Günümüzde Diyarbakır'da sinemalar kapanıp AVM'lerde cep sinemasına dönüşürken, 1950-60'lı yıllarda Diyarbakır’da yazlık ve kapalı sinemalar halkın tek eğlence mekanıydı. Halkın sinemaya olan yoğun rağbeti, belediyenin sinema salonlarında bir takım tedbirler almasını gerekli kılar. Bu tedbirler kapsamında belediye, sinema salonlarında sigara içenlere ve gürültü yapanlara zabıtaca uyarı yapılması kararı alır. Bu uyarıları dikkate almayan ve sigara içmeye devam edenlere, emniyet görevlilerin de yardımıyla 5 lira para cezası kesilmeye başlanır.
Sinemalar haremlik-selamlık olarak ayrılır
Sinemaların özellikle kış aylarında en önemli eğlence etkinliklerinden birisi olması, halk özellikle bu aylarda sinema salonlarına daha çok rağbet gösterir. Halkın doldurduğu salonların genelinin soğuk olması bazı şikayetlere neden olur. Sinema salonlarına yeni düzenlemeler de getirilir. Diyarbakır’da Orduevi Sineması hariç diğer bütün sinemalarda oturma düzeni haremlik-selamlık olarak ayrılır. Haftanın Salı ve Cuma günleri sadece kadınlar matinesi olarak düzenlenmeye başlanır. Bu uygulama, kentteki bazı aydınlar tarafından yerel gazetelerdeki köşelerinde eleştirilir.
Öğretici Filmler Merkezi kurulur
Sinema ile ilgili 1953 yılında Diyarbakır merkezli Öğretici Filmler Merkezi kurulur. Bu merkez gelişerek sonraki tarihlerde Mardin, Siirt, Van, Muş, Bitlis ve Hakkari’de şubeler açar. 26 Ekim 1954 günü Öğretmen Okulu salonunda her derecedeki okul öğrencilerine, Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın Amerika ziyareti sırasında filme alınan "Tarihi Bir Ziyaret" ve "Birleşmiş Milletler Yıl Dönümü" isimli filmlerin gösterimi yapılır. Öğretici filmler gösterimi daha sonra cezaevlerinde de gösterime sunulur. Gösterimler, Dicle, Kulp ve Çüngüş’te de halka sunulur.
'Açık-saçık' filmlere toplatma
Öğretici ve eğitici filmlerin dışında aileye hitap etmeyen açık filmlerin de bazı sinema salonlarında gösterimlerinin yapılmasının ardından Diyarbakır Valiliği, 3 Mart 1955 tarihinde bu filmlerin kentin değişik yerlerine asılan afişlerinin toplatılması kararı aldırır. Bu afişleri asanlar ile bu tür filmleri oynatan sinema sahipleri hakkında soruşturma açılarak, afişler ve filmler polis tarafından toplatılarak el konulur.
Halk Evi kapatılır
1800'lü yıllarda Diyarbakır'da 7 adet kütüphane bulunmaktaydı.Cumhuriyet döneminde ise kentte Milli Kütüphane ve Ulu Cami'nin müştemilatında bulunan kütüphane mevcuttu ve halk bunlardan faydalanabiliyordu. Milli Kütüphane daha sonra, şu an Dağkapı Meydanı’nda bir hastane olarak yer alan bölgedeki Halk Evi'ne taşındı. Demokrat Parti iktidara geldikten sonra Halk Evleri binalarını hazineye devrettikten sonra bu binalar kapatıldı. Diyarbakır Halk Evi'de kapatılarak burada bulunan yaklaşık 20 bin kitap Ulu Cami müştemilatında bulunan kütüphaneye nakledildi.
Adil Tekin ilk sergisini açar
1 Ocak 1955 tarihinde Vali tarafından Milli Kütüphane'nin açılışı yapıldı. Burası sonraki yıllarda çeşitli sergi ve etkinliklere de ev sahipliği yapar. 11 Nisan 1955 tarihinde Adil Tekin tarafından burada açılan sergide, Diyarbakır fotoğraflarla kronolojik olarak anlatılır. Adil Tekin, 2 Mart 1958 tarihinde, Diyarbakır’da fotoğrafçılığı kendilerine meslek edinenlerle birlikte Fotoğrafçılar Derneğini kurar. Bu dernek, bünyesine aldığı amatör ve profesyonel fotoğrafçıların ihtiyaçlarını temin etme ve meslek kalitesine arttırmayı amaçlar.
Amerikan Haberler Merkezi'nin fotoğraf sergisi
Fotoğrafçılar Derneği, kuruluşundan kısa bir süre sonra Amatör Fotoğrafçılık Kursu açar. 15 gün süren kursta atölyelerde amatör fotoğrafçılığın teorik ve uygulamalı eğitimi verilir. 5 Aralık 1955 tarihinde de Amerika Haberler Merkezi'nin Diyarbakır Valiliğinin organize ettiği "Amerikan Resim Sanatından Seçme Eserler" isimli sergi bir hafta süreyle halka açık bir şekilde sergilenir. (Sürecek)
