Silvan İlçesinde son yıllarda büyük bir genişleme kaydeden inşaat sektörünün ana aktörleri olan müteahhitlerin sosyo-kültürel düzeylerine yönelik bir araştırma bağlamında müteahhitliğin bir meslek olarak seçilmesindeki nedenlerin toplumsal arka planı ele alınmış, Bu çerçevede, Silvan ilçesinde faaliyet gösteren bazı müteahhitlerle anket ve derinlemesine mülakat çalışması yapılarak müteahhitliğin sosyo-kültürel arka planına yönelik bilgilere ulaşılmış, inşaat sektörü ve onun “temel icracısı” konumundaki müteahhitlerle ilgili bazı bilgi ve saptamalara yer verilmiştir. Konunun bütünlüklü biçimde ele alınması amacıyla, inşaat sektörünün küresel görünümü ile Türkiye ve Diyarbakır’daki genel duruma ilişkin veriler değerlendirilmiş; Diyarbakır özelinde, mesleğin yaygınlığının sosyal, ekonomik ve özellikle de kültürel nedenleri sorgulanarak, araştırmada elde edilen veriler ışığında bazı sonuçlara ulaşılmıştır.

2000’li yıllarla birlikte başlayan ve 2022’li yıllarda ivme kazanan dünyadaki sosyal ve ekonomik dönüşümde en önde gelen iktisadi faaliyet alanlarından birisi inşaat sektörü olmuştur.

Dünyanın hemen her yerinde hızla büyüyen sektörün en dikkat çekici gelişme kaydettiği ülkelerden biri de Türkiye’dir. Özellikle son 10 yıl dikkate alındığında Türkiye, ekonomisini büyük oranda inşaat faaliyetlerinin belirlediği, dolayısıyla bu sektörün “lokomotif” haline geldiği bir gelişim göstermiştir.

Bu durumun en temel yansımalarından biri, Türkiye’nin tüm kentlerinin bir şantiye alanına dönmesi olmuş, gerek yerel ve merkezi otorite, gerekse özel sektör oldukça yoğun bir faaliyet süreci içinde inşaat sektörünün sürekli büyüme kaydeden bir alan haline gelmesine önayak olmuşlardır. Bu durumun, toplumun geniş kesimlerine bazı önemli yansımaları olmuş, inşaat sektörü, yüzbinlerce kişinin istihdam edildiği ve çimentodan demire, beyaz eşyadan mobilyaya, inşaat faaliyetlerinin çeşitli aşamalarındaki kalıpçı, karocu, su tesisatçısı, elektrikçi gibi birçok meslek grubundan bankacılığa kadar geniş bir ekonomik hinterlandı kapsamıştır.

Dolayısıyla sektör, milyonlarca insanı etkileyen, sosyal yönü gittikçe ağırlık kazanan bir iktisadi alana dönüşmüştür. “Lokomotif sektör” işlevi gören bu alanın “lokomotif aktörleri” ise, sektörün işleyişini en çok etkileyen hatta belirleyen konumda bulunan müteahhitler olmuştur. Kamu tarafından uygulanan ekonomik politikaların da büyümesine katkıda bulunduğu inşaat sektörünün temel aktörleri olan müteahhitlerin, özellikle bazı coğrafyalarda diğerlerine göre daha yoğun faaliyet gösterdiği görülmekte, dahası meslek olarak müteahhitliğin yaygınlık göstermesi bazı yörelerde daha yoğun rastlanan bir durum arz etmektedir.

Söz konusu coğrafyalardan biri de Güneydoğu bölgesi olup, özellikle Diyarbakır bu konuda öne çıkan kentlerden biri görünümündedir. Diyarbakır’da bir meslek olarak müteahhitliğin bu denli yaygın olması, araştırılmayı hak edecek veriler sunmaktadır. Konunun aydınlatılması, söz konusu durumun nedenlerini ortaya çıkarmaya yönelik sosyal, kültürel arka Güneydoğu sürdürülen çalışmaların plana ilişkin teorik ve pratik araştırmaları gerektirmektedir.

Konuyla ilgili yapılacak çalışmalar, Diyarbakır ili Silvan ve çevresinin sosyo-kültürel özelliklerine ışık tutacağı gibi, bu denli geniş etkileri olan bir iktisadi sektörün hangi toplumsal saiklerle bu kadar tercih edildiğinin anlaşılması, sektörün işleyişi ve olası sorunları ve yaratması muhtemel bazı sonuçlar hakkında da fikir verecektir. Konunun daha aydınlatıcı olması için bütünlüklü biçimde ele alınması ve öncelikle, sektörle ilgili dünya ve Türkiye genelindeki verilerin değerlendirilmesini gerekli kılmaktadır.

Kalkınmanın olmazsa olmaz alanlarının gelişmesi demek bir yerelin sosyo-ekonomik durumunun gelişmesi anlamına da gelmektedir. Son zamanlarda dikkat çeken bir şekilde inşaat sektörü ya belirli kişi veya kişilerce pay edildiğinden ivme kat etmemiş ya da kurumlar anlamsız bir şekilde gelişimine engel olmaktadır. Neredeyse durma noktasına getirilmiştir. 

Bu nedenle aklımıza doğal olarak birkaç soru geliyor.

Cevap bekleyen sorular

Silvan ilçesinde yatırım yapmak isteyen ve projelendirilen çalışmaların Belediye tarafından izin verilmiyor mu?

İmar çalışmasının 18 uygulaması hangi aşamadadır?

Silvan’a yatırım yapmak isteyen inşaat firmaları neden yatırımlardan vazgeçiyor?

Daire fiyatları bir yılda neden 3 kat artırıldı?

Silvan ilçesinin gelişmesinden kimler rahatsız?

Silvan’da iki veya üç inşaat firmasına izin verilirken, yatırım yapmak isteyen firmalara 18 uygulaması nedeniyle neden izin verilmiyor?

Belediye birilerine rant mı sağlıyor ?

Aklımda deli sorular Silvan’ın önünü açın efendiler .

 Bir yıldır neden 18 uygulaması tamamlanmadı? 18 uygulamasını hazırlayan firma ile iletişime geçildi mi?

Doğrusu bu sorularıma ilgili kurumdan cevap gelecek mi?  Gelmeyecek mi ? bilmiyorum. Önemli de değil hakikat gizli, kamuoyu vicdanı da sessiz kalmaz.

Saygılarımla