Basın İlan Kurumu Genel Kurulu’nun 21-23 Şubat 2024 tarihleri arasında gerçekleştirilen 32. Dönem 5. Toplantısı’nda Resmî İlan ve Reklam Yönetmeliği’ne ilişkin alınan değişiklik kararları, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Resmî İlan ve Reklam Yönetmeliği’nin 4, 18, 19, 20, 23, 35, 49, 51, 52, 53, 54, 56, 58, 61, 63, 65, 67, 68, 107, 111, 113, Geçici 4. ve Geçici 5. maddelerinde yapılan düzenlemeler internet haber sitelerinin faaliyetlerini kolaylaştırırken, mesleki standartların yükseltilmesine katkı sağlayacak.
Resmi ilan ve reklamların yayımını düzenleyen Yönetmeliğin yeniden ele alınan maddeleriyle iletişim alanında ‘yüksek lisans’ veya ‘doktora’ programlarından mezun olanların doğrudan kadroda istihdam edilebilmelerine olanak sağlandı. Herhangi bir toplumsal mevzuda fikir sunmayan, güncellikten ve günlük hayattan uzak, alıntılardan oluşan yazıların ‘köşe yazısı’ olarak değerlendirilmeyeceği hüküm altına alındı.
Ayrıca gazete ve internet ek göstergelerinde değişikliğe gidilirken, resmi ilan yayımlayan internet haber sitesi bulunmayan Bayburt, Çankırı ve Iğdır illerinde dijital yayıncılık sektörünün canlanması ve ilave istihdam oluşmasını sağlamak üzere bekleme süresi 24 ay yerine 6 ay olarak belirlendi. Bunun yanı sıra, başvuru tarihinden itibaren dâhil olduğu Kategori için belirlenmiş asgari kadro ve günlük asgari içerik sayıları ile günlük asgari tekil ziyaretçi ve sayfa görüntüleme sayısının 2 katını yerine getiren internet haber sitelerine bekleme süresi 6 ay olarak uygulanacak.
Resmi ilan mevzuatında ağır ihlal suçunu işleyenlere 2 yıl hak mahrumiyeti verilmesi ve haber sitelerinin devri ve alan adı değişikliğinde kolaylık sağlanması, yürürlüğe giren diğer önemli mevzuat düzenlemeleri.
İŞTE RESMÎ İLAN VE REKLAM YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK:
MADDE 1- 1/2/2023 tarihli ve 32091 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Resmî İlan ve Reklam Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ü) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“ü) Tekil ziyaretçi: İnternet haber sitesine gün içerisinde giriş yapan her bir benzersiz ziyaretçiyi,”
MADDE 2- Aynı Yönetmeliğin 18 inci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “İnternet haber sitelerinin,” ibaresinden sonra gelmek üzere “Genel Kategoride bulunanlarında en fazla dört fikir işçisi,” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 3- Aynı Yönetmeliğin 19 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “iletişim fakültelerinden veya diğer fakültelerin iletişimle ilgili bölümlerinden” ibaresi “iletişim fakültelerinden, diğer fakültelerin iletişimle ilgili bölümlerinden, iletişim alanında yüksek lisans veya doktora programlarından” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 4- Aynı Yönetmeliğin 20 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “denetim kurulu üyeleri” ibaresinden sonra gelmek üzere “, kooperatiflerde ise müdür, yönetim ve denetim kurulu üyeleri ile temsile yetkili kişiler” ibaresi eklenmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(3) Gündüz öğretimi ile başka bir ilde ikinci öğretim (açık ve uzaktan eğitim hariç) öğrencisi olanlar, askerlik hizmetini yapmak üzere silahaltına alınanlar ile ücretsiz izin kullananlar fikir işçisi kadrolarında yer alamazlar.”
MADDE 5- Aynı Yönetmeliğin 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan “iki” ibaresi “bir” şeklinde değiştirilmiş ve aynı bentte yer alan “yazarların kendilerine ait” ibaresi “yazarların, toplumsal mevzular hakkında kendi görüş ve düşüncelerinin yer aldığı” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 6- Aynı Yönetmeliğin 35 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şeklinde değiştirilmiştir.
“(1) Gazeteler, bu Yönetmeliğin muhtelif maddelerine ilişkin vasıf ve ödevlerin zamanında ve noksansız olarak yerine getirilip getirilmediğinin tespiti amacıyla yapılacak incelemelere mesnet teşkil etmek üzere;
a) İçeriğinde resmî ilan ve reklam olsun veya olmasın, evrak niteliğinde değerlendirilen ekler dâhil her sayısından en az 2 adedini,
b) Bu sayılara ait sayfalarını da Kurumun belirlediği dosya biçiminde İLANBİS üzerinden,
tarihini taşıdığı gün saat 09.00’a kadar Kuruma ulaştırmak zorundadır.”
MADDE 7- Aynı Yönetmeliğin 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “5.000 adet” ibaresinden sonra gelmek üzere “temiz baskı” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 8- Aynı Yönetmeliğin 51 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde yer alan “100.000” ibaresi “75.000” şeklinde, aynı fıkranın (d) bendinde yer alan “150.000” ibaresi “100.000” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 9- Aynı Yönetmeliğin 52 nci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(2) İnternet haber sitelerinin teknik olarak uyması gereken kurallara dair usul ve esaslar Yönetim Kurulu tarafından belirlenir.”
MADDE 10- Aynı Yönetmeliğin 53 üncü maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(4) İnternet haber sitelerinin Genel Kategoride yer alabilmeleri için;
a) Bu Yönetmelikte belirtilen şartları başvuru tarihinden itibaren geriye doğru 1 ay süreyle yerine getirmeleri,
b) İşbu taleplerini imzalı olarak Kuruma bildirmeleri,
gerekmekte olup, Genel Kategoride yer almaya başlayacakları tarih, talebin Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarihtir.
