Haber- İbrahim İnanç Yıldız
Güneydoğu Ekspres- İHD Diyarbakır Şubesi, “20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü” dolayısıyla "Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi 2022- 2023 Yılları Arası Çocuk Hakları İhlalleri Raporu”nu açıkladı. Raporu İHD Diyarbakır Şubesi Çocuk Komisyonu Üyesi Avukat Jiyan Ormanlı açıkladı.
Derneklerine gelen başvurular ve medya izleme, tarama sonucunda tespit edebildikleri en yoğun hak ihlali kategorilerini paylaşan Ormanlı, “Resmi hata ve ihmal sonucu ölen ve yaralananlar, kuşkulu çocuk ölümleri, intihar ve intihara teşebbüs, cinsel istismar, okulda şiddet ve gözaltına alınma” şeklinde ihlallerin yaşandığını söyledi.
ÇOCUKLARIN YAŞAM HAKKI İHLALLERİ
1 Ocak 2022 ile 1 Kasım 2023 tarihleri arasındaki raporu okuyan Ormanlı, bölgede 48 çocuğun yaşam hakkının ihlal edildiğini belirterek, şunları söyledi: “Bölge kentlerinde kolluk görevlileri tarafından gerçekleştirilen yargısız infaz sonucu 3 çocuk yaşamını yitirmiştir. Resmi Hata/İhmal sonucu: 4 çocuk yaşamını yitirmiş, 254 çocuk ise çeşitli şekillerde yaralanmıştır. Bu kategoride en dikkat çekici istatistik kolluk görevlilerinin özensiz kullandığı zırhlı/resmi/sivil araçların karıştığı 4 olay sonucunda 1 çocuk yaşamını yitirmiş, 3 çocuk ağır şekilde yaralanmıştır. Mayın ve çatışma bölgelerinde bırakılan patlayıcıların infilakı sonucu 3 çocuk ağır şekilde yaralanmıştır. Bölge kentlerinde 19 çocuk şüpheli şekilde yaşamını yitirmiştir. Çocukların kuşkulu bir şekilde en çok yaşamını yitirdiği iler Urfa, Mardin, Şırnak olduğu görülüyor. Bölge kentlerinde intihar sonucu 10 çocuk yaşamını yitirmiş, 4 çocuk intihar teşebbüsünde bulunmuştur. (Çocuk intiharları en çok Şırnak ve Mardin’de yaşanmıştır.) 1 çocuk ise hapishanede intihar etmiştir. Aile içi şiddet sonucu en az 4 çocuk yaşamını yitirmiş, 1 çocuk ise yaralanmıştır. En az 2 çocuk aile içinde cinsel istismara maruz kalmıştır. Toplumsal alanda şiddet sonucu en az 8 çocuk yaşamını yitirmiş, 13 çocuk ise yaralanmıştır. Yine en az 279 çocuk toplumsal alanda cinsel istismar ve saldırıya maruz kalmış, 4 çocuk kaçırılarak alıkonulmuş, 3 çocuk fuhuş yapmaya zorlanmıştır.”
ÇOCUKLARIN ÖZGÜRLÜĞÜ VE GÜVENLİĞİ YÖNÜNDEN İHLALLER
Çocukların özgürlüğü ve güvenliği yönünden ihlallere yönelik tuttukları verileri açıklayan Ormanlı, “Çocukların özgürlüğüne ve güvenliğine yönelik ihlaller sonucu en az 191 çocuk gözaltına alınmış, 3 çocuk tutuklanmıştır. Gözaltında 2, hapishanelerde 1 ve gözaltı yerleri dışında 16 olmak üzere en az 19 çocuk işkence ve kötü muameleye maruz kalmıştır. Bölge kentlerinde en az 2 çocuk şiddete maruz kalmıştır” dedi.
BM BİLDİRGESİ YÜKÜMLÜLÜKLERİ YERİNE GETİRİLMİYOR
Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Bildirgesi’ne göre toplumun korumaya muhtaç ve en savunmasız üyelerinin çocuklar olduğunu, savaş, ekonomik yoksulluk, hastalıklar ve benzeri durumlardan korunması gerektiğini ifade eden Ormanlı, şöyle devam etti:
“İmzacı devletler ve yönetimler henüz bu amaçları gerçekleştirmekten çok uzaktadır. Bunun yanında; sözleşmenin imzacı ülkeler tarafından etkin bir şekilde uygulanıp uygulanmadığını izlemekle yükümlü olan Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi’nin bu görevini etkin bir şekilde yerine getirmediği de görülmektedir.”
Kahramanmaraş ve Hatay merkezli depremde ailesini yitiren çok sayıda çocuğun akıbetinin halen öğrenilemediğini dile getiren Ormanlı, “Kalan çocuklar ise yıkım sebebiyle fiziksel ve psikolojik olarak derin yaralar almıştır. Bahsi geçen sorunlar halen çözülebilmiş değildir” dedi.
