Birçok kişiden; “Doktor doktor gezdim hiçbir şey bulamadılar.
Yine de ağrılarım, bedensel şikayetlerim dinmedi, nedenini de çaresini de bulamadım bir türlü” söylemlerini işitmiş ya da siz söylemiş olabilirsiniz. Fiziksel tanısı olmayan bedensel yakınmaları psikosomatik olarak adlandırıyoruz. Bu yazımda size psikolojik nedenli ama fiziksel belirtili somatizasyon bozukluğundan bahsedeceğim.
Somatizasyon Neden Olur?
Kişi yaşadığı olayları anlamlandırmakta güçlük çekiyorsa, duygularını dile getirmek yerine bastırmayı, kabullenmemeyi veya kendiliğinden geçmesini tercih ediyorsa ifade edilmeyen duygular aslında sinir sisteminde depolanmaktadır. Yatıştırılmayan ve bastırılmaya devam eden sinir sistemi bir süre sonra yorulur. Yok sayılan, geçti sayılan, çözüme ulaştırmadan üstü örtülen duygu ve düşünceler bir süre sonra bedene yansır. Konuşarak ifade etmekte zorlanılan şeyler bedensel belirtilerle kendini ifade etmeye başlar.
Toplumumuzda fiziksel rahatsızlıklar ruhsal rahatsızlıklardan daha kolay ifade edilmektedir. Örneğin birine kalbim kırıldı, çaresiz hissediyorum, yalnız hissediyorum, bu olayın üstesinden gelmekte çok zorlanıyorum ruhsal anlamda çok kötüyüm gibi duyguları kelimelerle ifade etmektense, “başım çok ağrıyor, midem ağrıyor, migrenim tuttu, tansiyon galiba ya, dinlensem geçer” demek daha rahat gelebilir.
İnsanoğlu sadece bir bedenden ibaret değildir. Ruh ve bedenden oluşur. Nasıl bedenimizde bir yerimiz ağrıdığında doktora gidiyorsak aslında ruhsal bir sorun yaşadığımızda da bir ruh sağlığı uzmanına başvurabiliriz. Bu aslında son derece normaldir.
Somatizasyon Belirtileri Nelerdir?
Somatizasyonu herhangi bir bedensel hastalığa bağlanmamış olan bedensel şikayetler olarak tanımlıyoruz. Bu şikayetlerin bazıları;
Nefes darlığı, karın ağrısı, baş ağrısı, baş dönmesi, yutkunamama, ses kısılması, kaşıntı, cilt problemleri, bedende yer değiştiren ağrı veya uyuşmalar, karıncalanma, el titremesi, bedende yanma hissi, bedende bir yerin felç gibi tutmaması, bayılma, kusma, cinsel ilişkide ağrı ve isteksizlik, adet düzensizlikleri, geçmeyen bağırsak ve sindirim sorunları gibi çeşitli bir çok şekilde kendini gösterebilir.
Doktorlar hiçbir tanı ya da teşhise ulaşacak bir hastalık ya da problem bulamasa da tıpkı bir hastalık varmış gibi kişi son derece gerçek bir şekilde hisseder. Yani bilinçli olarak yapmaz ve belirtileri çok şiddetli düzeylere ulaşabilir.
Somatizasyon Tedavi Edilebilir mi?
Doğru bir psikoterapi yaklaşımı ile psikosomatik belirtilerim üstesinden gelmek mümkündür. Somatizasyon da tıpkı depresyon gibi yıkıcı etkileri olabilmektedir. Erken müdahale edilmediğinde kişinin eğitim, iş ve sosyal ilişki ve işlevselliklerinde bozulmalar meydana gelebilir. Kişinin tahlil sonuçları temizse veya bulunan teşhis ile bedensel belirti uyuşmuyorsa burada bir psikolog veya psikiyatriste başvurması önerilmektedir.
Bir sonraki yazımda görüşmek dileğiyle, sağlıklı ve keyifli hafta sonları dilerim.