(5) Genel Kategoriye ilişkin resmî ilan yayımlama hakkının durdurulması kararının tebliğinden itibaren 3 ay içinde yayımlama hakkı yeniden devam etmeyen internet haber siteleri Genel Kategoriye ait kontenjan tablosundan çıkarılır.”
MADDE 11- Aynı Yönetmeliğin 54 üncü maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(2) Başvuru tarihinden itibaren dâhil olduğu 1., 2., 3., 4. veya 5. Kategoriler için belirlenmiş asgari kadro ve günlük asgari içerik sayıları ile günlük asgari tekil ziyaretçi ve sayfa görüntüleme sayısının 2 katını yerine getiren internet haber sitelerine bekleme süresi 6 ay olarak uygulanır.
(3) İkinci fıkra kapsamında resmî ilan yayımlama hakkı kazanan internet haber siteleri, yayımlama hakkını kazandıktan sonra en az 18 ay daha dâhil olduğu kategori için belirlenmiş olan bu fıkrada belirlenen şartları yerine getirmeye devam etmek zorundadır.”
“(4) Başvuru tarihi itibarıyla resmî ilan yayımlama hakkına sahip veya Kurum tarafından bekleme süresi başlangıç tarihi belirlenmiş internet haber sitesinin bulunmadığı kontenjan yerlerinde, bekleme süresi 6 ay olarak uygulanır.”
MADDE 12- Aynı Yönetmeliğin 56 ncı maddesine birinci fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş, diğer fıkraları buna göre teselsül ettirilmiştir.
“(2) Kurum ağ sistemleri tarafından internet haber sitelerine erişim olup olmadığına yönelik saatlik süreçlerle yapılan sorgulamalarda, gün içerisinde birbiri ardına 3 ya da fasılalı olarak 5 kez erişim sağlanamaması kesinti olarak kabul edilir.”
MADDE 13- Aynı Yönetmeliğin 58 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “yönetim yerinin” ibaresinden sonra gelmek üzere “iletişim telefonunun, kurumsal elektronik posta adresinin ve UETS adresinin” ibaresi eklenmiş, aynı maddenin üçüncü fıkrasında yer alan “İnternet haber siteleri,” ibaresinden sonra gelmek üzere “künye sayfası adresi ve” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 14- Aynı Yönetmeliğin 61 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(10) İnternet haber siteleri hakkında asgari ziyaretçi trafik şartıyla ilgili durdurma ve yeniden devam etme işlemleri, kategorilerine göre belirlenmiş olan asgari ziyaretçi trafik bilgilerinin birbiri ardına en az 7 gün veya ay içerisinde fasılalı olarak en az 16 gün yerine getirilip getirilmediği gözetilerek yapılır.”
MADDE 15- Aynı Yönetmeliğin 63 üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(3) Bu madde kapsamında kasıtlı ve hileli birtakım davranış ve işlemler gerçekleştirdiği tespit edilen internet haber siteleri, yayımlama hakkının sona ermesine ilişkin kararın tebliğ edildiği tarihten itibaren 2 yıl boyunca aynı alan adı veya aynı imtiyaz sahipliği ile resmî ilan yayımlama talebinde bulunamaz.”
MADDE 16- Aynı Yönetmeliğin 65 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(3) Bekleme süresini 54 üncü maddenin ikinci fıkrasına göre tamamlayan internet haber siteleri için bu maddedeki ek gösterge şartları aranmaz.”
MADDE 17- Aynı Yönetmeliğin 67 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 67- (1) İnternet haber sitelerinden, kategorilerine ait asgari fikir işçisi sayısının;
a) En az 2 katını istihdam eden ve asgari tekil ziyaretçi sayısı 2 katının üzerinde olanlara 1/6 oranında,
b) En az 3 katını istihdam eden ve asgari tekil ziyaretçi sayısı 3 katının üzerinde olanlara 1/3 oranında,
ek gösterge uygulanır.”
MADDE 18- Aynı Yönetmeliğin 68 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “paylaşanlara” ibaresi “paylaşan Genel Kategorideki internet haber sitelerine” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 19- Aynı Yönetmeliğin 107 nci maddesinin altıncı fıkrasının son cümlesi yürürlükten kaldırılmış ve aynı fıkraya aşağıdaki cümleler eklenmiştir.
“Yönetim Kurulunun iki ayı geçmeyecek şekilde resmî ilan ve reklam kesme kararı vermesi halinde, aylık resmî ilan kontenjan ve dağıtım tablolarında gösterge düşürmek suretiyle uygulama yapılır. Yayın veya kontenjan yerinde tek gazete veya internet haber sitesi bulunması durumunda ise 112 nci maddenin dördüncü fıkrası gözetilerek işlem tatbik edilir.”
MADDE 20- Aynı Yönetmeliğin 111 inci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “bu” ibaresi “ihlalin giderildiği” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 21- Aynı Yönetmeliğin 113 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde yer alan “içeriğine” ibaresi yürürlükten kaldırılmış, aynı bentte yer alan “ulaşılamayan” ibaresi “yayında sürekliliği ihlal eden” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 22- Aynı Yönetmeliğin geçici 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “2” ibaresi “1” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 23- Aynı Yönetmeliğin geçici 5 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “2” ibaresi “1” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 24- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 25- Bu Yönetmelik hükümlerini Basın İlan Kurumu Genel Müdürü yürütür.
