ala, "Epilepsi nöbeti sırasında yaşanan bazı yanlışlıkları da ifade etmekte fayda vardır. Epilepsi nöbeti yaşayan birinin ağzı, asla sert bir cisimle açılmaya çalışılmamalıdır. Etrafında kol ve bacaklarını çarpacağı sert cisimler varsa hızla oradan alınması gerekiyor.
Boynunda kravat varsa, muhakkak çözülmelidir. Epilepsi hastaları nöbet sonrası bazen kusabilir, bu kusmuğun akciğerlere gitmemesi, böylece enfeksiyon kapıp boğulma tehlikesi yaşamaması için hastanın yan yatırılması gerekiyor. Hasta kesinlikle ıslatılmamalıdır. Hastaya sarımsak ve soğan gibi şeyler koklatılmamalıdır. Bunların tıbbi bir faydası olduğu görülmemiştir.
Kolonya da kullanılmamalı. O durumda kolonya kullanmak burunda tahrişe ve hatta kısa süreli koku kaybına da neden olabilir. Ama tabi tüm bunların yanında, nöbet olur olmaz bir sağlık kuruluşuna haber vermek en öncelikli görev olmalıdır. Nöbetin uzaması ya da düzeldikten sonra tekrar bir nöbet oluşmuşsa kesinlikle hastaneye götürülmelidir" ifadelerini kullandı.
EPİLEPSİDE CERRAHİ OPERASYON
Epilepsi hastalığına çözüm olarak ilaçlı tedavinin kullanılan en yaygın yöntem olduğu bilgisini veren Dr. Mansur Ala, cerrahi operasyonun da son zamanlarda kullanılabilir farklı bir seçenek olduğunu anlattı.
Dr. Ala, şöyle konuştu:
"Epilepsi hastalarına ilaç tedavisinin yanında cerrahi müdahale de uygulanabilir. Ama her Epilepsi hastası ameliyat olur diye bir şey yok. Epilepsi merkezlerinde yapılan tetkikler, video EEG ve MR çekildikten sonra cerrahi müdahaleye gerek ve uygunluk varsa yapılır. Cerrahi operasyon sırasında, Epilepsiye neden olan odak bulunmaya çalışılır ve bunun beynin diğer bölgelerine ulaşması engellenir’’ diyen Dr Ala; ‘’Epilepsiyi tetikleyen bazı şeyler vardır. Ama şunu yapayım ya da şunu kullanayım da Epilepsiden korunayım diye bir şey yok. Epilepsi hastaları vücutlarına herhangi bir toksin almamaları gerekiyor. Mesela sigara ve alkol önemli toksinlerdendir.
Ayrıca bu hastalar uykularına çok önem vermelidirler. Epilepsi hastaları uykusuz kaldıklarında ataklar tetiklenir. O yüzden uyku düzeni çok önemlidir. Stres de Epilepsi ataklarını tetikleyebiliyor. Epilepsi hastalığı, her yaşta görülebilir. Bir kısmında genetik alt yapı da olabilir. Bazen doğum sırasında oksijen yetmezliğine bağlı olabilir, bazen de sonradan gelişen bir beyin enfeksiyonuna bağlı olabilir. İleri yaşlarda meydana gelebilecek bir beyin tümürü de Epilepsi hastalığına neden olabilir."
